W dniach 13-16 września 1995 roku odbył się w Porto Carras na półwyspie
Halkidiki w Grecji pierwszy Zjazd Europejskiego Towarzystwa do Badań nad Impotencją (ESIR), którego organizatorem i przewodniczącym był Dimitrios G. Hatzichristou z Aten.
W czasie 3 dni zjazdowych przedstawiono 152 prace, w większości dotyczą-
ce badań doświadczalnych i klinicznych na temat impotencji.
W zakresie diagnostyki impotencji M. Rossello-Barbara (Hiszpania) przed-
stawił bardzo ciekawe doniesienie o swoich doświadczeniach z użyciem u po- nad 150 pacjentów nowo skonstruowanego urządzenia DIR (Digital Inflection Rigidometer) służącego do pomiaru: osiowej sztywności członka, mającej kluczo- we znaczenie dla jego penetracji w czasie stosunku, względnego ciśnienia we- wnątrz ciał jamistych oraz pomiaru temperatury żołędzi. DIR jest konkurencyj- ny dla aparatury typu Rigiscan, dotychczas powszechnie używanej, która mie- rzy jedynie obwodową sztywność członka i jego obrzmienie (tumescence). Przydatność Rigiscanu podkreślono przy ocenie stosowanych eksperymen- talnie lub leczniczo różnych substancji wazoaktywnych.
W diagnostyce zaburzeń erekcji pochodzenia naczyniowego nadal dużą rolę
spełnia ultrasonografia dopplerowska. Pozwala ona na precyzyjne określenie wielu parametrów dotyczących przepływu krwi w naczyniach prącia. Metoda ta w połączeniu z podawaniem leków wazoaktywnych nosi nazwę farmako- kawernozografii.
A. A. Sattr i wsp. (Bruksela) dokonali oceny korelacji wyników uzyskiwa-
nych za pomocą USG, farmakokawernozografii i rigidometrii, i uważają, że w ocenie aktywności erekcyjnej należy stosować wszystkie te metody łącznie. Szczególną uwagę zwrócono na rolę tlenku azotu (NO) w patofizjologii wzwo- du. Tlenek azotu syntetyzowany z L-argininy jest uwalniany z komórek śród- błonka i zakończeń nerwowych. Pełni on ważną rolę w relaksacji mięśni gład- kich ciał jamistych. Zwiększa dopływ krwi tętniczej poprzez stymulację cykla- zy guanylowej, kumulację cGMP oraz aktywację Ca-wrażliwych kanałów po- tasowych. Trwają obecnie próby nad zastosowaniem klinicznym nieenzyma- tycznego donora NO, linsidominy (SIN-1) w dojamistym leczeniu impotencji. Wstępne wyniki określono jako zachęcające.
Jonas (Niemcy) w pracy nad rolą izoenzymów cyklicznej nukleotydofosfo-
diesterazy wskazał na znaczącą funkcjonalną wartość w regulacji napięcia mię- śniówki izoenzymu PDE-3 hamującego cGMP. Trwają wciąż poszukiwania nad nowymi sposobami podawania leków wazo- aktywnych. Najmniej inwazyjna jest droga przezskórna. Czynione były próby z plastrami z nitrogliceryną naklejanymi na prącie. Wartość ich okazała się ogra- niczona ze względu na objawy ogólne, takie jak bóle głowy i hipotensja. Nie dał oczekiwanej odpowiedzi 2% roztwór minoxidilu użyty na śluzówkę żołędzi. Pomyślne wyniki leczenia żelem zawierającym alprostadil (500 mcg) przedsta- wił Montrosi (Włochy), jednak wyłącznie w początkowych stadiach impoten- cji. Inni autorzy proponowali instilacje docewkowe PGE, w postaci żelu. Schmidt (Niemcy) celem zmniejszenia, związanych z tą metodą bóli i dyzurii zgłasza- nych przez 60% pacjentów, zaproponował cylindryczny pręcik docewkowy za- wierający 400 mcg PGE. Pręcik o podwyższonym pH w stosunku do żelu ulega upłynnieniu w temperaturze ciała dając u 60% pacjentów wzwód. Kolejną drogą poszukiwań jest podawanie leków wazoaktywnych do ciała gąbczastego żołędzi. Injekcje indukują rozkurcz mięśni gładkich i powodują zmiany w hemodynamice ciał jamistych. Verdi (Izrael), będący zwolennikiem tej metody podaje zachęcające wyniki.
Dojamiste podawanie leków stało się obecnie złotym standardem w leczeniu
psychogennej i łagodnej postaci impotencji organicznej. Długotrwała farmako- terapia poprawia hemodynamikę ciał jamistych, jednak nie leczy impotencji o podłożu naczyniowym.
Ugruntowaną pozycję zajmuje PGE, przy stosowaniu której, celem zmniej-
szenia dolegliwości bólowych, znalazły zastosowanie lignokainą i wodorowę- glan sodu.
Kawanishi (Japonia) w celu zwiększenia efektu PGE, zaproponował równo-
czesne doustne podawanie pochodnej prostacykliny, która zwiększa przepływ krwi w tętnicy sromowej i ułatwia odpowiedź po dojamistym podaniu PGE. Jonas (Niemcy) omówił nową metodę leczenia impotencji: funkcjonalną elektrostymulację ciał jamistych prącia. Zastosowane przezskórne prądy niskiej częstotliwości w 33% przypadków przyczyniły się do poprawy funkcji płcio- wych. Leczenie zostało oparte na obserwacji korzystnego wpływu tych prądów na mięśnie gładkie po częściowym odnerwieniu.
G. Optale i wsp. (Wenecja) przedstawili wyniki prowadzonych badań z wy-
korzystaniem techniki multimedialnej i rzeczywistości wirtualnej VR (virtual reality) w leczeniu impotencji, przedwczesnego wytrysku, zaburzeń orgazmu i libido. Autorzy uważają, że użycie tych komputerowych metod powoduje akty- wację określonych obszarów mózgowia (szczególnie jego niższych pięter), co może wywoływać odblokowanie napędu seksualnego i jego modyfikacje. W kolejnym wystąpieniu Pedersen (Szwecja) podnosił zalety nowej, niskoci- śnieniowej protezy hydraulicznej prącia, w której poprzez zaprojektowanie za- stawek skraca się czas operacji, a dzięki umieszczeniu zbiornika płynu w mo- sznie jest możliwe jego przezskórne dopełnienie.
Największe zainteresowanie i burzliwą dyskusję wzbudziło doniesienie Con-
stantinidesa z Instytutu Andrologii w Atenach dotyczące wydłużania prącia. Dyskusja koncentrowała się głównie na aspektach dotyczących zabiegu oraz wiarygodności wyników. Zmodyfikował on opisaną w przez Longa (Chiny) w 1984 roku operację i zestawił wyniki leczenia u 290 mężczyzn w wieku średnio 30 lat. Po zabiegu operacyjnym prącie ulegało wydłużeniu o 2-3 cm. W czasie zjazdu zaprezentowano również cykl prac dotyczących leczenia cho- roby Peyronie. Nicolai (Włochy) omówił 2-letnie obserwacje u chorych leczo- nych werapamilem. Działanie ma polegać na blokowaniu kanału wapniowego i hamowaniu aktywności fibroblastów i syntezy substancji międzykomórkowej. Werapamil po podaniu w znieczuleniu miejscowym do blaszki 10 mg co 2 tygo- dnie przez okres 6 miesięcy doprowadził do poprawy miejscowej. Podobnie korzystne zmiany zanotował Wegner (Niemcy) po podaniu miejscowo interfe- ronu. Reithmeir (Niemcy) po miejscowym leczeniu kolchicyną stwierdził zmniej- szenie blaszek u 48% pacjentów.
F. Montorosi (Włochy) zaproponował leczenie skrzywień prącia spowodo-
wanych chorobą Peyronie za pomocą nacięcia płytek i wszywania między brze- gi osłonki białawej tzw. łatek żylnych. Z zainteresowaniem przyjęto również wystąpienia dotyczące chirurgicznego leczenia przedwczesnego wytrysku polegającego na selektywnej neurotomii z przecięciem wędzidełka oraz leczenia tzw. zespołu podkradania miedniczego. Przyczyną schorzenia jest miażdżyca tętnic biodrowych wewnętrznych, co powo- duje kierowanie strumienia krwi w pozycji pionowej ciała do mięśni pośladko- wych, uniemożliwiając uzyskanie wzwodu. Jest on natomiast zadowalający w pozycji leżącej.
Oceniając ogólnie poziom obrad, znakomitą organizację i udział wielu wy-
bitnych specjalistów z całego świata można uznać, że I Europejski Zjazd do Badań nad Impotencją był niezwykle pożytecznym forum wymiany doświad- czeń klinicznych i prezentacji nowości. Aktualna i wielokierunkowa tematyka świadczy o intensywnych pracach doświadczalnych i klinicznych, w które za- angażowanych jest wiele pracowni i badaczy.