autorzy
-
Andrzej Borówka, Alojzy Witeska, Jerzy Piaszczyński, Zbigniew Wolnik
- Klinika Urologiczna Centrum Medycznego Kształcenia Podyplomowego w Warszawie
Kierownik Kliniki: doc. dr hab. T. Krzeski
Nienabłorikowe złośliwe nowotwory nerek u dorosłych występują rzadko. Weisel wśród wszystkich chorych leczonych w Klinice Mayo stwierdzał je raz na 30 000 przypadków (7). Mięsaki wywodzą się z podścieliska nerki, najczęściej z tkanki mięśniowej oraz z tkanki łącznej włóknistej. Guzy pochodzenia mezenchymalnego wywodzące się z tkanki tłuszczowej spotyka się szczególnie rzadko. Mintz w obszernym zestawieniu 93 przypadków mięsaka nerki tylko w trzech stwierdził utkanie liposarcoma (4). Spośród 6 przypadków opisanych przez Ren-kielskiego jeden nowotwór wywodził się z tkanki tłuszczowej (5). Zajączkowski podaje, że wśród 138 chorych leczonych operacyjnie z powodu nowotworu złośliwego nerki w jednym przypadku stwierdzono tłuszczakomięsaka (8).
Znaczna rzadkość tłuszczakomięsaka nerki skłoniła nas do przedstawienia przypadku u nas leczonego.
Opis przypadku. Chora R. A. lat 26 (nr hist. chor. 4680/477/77) została przyjęta do kliniki w dniu 28.06.1977 roku z powodu tępych bólów w lewym podżebrzu i gorączki. Dolegliwości trwały z przerwami od 3 miesięcy, a wystąpiły w 2 tygodnie po prawidłowym porodzie odbytym w dniu 21.03.1977 r. Chora krwiomoczu nie zauważyła.
Badaniem fizykalnym stwierdzono ruchomy oddechowo, dość twardy, miernie bolesny guz o gładkiej powierzchni zajmujący podżebrze, boczną okolicę brzucha i okolicę lędźwiową po stronie lewej. Dolny biegun guza sięgał do grzebienia kości biodrowej. W badaniach laboratoryjnych, z odchyleń od stanu prawidłowego stwierdzono przyspieszony odczyn opadania krwinek (28 mm po 1 godzinie), śladowy białkomocz oraz znikomy krwinkomocz. Obraz radiologiczny narządów klatki piersiowej był prawidłowy. Urografia ujawniła znacznie powiększoną lewą nerkę z przemieszczonym ku dołowi układem kielichowo-mied-niczkowym. Kielichy górny i środkowy tej nerki nie wypełniły się moczem cieniującym. Obustronna arteriografia nerkowa wykazała obecność nieprawidłowej masy z siatką naczyń patologicznych w obrębie górnego bieguna nerki lewej. W fazie urograficznej wypełniła się jedynie grupa dolna kielichów tej nerki. U chorej rozpoznano guz nerki lewej. W dniu 4.07.1977 r. wycięto lewą nerkę. Usunięta wraz z guzem nerka miała wymiary: 22X14X11 cm. Guz był otoczony torebką, naciekał górną i środkową część nerki. Powierzchnia przekroju guza była jednolita, sadłowata, barwy szarawo-żółtej, bez ognisk martwicy i wylewów krwawych. Rozpoznanie histopatologiczne: liposarcoma adultum.
Przebieg pooperacyjny nie był powikłany. Chora opuściła szpital w 11 dni po zabiegu. Pozostaje w stałej obserwacji ambulatoryjnej, czuje się dobrze. Do chwili obecnej tzn. po roku nie stwierdza się miejscowej wznowy guza ani przerzutów.
Odróżnienie guzów złośliwych pochodzenia mezenchymalnego od częściej występującego raka nerki na podstawie danych klinicznych oraz badań radiologicznych i laboratoryjnych jest trudne lub wręcz niemożliwe. Rozstrzygające znaczenie ma badanie histopatologiczne (1, 3, 5, 6). Autorzy zgodnie podkreślają, że mięsak nerki jest nowotworem wzrastającym powoli, późno powoduje wystąpienie objawów klinicznych, przy czym ich pojawienie się nie jest zależne od wielkości guza.
W większości przypadków krwiomocz występuje późno, lub nie występuje wcale, a obecność wyczuwalnego guza nie jest objawem dominującym u dorosłych. Często stwierdza się objawy ogólne w postaci niedokrwistości, spadku wagi ciała i osłabienia (2, 4, 7). W naszym przypadku dominującymi objawami były: wyczuwalny guz, ból w okolicy lędźwiowej i okresowo występująca gorączka. Objawy te wystąpiły u chorej dopiero wówczas, gdy wielkość nowotworu była znaczna. Najpewniej ciąża maskowała obecność guza. Trudno ocenić wpływ ciąży na dynamikę procesu nowotworowego. Z wywiadu wynika, że chora przed ciążą nie odczuwała dolegliwości i nie zauważyła guza, wyczuwalnego po porodzie.
piśmiennictwo
- Hern R. C, jr, Enterline H. T.: Rhabdomyosarcoma. Cancer. 1958, 11, 181.
- Jenkins J. D., Anderson C. K., Williams R. E.: Renal Sarcoma. Brit. J. Urol., 1971, 43, 263.
- Jezioro Z., Bernat M., Sapeta J.: Przypadek pierwotnego tłusz-czakomięsaka wychodzącego z tkanki tłuszczowej okołonerkowej. Wiad. Lek., 1971, 24, 359.
- Mintz E. R.: Sarcoma of the kidney in adults. Ann. Surg. 1937, 105, 521.
- Renkielski J., Rzepecki A., Krejczy H.: Rzadko spotykane nowotwory nerek. Pol. Przeg. Chir., 1974, 46, 1427.
- Seabury J. C. jr: Renal rhabdomyosarcoma. JAMA., 1967, 201, 1043.
- Weisel W., Dockerty M. B, Priestley J. T.: Sarcoma of the kidney. J. Urol., 1943, 50, 564.
- Zajączkotoski T.: Przyczynek do leczenia nowotworów złośliwych nerek. Pol. Przeg. Chir., 1975, 47, 273.
adres autorów
Klinika Urologiczna CMKP
ul. Czerniakowska 23
00-416 Warszawa
|