PTU - Polskie Towarzystwo Urologiczne

Siatka metalowa do śródoperacyjnych zdjęć rentgenowskich jako pomoc przy odszukiwaniu drobnych kamieni w kielichach nerki
Artykuł opublikowany w Urologii Polskiej 1980/33/2.

autorzy

Leszek Jeromin, Karol Stąpor, Zbigniew Janiak
Klinika Urologiczna Instytutu Chirurgii AM w Łodzi
Kierownik: prof. dr hab. med. K. Stąpor
Dyrektor Instytutu: doc. dr hab. med. H. Zalech

Leczenie operacyjne kielichowej kamicy nerkowej może nastręczać operatorowi duże trudności, zwłaszcza jeżeli kamień leży we wtórnym kielichu, do którego nie ma dostępu narzędziem. Zlokalizowanie takiego złogu kleszczykami Randalla, sondą metalową lub pyeloskopem bywa niemożliwe. Usunięcie złogu leżącego w kielichu drugorzędowym o wąs­kiej szyi jest bardzo trudne lub niewykonalne (8). Próby poszukiwania złogu nakłuwaniem miąższu nerkowego cienką igłą może być zawodne (1). Urografia i zdjęcie przedoperacyjne okazują się niewystarczające w celu określenia dokładnej strefy poszukiwania złogu w nerce. Wyko­nanie zdjęć śródoperacyjnych w takich przypadkach jest szeroko pole­cane przez wielu autorów (2, 4, 5, 6, 7) jako duże ułatwienie dla opera­tora.

W naszej Klinice zdjęcie śródoperacyjne wykonuje się przy pomocy specjalnego statywu do klisz rentgenowskich (3). Dla lepszego uwi­docznienia nerki i ścisłego ograniczenia pola obserwacji, każdorazowo do zdjęcia owijamy nerkę pętlą z drutu. Zdjęcie śródoperacyjne wy­konujemy rutynowo po zabiegach usuwania odlewowych i (mnogich kamieni dla kontroli radykalności zabiegu.

W przypadkach pozostawienia drobnego złogu, takie zdjęcie pomaga jedynie w dużym przybliżeniu określić położenie kamienia. W celu ułatwienia poszukiwania drobnych złogów w nerce w Klinice Urolo­gicznej AM w Łodzi wykonano specjalną siatkę z cienkiego drutu z oczkami o wymiarach 1X1 cm., którą przymocowuje się nicią jedwab­ną do uwolnionej z otaczającego tłuszczu nerki. Zdjęcie śródoperacyj­ne uwidacznia kamień na tle siatki metalowej. Na przymocowanej do nerki siatce odliczamy odpowiednią ilość oczek dla precyzyjnej loka­lizacji złogu, nakłuwamy igłą miąższ nerki w odliczonej kratce i po potwierdzeniu nacinamy nerkę i usuwamy kamień. Dzięki naszej siat­ce metalowej unikamy wielokrotnego nakłuwania nerki igłą w poszu­kiwaniu złogu i powikłań z tym związanych a zwłaszcza uporczywego krwawienia. Typowym wskazaniem dla zastosowania siatki metalowej są kamienie nerkowe, do których dostęp jest trudny lub niemożliwy od strony miedniczki i kielichów nerkowych. Wydaje się, że podany prosty sposób poszukiwania drobnych kamieni przy pomocy zdjęcia rentgenowskiego z siatką metalową jest godny polecenia i jak wynika z naszych doświadczeń może wydatnie skrócić czas operacji.

piśmiennictwo

  1. Alken C. E., Dix V. W., Wildbolz E. M., Weyrauch H. M.: Handbuch der Urologie Operative Urologie I. Springer-Verlag, Berlin-Gottingen-Heidelberg 1961.
  2. Barzilany B. I., Kedar S. S.: Surgical treatment of staghorn calculus by lower partial nephrectomy and pyelolithotomy. J. Urol., 1972, 108, 689.
  3. Jeromin L., Stąpor K.: Stojak do śródoperacyjnych zdjęć rentgenowskich przy operacjach odlewowej kamicy nerkowej. Sympozjum Urologiczne — Wisła 1977, Pamiętnik Zjazdu.
  4. Romanowski W., Lorcntowicz Z.: Kamica odlewowa ne­rek. Sympozjum Urologiczne — Gdańsk, 1973, Pamiętnik.
  5. Marschall V. F., Lavengood R. W., Kelly Jr., Kelly D.: Complete longitudinal nephrolithotomy and the Shorr Regimen in menagement of Stag-horn calculi. Ann. Surg., 1965, 162, 366.
  6. Michałowski E., Modelski W., Zębaty T.: Operacyjne leczenie ka­micy odlewowej. Sympozjum Urologiczne — Gdańsk 1973, Pamiętnik.
  7. Mayor G., Zingg E. J.: Urologische Operationen. Georg Thieme Verlag, Stuttgard 1973.
  8. Smith J. B., Roberls J. B. M., M. Dunn: Coagulum Pyelolithotomy. Britisch J. Urol. 1978, 50, 298.

adres autorów

Klinika Urologiczna
ul. Pabianicka 62
93-513 Łódź