KOD: 10.2 - Urodynamiczna ocena chorych z rozpoznanym klinicznie zespołem pęcherza nadaktywnego
Artykuł opublikowany w Urologii Polskiej 2006/59/Suplement 1.

autorzy

Agata Kaliszczak, Marcin Słojewski, Artur Lemiński, Andrzej Sikorski

Katedra i Klinika Urologii PAM w Szczecinie

streszczenie

Wprowadzenie. Nadaktywność pęcherza moczowego to zespół objawów związanych z fazą gromadzenia moczu. Do postawienia diagnozy wystarczy potwierdzenie obecności jednego z symptomów choroby bądź wykazanie badaniem urodynamicznym obecności mimowolnych skurczów mięśnia wypieracza.

Cel pracy. Charakterystyka urodynamiczna grupy kobiet i mężczyzn, u których rozpoznanie choroby postawiono na podstawie wywiadu.

Materiał i metody. Spośród kolejnych 336 chorych kierowanych na badanie urodynamiczne wyselekcjonowano grupę 73 kobiet i 16 mężczyzn, u których w wywiadzie stwierdzono objawy pęcherza nadaktywnego. U żadnego z wybranych chorych nie stwierdzono obecności mimowolnych skurczów mięśnia wypieracza w badaniu urodynamicznym. Grupa badana zawierała 73 kobiety i 16 mężczyzn w przedziale wieku odpowiednio 15-79 lat kobiety i 31-75 lat mężczyźni. Wszystkim chorym polecono wypełnienie dziennika mikcji (trzydobowa obserwacja). U wszystkich wykonano w sposób standardowy cystometrię i badanie ciśnienie -przepływ. Analizie poddano dane z wywiadu i parametry urodynamiczne: pojemność funkcjonalną i cystometryczną pęcherza moczowego, podatność ścian pęcherza, czucie pęcherzowe i obecność przeszkody podpęcherzowej. W trakcie cystometrii wykonano próby prowokacyjne - Valsalvy i kaszlową.

Wyniki. W badanym materiale średnia wieku była stosunkowo niska zarówno w grupie kobiet (śr. 50 r. ż.), jak i mężczyzn (55,8 r. ż.). W grupie kobiet nie stwierdzono istotnej różnicy między wartościami czynnościowej i maksymalnej pojemności cystometrycznej (r. 372,2 ml i 375 ml). W grupie mężczyzn wykazano większą pojemność cystometryczną w stosunku do funkcjonalnej średnio o 110 ml. Prawidłowe czucie pęcherzowe zarejestrowano u 53,4% kobiet i 62,5% mężczyzn. Próby prowokacyjne z utratą moczu prezentowało 82,2% badanych kobiet i 12,5% mężczyzn. Objawy przeszkody podpęcherzowej obserwowano u 68,7% mężczyzn. Wcześniejsze leczenie operacyjne podało w wywiadzie 49,3% kobiet i 31,2% mężczyzn. W schorzeniach współistniejących w grupie kobiet przeważało nadciśnienie tętnicze (41%), w grupie mężczyzn schorzenia kręgosłupa (25%). Neurologiczne tło nadaktywności wykazano jedynie w grupie kobiet u 2,7% badanych. W grupie mężczyzn w 56,2% przypadków odnotowano łagodny rozrost gruczołu krokowego.

Wnioski. Całą grupę badaną charakteryzuje stosunkowo niska średnia wieku. Tylko w grupie mężczyzn pojemność funkcjonalna jest niższa od maksymalnej cystometrycznej. Podatność ścian pęcherza moczowego w obu grupach w większości przypadków jest prawidłowa, podobnie jak czucie pęcherzowe. W grupie mężczyzn nadaktywność najczęściej współistnieje z łagodnym rozrostem gruczołu krokowego, a w grupie kobiet - z wysiłkowym nietrzymaniem moczu. W grupie kobiet czynnikiem predysponującym do wystąpienia choroby może mieć wcześniejsze leczenie operacyjne.