GUZ CHROMOCHŁONNY PRAWEGO NADNERCZA ZLOKALIZOWANY PRZY POMOCY TOMOGRAFII KOMPUTEROWEJ I ULTRASONOGRAFII
Artykuł opublikowany w Urologii Polskiej 1985/38/3.

Guz chromochłonny ? pheochromocytoma ? stwierdza się u 0,5% chorych na nadciśnienie tętnicze krwi (3, 4). Kliniczne objawy tego guza są tak różne, że niektórzy autorzy polecają wykonanie badań dla jego wykrycia u wszystkich chorych cierpiących na chorobę nadciśnieniową (1). Rozpoznanie opiera się na stwierdzeniu metodami radioenzymatycz-nymi podwyższonego stężenia kwasu 3-metoksy-4-hydrdksymigdałowego ? VMA ? metanefryny oraz noradrenaliny w surowicy krwi i w dobowej objętości moczu chorych na nadciśnienie tętnicze (1, 2). Klu­czowe znaczenie w leczeniu chirurgicznym guza chromochłonnego ma jego lokalizacja (2). Guz ten wywodzi się z tkanki chromoehłonnej i u około 10,0% chorych jest umiejscowiony poza nadnerczem (2, 4). Uro­grafia, nefrotomografia czy odma pozaotrzewnowa nie zawsze pozwalają zlokalizować guz. Arteriografia i flebografia żył nadnerczowych to ba­dania inwazyjne, które mogą wywołać ostry napad nadciśnienia tętni­czego krwi, a nie zawsze doprowadzają do ustalenia rozpoznania. Wy­miary guzów chromochłonnych w odróżnieniu od gruczolaków kory nad­nerczy, przekraczają zwykle 2?3 om średnicy, co umożliwia zastoso­wanie ultrasonografii i tomografii komputerowej dla ich rozpoznania (2). Badania te nie obciążają chorego, a uzyskane wyniki pozwalają na ścisłą lokalizację guza i prawidłowe zaplanowanie operacji, jedynej sku­tecznej metody leczenia.

OPIS PRZYPADKU

Chorą R. B., lat 74, (nr historii choroby 9132/84), przyjęto do Kliniki z powo­du choroby nadciśnieniowej, leczonej od 5 lat, z okresami skoków ciśnienia tęt­niczego krwi do 240/1120 mmHg, ogólnego złego samopoczucia, bólów głowy, osła­bienia i pobudliwości nerwowej. Na urogramach (ryc. 1) oraz w badaniu scyn­tygraficznym nerek nie stwierdzono zmian patologicznych.

Dobowe wydalanie z moczem: VMA średnio 26 mg, 17-KS średnio 2,6 mg, 17-OH-KS średnio 6,9 mg. W ekg stwierdzono cechy przeciążenia lewokomorowego z objawami niewydolności naczyń wieńcowych oraz skurcze dodatkowe. Ultraso­nografia: struktura ultrasonograficzna obu nerek prawidłowa, powyżej górnego bieguna prawej nerki widoczny dobrze odgraniczony obszar obniżonej echogenicz­ności o średnicy około 2,5 cm. Tomografia komputerowa: między prawą nerką, a żyłą główną dolną stwierdza się okrągły, ostro odgraniczony twór o średnicy około 4 cm, o gęstości 46 j. H. (ryc. 2).

Na podstawie obrazu klinicznego i wyników badań dodatkowych chorą za­kwalifikowano do operacji. Z cięcia między XI i XII żebrem dotarto do prawej nerki i przyśrodkowo od jej górnego bieguna stwierdzono guz o wymiarach 3X4 cm, leżący w bezpośrednim sąsiedztwie żyły głównej dolnej i wątroby. Guz wraz z prawym nadnerczem usunięto w całości i przesłano do badania histopatologicz­nego. W czasie operacji zaobserwowano skoki skurczowego ciśnienia krwi do 270 mm Hg, które opanowano regityną. Przebieg pooperacyjny bez powikłań, chorą wypisano do domu w 11 dobie po operacji.

Wynik badania histopatologicznego preparatu operacyjnego (nr 25604): pheo­chromocytoma. Badanie wykonała dr med. Ludwika Giernat w Zakładzie Ana­tomii Patologicznej AM w Łodzi. Trzy miesiące po operacji ciśnienie tętnicze krwi jest prawidłowe, a chora nie zgłasza poprzednich dolegliwości.

Niniejsze doniesienie publikujemy ze względu na przedoperacyjne trudności diagnostyczne i decydujące znaczenie ultrasonografii i tomo­grafii komputerowej w rozpoznawaniu guza chromochłonnego u 74-let-niej chorej na nadciśnienie tętnicze krwi. Zastosowanie tych nieinwazyj­nych badań umożliwiło nie tylko lokalizację guza, lecz także wybranie najoszczędniejszego dostępu operacyjnego i całkowite wyleczenie chorej.

1. 1. Bravo E., Tarazi R. C, Gijford R. W., Stewart B. H.: Circulating and uri­nary catecholamines in pheochromocytoma: diagnosis and pathophysiologic impli-cations. N. Engl. J. Med., 1979, 301, 682. ? 2. Ganguly A., Henry D. P., Yune H. Y., Pratt I. H., Grim C. E., Domohue J. P., Weiriberger M. H.: Diagnosis and lo-calization of pheochromocytoma: detection by measurement of urinary norepi-nephrine excertion during sleep, plasma norepinephrine concentration and Com­puterized axial tomography (ct Scan.). Am. J. Med., 1979, 67, 21. ? 3. Mizan K? Krupa-Wojciechowska B., Snarski A., Wajda Z., Lewenstam Z.: Guz chromochłonny o pozanadnerczowej lokalizacji skojarzony z neurofibromatosis. Pol. Tyg. Lek., 1984, 24, 833. ? 4. Murawska A., Stawny B.: Trudności rozpoznawcze guza chro­mochłonnego o lokalizacji pozanadnerczowej. Endokr. Pol., 1977, 28. 261.