Niezaawansowany rak gruczołu krokowego stwarza kilka możliwości terapeutycznych, jednakże tylko radykalna prostatektomia z usunięciem węzłów chłonnych daje możliwość wyleczenia (3). Pionierem doszczętnej operacji raka stercza w latach sześćdziesiątych był w Polsce Wojewski (5, 6).
Dla przypomnienia o tej możliwości leczenia wczesnej postaci raka stercza przedstawiamy nasze spostrzeżenie.
OPIS PRZYPADKU
Chory W. W., lat 72 (nr hist. chor. 14968/625/87) został przyjęty do Oddziału 30. 11. 1987 r. z powodu dolegliwości dysurycznych, trwających od około 3 lat. Badaniem przedmiotowym nie stwierdzono odchyleń od normy. Per rectum: stercz wielkości renklody o gładkiej powierzchni, włóknisty, ze stwardnieniem w lewym płacie. Wyniki badań dodatkowych były prawidłowe. Urografia wykazała powiększenie stercza bez ucisku na ujścia moczowodów do pęcherza. USG transrektalne wykazało: stercz o nierównym rozkładzie echa wewnętrznego, w lewym płacie ognisko o zmniejszonej echogeniczności średnicy 1,5 cm. Torebka gruczołu równa, gładka (rvc. 1).
Scyntygrafia kośćca nie wykazywała cech patologicznego gromadzenia znacznika.
Wykonano diagnostyczną elektroresekcję przezcewkową stercza. Badanie mikroskopowe wycinków: Adenocarcinoma microacinare prostatae (unus focus). Hyperplasia'nodularis prostatae (Nr 286697 ? 8). Chorego operowano 3. 12. 87 r. Z cięcia pośrodkowego w podbrzuszu usunięto obustronnie powiększone węzły chłonne biodrowe. W doraźnym badaniu histopatologicznym nie stwierdzono w nich zmian chorobowych. Usuwanie stercza rozpoczęto od uruchomienia jego przedniej powierzchni i podkłucia żyły grzbietowej prącia, a następnie przecięcia cewki moczowej wraz z tkwiącym w niej cewnikiem Foleya. Podczas preparowania pęcherzyków nasiennych stwierdzono po lewej stronie twardy naciek. W trakcie jego preparowania uszkodzono ścianę prostnicy, którą zeszyto dwuwarstwowo. Otwór w pęcherzu moczowym zmniejszono pojedynczymi szwami i zespolono kikut cewki z pęcherzem, pozostawiają w nim cewnik Foleya. Operację zakończono wytworzeniem z osobnego cięcia przetoki kałowej na poprzecznicy.
Wynik badania histopatologicznego (Nr 286715 ? 23): Adenocarcinoma medio differentiatum prostatae (G-2), Lymphonodulitis chronica reactiva (Zakład Patomorfologii CMKP, Warszawa).
Przebieg pooperacyjny początkowo bez powikłań. W 11 dniu po operacji, podczas wymiany płytki stomijnej wystąpiła ewentracja. Chorego operowano. W 26 dniu po prostatektomii usunięto cewnik Foleya. Kontrolna Cystografia mikcyjna prawidłowa. Chory oddaje mocz bez dolegliwości z zachowaniem pełnej kontroli mikcji. Zamknięcie przetoki kałowej w sposób typowy wykonano po 3 miesiącach. Urografia, wykonana w tym czasie, wykazała prawidłowe wydzielanie moczu cie- . niującego przez obie nerki, moczowody dość szerokie, pęcherz moczowy mały, o prawidłowym kształcie. Wyniki badań kontrolnych 8 miesięcy po operacji były prawidłowe.
OMÓWIENIE
Chorzy kwalifikowani do radykalnej prostatektomii według Gibbonsa
i wsp. (1) powinni spełniać warunki:
1.potwierdzone badaniem histopatologicznym rozpoznanie raka ster
cza, podejrzewanego na podstawie badania per rectum lub transrektal- nego USG (pojedynczy guzek),
2.prawidłowe stężenie fosfataz (kwaśnej i sterczowej) w surowicy
krwi,
3.brak zmian w izotopowym badaniu kośćca,
4.spodziewane przeżycie 10?15 lat,
5.zgoda chorego na operację, po omówieniu z nim jej niebezpie
czeństw i powikłań, a także możliwości zastosowania innych metod lecz niczych.
Według Ruuda i wsp. (4) kwalifikują się do operacji radykalnej chorzy w stadium TO, Tl, T2 oraz wybrani chorzy w stadium T3. Ze względu na zajęcie przez nowotwór układu chłonnego u blisko 30,0% chorych (2), dąży się obecnie do usunięcia w pierwszym etapie operacji węzłów chłonnych biodrowych i zasłonowych oraz uzależnienia dalszego postępowania od wyniku doraźnego badania. Przyjęcie takiej taktyki pozwala na uniknięcie trudnej operacji u chorego z zaawansowanym procesem nowotworowym.
Śmiertelność Śródoperacyjna w dużych grupach operowanych jest minimalna (0?1,0%), a odległe wyniki są bardzo dobre: 95,6% chorych przeżywa 5 lat, 75,0% ? 10 lat, a około 55,0% ? 15 lat. Nawroty raka stwierdza się u około 7,0% chorych, w stadium Tl?T2 po średnio 7 latach oraz u około 9,0% chorych w stadium T3 po około 4?5 latach od operacji (1). Poważnym powikłaniem radykalnej prostatektomii jest nietrzymanie moczu, które stwierdza się C miesięcy po operacji u około 7,0?8,0% operowanych (1).