Leczenie zwężeń cewki moczowej stanowi trudny problem urologiczny. Opisano wiele metod operacyjnych, które jednak nie gwarantują pewnego wyniku leczniczego. Opisana przez Sachsego w 1974 r. metoda wewnętrznego rozcięcia zwężenia pod kontrolą wzroku znacznie poprawiła wyniki leczenia krótkich zwężeń cewki (6, 7), jednak na podstawie własnych obserwacji stwierdzono w 26,0°/o nawroty zwężeń (2). Podobne wyniki uzyskują inni autorzy (3, 8).
Obecnie panuje zgodna opinia, że warunkiem powodzenia w leczeniu zwężeń cewki jest całkowite wynabłonkowanie rozciętego zwężenia (1, 4, 5, 9, 10). Szynowanie cewki przy pomocy cewnika może doprowadzić do utrudnienia odpływu wydzieliny cewkowej oraz przyczynić się do wystąpienia zakażenia wstępującego i opóźnienia nabłonkowania.
Szukając nowych rozwiązań dla poprawienia wyników leczenia krótkich zwężeń cewki moczowej i zainspirowani spiralą urologiczną, stosowaną u chorych z zatrzymaniem moczu, skonstruowaliśmy spiralę cewkową własnego pomysłu do szynowania cewki moczowej po rozcięciu zwężenia, która umożliwia regenerację śluzówki cewki, samoistną mikcję i zapobiega odcewnikowym zakażeniom wstępującym. Skonstruowana przez nas spirala ma Nr 17 Charr., część sterczowa ma długość 4 cm, szyja 2 cm, a część cewkowa 8?10 cm. Zwoje spirali są oddalone od siebie o około 1?2 mm, co ułatwia swobodne wnikanie i regenerację nabłonka oraz dobry odpływ wydzieliny cewkowej (ryc. 1).
METODA
Zabiegi wykonywano w znieczuleniu miejscowym cewki i u większości chorych ambulatoryjnie. Zwężenie rozcinano uretrotomem optycznym i wprowadzano uretrotom do pęcherza. Następnie pod kontrolą wzroku wprowadzano spiralę do cewki tak, aby część sterczowa spirali znajdowała się w cewce sterczowej, a część cewkowa sięgała poza rozcięte zwężenie cewki. Spirala umożliwiała samoistną mikcję oraz spełniała rolę szyny wewnętrzne] cewki (ryc. 2, 3).
MATERIAŁ
W Klinice Urologii AM w Łodzi od listopada 1987 r. do grudnia 1988 leczono tą metodą 17 chorych z nawrotowymi, krótkimi (do 3 cm) zwężeniami cewki moczowej. Przebieg pooperacyjny był bez powikłań. Stwierdzono dobrą tolerancję spirali, szybkie ustępowanie ropomoczu u chorych uprzednio zakażonych, tylko niewielkie odleżyny od spirali, które goiły się samoistnie po pewnym czasie oraz u większości chorych pełne wynabłonkowanie zwężenia. Spiralę utrzymywano od 2 do 5 tygodni. Najlepsze wyniki uzyskano u chorych, u których czas szynowania wynosił 3?4 tygodnie. Okres ten wydaje się być odpowiedni dla pełnej regeneracji śluzówki (4). Przy dłuższym okresie utrzymania spirali obserwowano obrzęk śluzówki i przez to większe krwawienie w czasie usuwania spirali. Okres obserwacji naszych chorych wynosi od 2 do 14 miesięcy. Za dobry wynik leczenia uważamy sprawną mikcję, szerokie światło cewki całkowite wynabłonkowanie kanału cewki. Za poprawę uważamy częściowe wynabłonkowanie kanału lub przewężenie uwidocznione wziernikiem cewki lub uretrografią, które jednak nie utrudnia zdecydowanie mikcji. Za wynik zły uważamy pełny nawrót zwężenia aż do zatrzymania moczu włącznie. Wyniki leczenia przedstawiamy w tab. I.
W tabeli II przedstawiamy wyniki leczenia w zależności od rodzaju zwężenia.
Najlepsze wyniki uzyskano w zwężeniach jatrogennych, gorsze w pourazowych i pozapalnych. U 1 chorego ze zwężeniem pourazowym wynik był zdecydowanie zły. Chorego zakwalifikowano do operacji.
Interesujące jest zachowanie się zakażenia dróg moczowych. Badania ogólne moczu i posiewy wykazały, że u większości chorych albo jeszcze przed usunięciem spirali, albo w kilka dni po jej usunięciu mocz był jałowy. Wyniki przedstawiamy w tab. III.
WNIOSKI
Na podstawie wstępnych doświadczeń uważamy, że skonstruowana przez nas spirala cewkowa może być jeszcze jedną metodą, poprawiającą wyniki leczenia krótkich zwężeń cewki moczowej. Spirala umożliwia samoistną mikcję przy równoczesnym szynowaniu rozciętego zwężenia, zapobiega zakażeniom wstępującym i ułatwia regenerację śluzówki.