ZASTOSOWANIE CZASOWEJ ZEWNĘTRZNEJ PRZETOKI JAMISTO-ŻYLNEJ W LECZENIU PRZEDŁUŻONEGO WZWODU
Artykuł opublikowany w Urologii Polskiej 1989/42/3.

autorzy

Janusz Darewicz, Lech Gałek: Z Kliniki Urologii Akademii Medycznej w Białymstoku Kierownik Kliniki: doc. dr hab. med. J. Darewicz

streszczenie

Opisano skuteczną metodę leczenia przedłużonego wzwodu spowodowanego dojamistym podaniem papaweryny przez zastosowanie zewnętrznej przetoki jamisto-żylnej. Czasowe odprowadzenie krwi z ciał jamistych do żyły podstawnej ramienia zlikwidowało dolegliwości bólowe oraz umożliwiło regeneracją tkanki ciała jamistego, czego wyrazem było zachowanie funkcji płciowych.

Zastosowanie papaweryny w diagnostyce zaburzeń funkcji płciowych powoduje u ok. 5,0% chorych powikłanie w postaci przedłużonego wzwodu (3, 5).

Długo trwający wzwód prowadzi do zwłóknienia ciał jamistych i w efekcie do impotencji (2). Dlatego też pragniemy przedstawić nową skuteczną metodę leczenia tego schorzenia.

MATERIAŁ I METODA

Od 5 lat Klinika Urologii w Białymstoku zajmuje się diagnostyką i leczeniem zaburzeń funkcji płciowych. Jednym z podstawowych badań różnicujących jest test papawerynowy. Zastosowano go u 177 chorych wśród których 5 miało wzwód trwający dłużej niż 5 godzin. Czterech pierwszych skutecznie leczono przez aspirację treści krwistej z ciał jamistych i podanie 0,04 mg adrenaliny w roztworze soli fizjologicznej. Natomiast u jednego chorego, z uwagi na brak poprawy zastosowano czasową przetokę jamisto-żylną.

U 42-letniego chorego T.. J. (nr hist. chor. 497/88) po wstrzyknięciu dojamistym 60 mg papaweryny wystąpił bolesny wzwód prącia trwający 7 godzin. W związku z tym w znieczuleniu miejscowym igłą motylkową 19G nakłuto przez żołądź ciało jamiste i opróżniono z zalegającej ciemnej krwi. Podobną igłę motylkową 19G wprowadzono do żyły podstawnej ramienia i końce drenów z ciała jamistego i żyły połączono typowym trójnikiem (ryc. 1).

Przetokę tą utrzymano 24 godziny i zlikwidowano ją ponieważ stwierdzono przy użyciu przepływomierza prawidłowy dopływ tętniczy oraz nie zaburzony odpływ żylny. W następnej dobie rejestrowano u chorego prawidłowe wzwody nocne.

OMÓWIENIE

Długotrwały zastój krwi w ciałach jamistych podczas wzwodu prowadzi do niedotlenienia śródbłonków naczyń oraz listewek Ebnera, które regulują przepływ krwi w połączeniach naczyniowych ciał jamistych. W wyniku uszkodzenia błon komórkowych następuje aktywacja kinin i narastanie bólu (1). Dlatego też uważamy, że wzwód trwający dłużej niż 5 godzin należy leczyć. Stosujemy przezżołędziowe nakłucie ciała jamistego i opróżnienie z krwi zalegającej. Leczeniem wspomagającym jest podanie 0,04 mg adrenaliny w 5 cm3 0,9°/o NaCl. Przed podaniem leków alfa-adrenergicznych należy zmierzyć ciśnienie tętnicze krwi chorego gdyż leki te wywołują bardzo silny efekt kardiotoniczny (4). Kiedy powyższe metody leczenia zawodzą, a ilość krwi po nakłuciu ciał jamistych przekracza 300 ml, celowe wydaje się wytworzenie czasowej przetoki jamisto-żylnej. Różnica ciśnień, jaka panuje w żyle odłokciowej i w ciałach jamistych, umożliwia swobodny odpływ krwi zalegającej do krążenia ogólnego. Małe przekroje drenów łączących oba układy eliminują przedostawanie się skrzepów do układu żylnego. Uważamy, że zaletą tej metody jest prostota jej wykonania i duża skuteczność.

piśmiennictwo