Współistnienie kamieni nerkowych lub wapnicy nerkowej u chorych z nerkami gąbczastymi jest chorobą napotykaną rzadko (1, 2, 3). Kamicę w torbielowatości nerek rozpoznaje się tylko wyjątkowo, natomiast kamicę nerkową towarzyszącą samotnym torbielom nerek a występującą często, opisywano sporadycznie (1, 4, 5, 6).
Bardzo duże torbiele nerek, wielkości głowy dziecka nie stanowią problemu diagnostycznego, ponieważ chorzy odczuwają pewne dolegliwości i zwykle zwracają się do lekarza. Torbiele małe, od wielkości orzecha włoskiego do wielkości renklody, podobnie jak torbiele bardzo małe, nie dają zwykle żadnych dolegliwości i rozpoznaje się je przypadkowo lub w trakcie operacji wykonywanej z innych powodów (1, 5). Badanie moczu nie wykazuje zazwyczaj odchyleń od normy, a krwiomocz drobno-widowy zdarza się rzadko. Torbiele nerek uważa się jednak za jedną z wielu przyczyn krwiomoczu, najczęściej mikroskopowego. Typowy napad bólowy nerki z krwiomoczem bywa często pierwszym objawem, który doprowadza do rozpoznania kamicy i torbieli nerkowej. Zaleganie moczu w kielichu uciśniętym przez torbiel może być powodem tworzenia się złogów.
BADANIA WŁASNE
W Klinice Urologii operowano w ostatnich 8 latach 47 chorych z torbielami nerek (20 kobiet i 27 mężczyzn). Wiek chorych wahał się od 20 do 75 lat, średnio 54,9 lat. U 39 chorych rozpoznano torbiele samotne nerki, po stronie prawej u 15, a po stronie lewej u 24. U 3 cho|rych zmiany były obustronne, a u 5 stwierdzono torbielowatość nerek. Powodem zgłoszenia się do Kliniki były u większości chorych dolegliwości bólowe o charakterze bólów napadowych nerki lub krwiomocz makroskopowy. Szukając przyczyn dolegliwości bólowych lub zmian w moczu rozpoznawano przypadkowo torbiele nerek.
Kamicę nerkową towarzyszącą torbielom nerek rozpoznano u 18 chorych (6 kobiet i 12 mężczyzn). U 13 chorych była to kamica cieniodajna, a u 5 chorych złogi były zbudowane z kwasu moczowego. U wszystkich chorych z torbielami i kamicą stwierdzono krwinkomocz.
U 9 chorych z torbielami, u których nie rozpoznano kamicy nerkowej, obserwowano w badaniach moczu krwinkomocz, jednakże wszyscy oni mieli w przeszłości dolegliwości bólowe charakterystyczne dla kamicy.
Reasumując, stwierdzono wśród 47 pacjentów z torbielami nerek u 18 (38,3%) kamicę nerkową i u 27 (57,5%) krwinkomocz. Dane te przedstawiono w tabeli I.
OMÓWIENIE WYNIKÓW BADAŃ
Wśród obserwowanych 47 chorych z torbielami nerek aż u 27 (57,5%) stwierdzono krwinkomocz w badaniach moczu. Tak duży odsetek chorych z krwinkomoczem budzi poważne zastanowienie. U każdego z tych chorych wykonano poza urografią dalsze badania diagnostyczne celem ustalenia przyczyny krwiomoczu. Rozpoznanie towarzyszącej kamicy moczowej u 18 chorych uznano za przyczynę krwinkomoczu. U pozostałych 9 chorych wykonano cystoskopię, scyntygrafię nerek a nawet arteriografię nerkową. W badaniach tych nie stwierdzono przyczyny krwinkomoczu a śródoperacyjnie rozpoznano tylko torbiele nerek.
U 27 chorych z torbielami nerek i krwinkomoczem u 18 (66,7%) rozpoznano kamicę moczową (tabela II).
Sądzimy, że u 9 chorych z torbielami i krwiomoczem, u których nie rozpoznano kamicy nerkowej, pamiętając o wywiadzie bólowym, mogło nie udać się rozpoznać radiologicznie uformowanej kamicy moczowej.
WNIOSKI
1. Krwiomocz drobnowidowy u chorych z torbielami nerek jest zja
wiskiem częstym i wystąpił u naszych chorych w 57,5%.
2. Kamicę nerkową towarzyszącą torbielom nerek stwierdzono
u 38,3% chorych.