PTU - Polskie Towarzystwo Urologiczne

Sprawozdanie z V sympozjum kamicy moczowej 16—17. IX 77 w Jenie
Artykuł opublikowany w Urologii Polskiej 1978/31/3.

autorzy

Mirosław Kazoń, Andrzej Musierowicz, Adolf Warzok

Tradycyjnie po raz piąty Klinika Urologiczna Uniwersytetu im. F. Schillera w Jenie zorgani­zowała sympozjum o kamicy moczowej. W te­gorocznym Sympozjum, poza gospodarzami, urologami z NRD, wzięli udział urolodzy z wie­lu krajów Europy, a mianowicie: Austrii, Buł­garii, Czechosłowacji, Hiszpanii, Jugosławii, Polski, Republiki Federalnej Niemiec, Wielkiej Brytanii, Węgier, Szwajcarii i Związku Radziec­kiego. Z Polski przybyli: prof. Jerzy Zieliński, doc. Andrzej Musierowicz oraz, zaproszeni przez organizatorów Sympozjum: dr Adolf Warzok i doc. Mirosław Kazoń.

Obrady zorganizowano w podmiejskim ośrodku turystycznym w „Lisiej Wieży". Sala obrad wyposażona była w rzutniki i projektory do wyświetlania ilustracji do referatów i filmów.

W pierwszym dniu obrad, 16 września w pią­tek omawiano zagadnienia patogenezy kamicy moczowej: powstawanie jądra kamienia, krys­talizacja agregacji, inhibitory i fiksacja. W drugim dniu obrad 17 września w sobotę omawiano kamicę moczową u dzieci.

Pierwszy dzień obrad 16 IX 77.

W referatach z Kliniki Urologicznej z Jeny omówiono nowoczesne poglądy na powsta­wanie kamicy moczowej. Przedstawione przez kierownika Kliniki, prof. Emila Hienzscha wyniki badań doświadczalnych na zwierzętach dowodzą powstawania konkrementów w ka­nalikach bliższych, a nie w kłębuszkach.

Powstawanie kamienia można określić jako proces czterofazowy, a mianowicie: najpierw występuje proces tworzenia się jądra kamienia, podczas którego następuje wiązanie się jonów w moczu, co przez wytworzenie mikrokryształ-ków wywołuje powstanie krystalurii. Fazą drugą jest faza wzrostu, w której cząstki pierwotne ros­ną i zbierają się w większe elementy. Jako fazę trzecią można określić ustalenie się takiej wię­kszej cząstki w wąskim miejscu dróg moczowych i wreszcie w fazie czwartej taka zatrzymana cząstka staje się podstawą rozwoju kamienia.

Jak wykazał Robertson i wsp. z Leeds (An­glia) można oznaczać ryzyko powstania ka­mienia i czynniki ryzyka w przypadkach ka­mieni wapniowych. Są dwa czynniki; ogranicza­jące wzrost kamienia osłaniające działanie inhibitorów i przesolenie moczu, sprzyjające krys­talizacji i powstawaniu kamienia — których wzajemna gra wpływa na przebieg choroby ka-miczej.

Kwaśny mukopolisacharyd silnie hamuje krystalizację szczawianów.

Gebhard (Bonn) i Cifuentes-Delatte (Madryt) omówili budowę szlifów kamieni. Przedsta­wili piękną dokumentację fotograficzną. Jedliny, i grupa radzieckich urologów zajęła się zagad­nieniem kamicy nawrotowej i kamicy dróg moczowych u chorych z przerostem gruczołu krokowego. Podkreślali znaczenie czynników miejscowych i ogólnych na powstawanie ka­mieni. Są zdania, że struktury kamieni pier­wotnych i wtórnych nie różnią się.

Frang (Pecs) przedstawił rolę zakażenia, oraz Ph moczu i wpływ stosowania antybio­tyków w kamicy fosforanowej. Zwrócono tu uwagę na możliwość powstawania niektórych złogów na skrzepach krwi. Złogi te dają na uro­grafii obraz ujemnego cienia.

Seyfert (Jena) omówił rolę i wpływ hydro­dynamiki dróg moczowych na powstawanie kryształów moczowych. Wystąpienie swoje ilus­trował filmem.

W dyskusji zabierał głos m. in. Zieliński, podnosząc sprawę samoistnego odchodzenia kamieni. Często nie wiemy, dzięki czemu jeden kamień odchodzi, a drugi — podobny — po­zostaje i trzeba go usuwać.

Na zakończenie pierwszego dnia obrad Kazoń przedstawił film o zastosowaniu polskiego kleju tkankowego w urologii. Film zainteresował zebranych, pytano o wiele szczegółów tech­nicznych, możliwości rozpowszechnienia i za­kupu kleju. Pytano o wyniki odległe i możli­wości powikłań. W dyskusji Musierowicz po­dzielił się własnymi doświadczeniami nad zas­tosowaniem polskiego kleju w eksperymencie i w klinice.

Drugi dzień obrad 17 IX 77

Obrady poświęcono omawianiu kamicy mo­czowej u dzieci. Uczestniczyli w tym dniu poza urologami także pediatrzy, nefrolodzy i chirur­dzy dziecięcy.

Podstawowe referaty wygłosili: Otto-Unger, Yahlensieck, Mincov, Piehl, Zvara, Janca, Mehnert i Hesse, a także Kriżek i Schneider 6 refe­ratów tego dnia wygłosili urolodzy czechosło­waccy. Referenci podkreślili znaczenie Ph moczu, zaburzeń w odpływie moczu, stężenia moczu, inhibitoroe i zaburzeń metabolicznych. Do tych ostatnich, jako najważniejsze należą: kwasica kanalikowa, hyperurikuria, hyperuri-kemia, oraz cystynuria. Przyjmuje się, że u dzieci ok. 80% kamieni moczowych odchodzi sa­moistnie.

W kamicy moczowej u dzieci szczególną rolę odgrywają: zakażenie i odwodnienie.

Pierwotne kamienie u dzieci zbudowane są ze szczawianów, natomiast nawrotowe składają się z fosforanów.

Zwrócono uwagę na konieczność zwalczania zakażenia dróg moczowych i usuwania za­burzeń w odpływie moczu.

W leczeniu zachowawczym kamicy u dzieci większość autorów radzi podawanie związków aluminium, witaminy B6 zyloricu.

W przypadku kamicy fosforanowej poleca się ograniczenie pokarmów zawierających wapń i fosfor, zakwaszenie moczu, oraz intensywne leczenie przeciwbakteryjne.

Leczenie kamicy z kwasu moczowego polega na ograniczeniach dietetycznych, stoso­waniu Uratylu U i Allopurinolu.

Wszyscy referenci zgodnie podkreślili przydatność stosowania wszystkich zabiegów ope­racyjnych, wykonywanych u dorosłych. Należy być bardzo rozważnym, podejmując decyzję usunięcia nerki.

Kriżek (Mariańskie Łaźnie) przedstawił re­ferat o kamicy cystynowej, oparty o dane, do­tyczące 62 dzieci, w tym 15-oro poniżej 1 roku życia.

Z kolei grupa autorów z Jeny ze Schneider'em na czele omówiła zagadnienia, związane z wy­dzielaniem wapnia, megnezu, fosforu, cynku potasu i sodu u dzieci zdrowych i u dzieci cho­rych na kamicę.

Autorzy zwrócili uwagę na fakt, że u dziew­czynek z kamicą moczową w wieku 10—12 lat jest zwiększone wydzielanie wapnia.

Interesującą grupę referatów stanowiły wys­tąpienia gospodarzy, omawiające wpływ pewnych leków na wydzielanie kwasu moczowego, cynku wapnia — u zwierząt ze zmniejszoną podażą wapnia i fosforu. Stwierdzono ścisły związek między wydzielaniem cynku i wapnia. Ko­nieczne są dalsze badania w tej mierze. Us­talono, że następne, VI Jenajskie Sympozjum Kamicy Moczowej odbędzie się we wrześniu 1979 w Jenie i będzie poświęcone omówieniu postępów w leczeniu zabiegowym i operacyj­nym kamicy moczowej.

Gościnność gospodarzy, którzy postarali się o to, by dwa kolejne wieczory były atrakcyjne tak pod względem towarzyskim, jak i artyslycznym, stanowiła piękną oprawę Zjazdu.

adres autorów

Mirosław Kazoń
02-562 Warszawa
Odolańska 32 m. 2