Częstość występowania raka stercza u chorych poddanych prostatektomii
Artykuł opublikowany w Urologii Polskiej 1978/31/1.

W trakcie opracowywania mate­riału obejmującego prostatektomie wykonane w naszym oddziale w cza­sie od 1962 do 1973 nasunęło się nam pytanie w jakim procencie przepro­wadzonych wyłuszczeń gruczolaka stwierdzono badaniem histopatolo­gicznym raka stercza? Innymi słowy, jak często operując domniemany przerost usuwaliśmy nierozpoznane raki stercza w ich wczesnych stadiach. Rozważaniami objęto przypadki w których po wykonaniu badania palpacyjnego przez kiszkę stolcową nie nasuwały się podejrzenia zmian nowotworowych stercza.

Wykonana w tych przypadkach prostatektomia była skuteczna i za­pewniała chorym dobre oddawania moczu. Jak wiadomo do zgonu w przy­padkach raka stercza dochodzi z dwu zasadniczych powodów. Pierwszy, to trudności w oddawaniu moczu, zastój i mocznica. Drugi to uogólnione prze­rzuty i wyniszczenie nowotworowe. Przeprowadzone w tych przypadkach prostatektomie nie spełniały postulatu radykalności stawianego operacjom nowotworów jednak przywracały do­bre oddawania moczu na skutek usu­nięcia dolnej przeszkody.

Materiał i metoda

W latach 1962—1973 w Oddziale Urologicznym Szpitala Wojewódzkie­go w Warszawie wykonano łącznie 1172 prostatektomii u chorych zakwa­lifikowanych do leczenia operacyjnego jako gruczolak gruczołu krokowego. Cyfra ta nie obejmuje przypadków w których podejrzewano raka stercza przed operacją. Wyłuszczone gruczo­laki poddane były badaniu histopa­tologicznemu w Zakładzie Anatomii Patologicznej Szpitala Wojewódzkie­go w Warszawie. Badanie histopato­logiczne wykazało: w 1074 przypad­kach gruczolaka gruczołu krokowego, w 95 raka gruczołu krokowego, od­powiadającego w klasyfikacji rakom grupy O. Dla wyróżnionych dwóch grup obliczono średnie arytmetyczne wieku oraz rozkłady procentowe. Tes­tem Studenta badano istotność różnic średnich wieku między wyżej wymie­nionymi grupami.

Analiza materiału

W przedstawionym materiale cho­rych operowanych z powodu gruczo­laka stercza stwierdzono: raka stercza w 8,36% a w 1,64% gruczolaka gru­czołu krokowego.

Średnia arytmetyczna wieku wyno­siła dla chorych z rakiem stercza 68,81 roku, a dla chorych z gruczola­kiem stercza 68,35 roku.

Średnie różnice wieku między gru­pami nie różniły się w sposób istotny.

Analiza odchyleń standardowych upoważnia do stwierdzenia, że roz­siew wokół średnich wieku jest podobny.

Rozkłady w dwóch wymienionych grupach są podobne. Nieznaczne przesunięcie krzywej w prawo dla cho­rych z rakiem stercza jest nieznaczące. Mimo istniejącej tendencji do przesu­nięcia w kierunku wieku starszego u chorych z rakiem stercza nawet przy tej liczbie badanych chorych, wobec małej ogólnej ilości chorych z rakiem stercza, nie można jedno­znacznie stwierdzić istnienia takiej zależności.

Wnioski

1. Na podstawie badania histopa­tologicznego wyłuszczonego gruczołu u 8,36% chorych operowanych z roz­poznaniem łagodnego przerostu gru­czołu krokowego, stwierdzono raka stercza.

2. Nie stwierdzono statystycznie znamiennych różnic między średnim wiekiem chorych z rakiem stercza, a średnim wiekiem z gruczolakiem gruczołu krokowego.

Istnieje jedna tendencja do częst­szego występowania raka stercza w wieku późniejszym. Miarodajną od­powiedź na to pytanie mogło by dać opracowanie większego materiału sta­tystycznego z kilku ośrodków krajo­wych.

Uzyskane przez nas dane są zbli­żone do podanych przez Wigurę i Stachego * 1974 r. na posiedzeniu War­szawskiego Oddziału Towarzystwa Urologicznego.

* W dostępnej literaturze polskiej poza pracą Wigury i Stachego podobnych opracowań o występowaniu raka stercza u chorych podda­nych prostatektomii nie spotkałem.