english version wersja do druku
	kwartalnik ISSN 0500-7208 Czasopismo punktowane przez KBN, Index Copernicus oraz w bazie GBL

Oskalpowania prącia należą do ciężkich urazów. Wskutek urazu prącia dojść może do częściowego lub całkowitego zdarcia skóry trzonu prącia (oskalpowanie prącia). Może współistnieć zerwanie skóry moszny. Zdarcie skóry prącia prowadzi do całkowitego lub częściowego odsłonięcia ciał jamistych i cewki. (1, 2, 6).

Urazy te są najczęściej następstwem wypadków przy pracy, polegających na gwałtownym zdarciu odzieży przez obracające się tryby maszyny lub pas transmisyj- ny. (1, 2, 4).

Sposób zaopatrzenia urazu zależy od jego rozległości oraz od stanu zdartej skóry.

Zalecane jest wykorzystanie najmniej uszkodzonej, własnej skóry. Usuwa się jedynie martwicze tkanki. (2).

Następnym sposobem jest wszycie prącia w skórę moszny (4), pokrycie ubytku przeszczepami siatkowymi pośredniej grubości. (1, 2, 3, 5, 6, 7, 8).

Wszycie prącia w skórę moszny wymaga rozłożenia leczenia na kilka etapów, wyniki kosmetyczne nie są często zadowalające. Próba pokrycia prącia własną, uszkodzoną skórą, nawet płatami pośredniej grubości, często kończy się jej martwicą, gdyż żywotność skóry jest trudna do oceny. Często powstają blizny i zniekształcenia.

Wydaje się, że najlepszym materiałem są siatkowate, pośredniej grubości przeszczepy własnej skóry chorego.

Przeszczepy stosowaliśmy u 4 chorych z oskalpowaniem prącia. Wiek chorych wynosił od 9 lat do 25 lat. Przyczyną wypadków było zdarcie odzieży, a następnie uszkodzenie skóry prącia (lub i moszny przez wirujące części maszyn rolniczych (roztrząsarki do nawozu)). Chorych operowano w trybie nagłym, po wyprowadzeniu ze wstrząsu. Wykonywano toaletę rany. Do pęcherza moczowego wprowadzano cewnik Foleya. Stosowano niewielki wyciąg szwami chirurgicznymi, przedłużonymi gumkami aptekarskimi za prącie, powodując jego wyprostowanie i niewielkie napię- cie. Do czasu wygojenia się przeszczepów nie stosowano opatrunków.

Na uwagę zasługuje chory S.W. (nr hist. choroby 1189/85). Chory dostarczony 4 godziny po urazie. Stwierdzono oskalpowanie prącia, pozostały fragmenty skóry w okolicy napletka oraz oderwanie moszny, pozostały fragmenty skóry na obwodzie od 1,5-2,5 cm. Jądra i powrózki nasienne zachowane. Pojedyncze rany szarpane ramion i kończyn dolnych. Chory we wstrząsie urazowym. Po wyprowadzeniu chorego ze wstrząsu przystąpiono do leczenia operacyjnego. Po wykonaniu toalety zanieczyszczonych ran pobrano nożem Hambyego płaty skóry pośredniej grubości z ud chorego. Płaty perforowano i przyszyto szwami do trzonu prącia, po wycięciu nadmiaru napletka. Do pęcherza moczowego założono cewnik Foleya. Założono szwy na blaszkę wewnętrzną napletka, które przedłużono gumkami aptekarskimi i zawie- szono na pałąku wykonanym z szyny Browna. Uzyskano wyprostowanie prącia i jego mierne napięcie. Rozlegle odpreparowano pozostałe fragmenty skóry moszny i po powierzchni przyśrodkowej skóry ud. Jądra wszyto pod skórą przy środkowej powierzchni ud, prawe bardziej ku przodowi, lewe ku tyłowi. Skórę zeszyto w linii środkowej ciała odtwarzając mosznę. Ze względu na zanieczyszczenie prącie pozo- stawiono bez opatrunku. Chorego umieszczono w łóżku w warunkach jałowych.

Przeszczepy zwilżano 0,9% roztworem soli, a następnie roztworem gentamycyny.

Przeszczepy wgoiły się w całości. Rany zagojone przez rychłozrost. Wyciąg za prącie usunięto w 7 dobie, cewnik w 8 dobie. Chory wypisany w 12 dobie. Dwóch cho- rych początkowo leczono bez przeszczepów. Dziecko lat 9 — w pierwszym etapie wszyto prącie w skórę moszny. W 4 dobie uwolniono prącie i pokryto przeszcze- parni siatkowymi pośredniej grubości. Leczone bez opatrunków, z zastosowaniem wyciągu za prącie. Uzyskano całkowite wgojenie się przeszczepów i dobry wynik kosmetyczny.

Chory J.S. z urazem wielonarządowym. Ubytek skóry podbrzusza, ud pełnej grubości o pow. 16%, złamaniem talerza biodrowego i kości kulszowej prawej.

Rozerwanie krezki jelita cienkiego i masywne krwawienie do jamy otrzewnej.

Stłuczeniem naczyń udowych i oderwaniem ich bocznic w okolicy kanałów pach- winowych obustronnie. Oderwanie lewego jądra, częściowe uszkodzenie powrózka nasiennego i oderwaniem nasieniowodu jądra pr. oraz oskalpowaniem prącia, oderwanie całej moszny wraz ze skórą krocza i zwieracza odbytu. W pierwszym etapie ze względu na rozległość urazu, niepewne ukrwienie kończyn dolnych z konieczności użyto własną najbardziej żywotną skórę chorego w postaci płatów pośredniej grubości. Skóra poza fragmentem na powierzchni grzbietowej prącia uległa martwicy.

W 3 dobie usunięto martwicze tkanki. Zastosowanie przeszczepów pośredniej grubości pozwoliło wygoić ubytki skóry i prącia. Pozostałe jądro pokryto prze- szczepami pośredniej grubości. Uzyskano dobry wynik czynnościowy i kosmetyczny.

Chory S.W. zgłosił się do kontroli w maju 1993 r. Stwierdzono — prącie po obrzezaniu. Skóra odbarwiona, prawidłowo ruchoma, prącie proste. Moszna mniej- sza. Jądra o dobrej ruchomości i prawidłowej wielkości znajdują się w mosznie. W rok po wypadku chory ożenił się. Jest ojcem trójki dzieci. Wynik leczenia ocenia jako bardzo dobry. Wyniki leczenia u pozostałych chorych dobre.

WNIOSKI

1. Przeszczepy własne chorego pośredniej grubości są dobrym materiałem do

pokrycia oskalpowanego prącia i innych ubytków skóry.

2. Skracają leczenie, pozwalają wykonać I etapową operację, nawet w przypadku

ran zanieczyszczonych.

3. Wolny przeszczep skóry lepiej goi się bez opatrunków, zapewnia stałą kontrolę

rany.

1. 1. Alter J., Podstawski W., Kwias Z.: Przypadek urazowego zerwania skóry prącia i moszny.Urologia Polska 1979 nr 1, s. 43-45. —
2. 2. Borkowski A., Borówka A.: Urazy narządów miednicy mniejszej i zewnętrznych narządów płciowych. (Red.) W: Biblioteka Chirurga i Anestezjologa nr 23., s. 109- 114. —
3. 3. Gambaro G., Beretta M., Del Boca C, Ferrari C, Musci R.: Traumatic injuries of external genitalia : a case of avulsion of the penile skin. Archivio Italiano di Urologia, Nefrologia, Andrologia. 1991 Mar. 63, 1, s. 167- 172. —
4. 4. Jasiński E., Waga Z.:Oskalpowanie prącia z ubytkiem skóry moszny u czteroletniego chłopca. Urologia Polska 1982 nr 1-2 s. 83-87. —
5. 5. Jordan GH., Gilbert DA.: 7 Male genital trauma. Clinics In Plastic Surgery. 1988 Jul. 15, 3, s. 431-442. —
6. 6. Krauss M.: Urazy skalpacyjne skóry owłosionej głowy, prącia i kończyny dolnej. W.: Podstawowe zagadnienia z zakresu chirurgii plastycznej pod red. Kraussa M. Warszawa 1991 Centrum Medyczne Kształcenia Podyplomowego, s. 112-115. —
7. 7. Piza-Katzer H., Latał D.: Late results following injury of the shaft of the penis. Unfallchirurgie. 1989 Aug. 15, 1, s. 208-211. —
8. 8. Podsiadły P., Preferansow J., Darewicz J.: Leczenie oskalpowania prącia wolnym przeszczepem skóry pośredniej grubości. Urologia Polska 1978 nr 1 s. 87-91.

Wojewódzki Szpital Zespolony w Ostrołęce,
ul. Sienkiewicza 64