PTU - Polskie Towarzystwo Urologiczne

SPRAWOZDANIE Z MIĘDZYNARODOWEGO SYMPOZJUM POŚWIĘCONEGO LASEROM W UROLOGII
Artykuł opublikowany w Urologii Polskiej 1999/52/4.

autorzy

Krzysztof Bar
Katedra i Oddział Kliniczny Urologii ŚAM w Katowicach
Kierownik Katedry: dr hab. A. Prajsner

W okresie od 4 do 6 marca 1999 r. uczestniczyłem w obradach sympo-
zjum poświęconego zastosowaniu laserów w urologii, które zorganizo-
wano na terenie Uniwersytetu Irchel w Zurichu.
Spotkaniu przewodniczyli dr P. Jichlinski z Lozanny, dr T. Sulsera z
Genewy i dr Schmiedlina z Zurichu. Sympozjum rozpoczęło się krótkim
wstępem dr Sulsera, a następnie prof Hauri przedstawił jego założenia
zgrabnie nawiązując do pobytu w Szwajcarii Alberta Einsteina, który był
jednym z prekursorów odkrycia właściwości światła laserowego (w aspek-
cie fizyczno-matematycznym).
Guy Delacretez’a z Lozanny wygłosił referat, zatytułowany: “Interak-
cje zachodzące w tkance – efekty termo-mechaniczne”. Wykładowca skupił
się w swojej pracy na opisaniu fizycznych właściwości lasera: selektyw-
nej absorbcji wiązki laserowej przez tkankę poddaną naświetlaniu, głę-
bokości penetracji, zachowania się tkanki w kontakcie ze światłem lasera.
Swoje rozważania poparł skomplikowanymi wyliczeniami matematycz-
nymi, co dla lekarzy ? humanistów z natury ? było niezbyt zrozumiałe
i nużące. Inne dane dotyczyły możliwości laserów w kruszeniu złogów w
drogach moczowych. Stwierdził, że największą siłą kruszącą dysponuje
Flashlampdye Laser, następne miejsca w tym rankingu zajmowały: laser
neodymowo-jagowy Nd:YAG oraz laser holmowo-jagowy Ho:YAG.
Dr George Wagnieres, wygłosił referat dotyczący terapii fotodynamicz-
nej (PDT) i diagnostyki (PDD). Wiadomym jest, że istnieją związki che-
miczne tzw. światłouczulacze, które w różnym stopniu są absorbowane
przez komórki tkanek. Jednym z nich jest pochodna hematoporfiryny HpD.
Badania wykazały obecność HpD w komórkach nowotworowych i nie-
nowotworowych co wskazuje, że prawie wszystkie komórki i tkanki po-
chłaniają HpD, lecz w komórkach nowotworowych i przednowotworo-
wych stwierdza się większą koncentrację tego związku przez dłuższy
czas. Zjawisko to wydaje się być raczej związane z dłuższym czasem
wydalania przez komórki nowotworowe zaabsorbowanego HpD, aniżeli
ich zwiększonym pochłanianiem w porównaniu do zdrowych komórek.
Kolejne referaty przedstawione przez Coguoz’a, Depeursinge’a, Mie-
derer’a i Leonharda były swoistą oceną współczesnego sprzętu laserowe-
go oraz możliwości jego przyszłego rozwoju z przemysłowego punktu
widzenia.
Wykładowcy nie będący lekarzami, reprezentowali techniczno-inżynie-
ryjne zainteresowania ? tematyka dotyczyła: rodzajów światła lasero-
wego, dawki, długości naświetlania, miniaturyzacji sprzętu, poprawy
widoczności, możliwości zastosowania dodatkowego kanału roboczego
w przyrządzie laserowym, itp.
Dr G. Watson z Wielkiej Brytanii przedstawił wykład pt:. “Lasery w
urologii: przeszłość, teraźniejszość i przyszłość”. Omówił historię odkry-
cia światła laserowego, a następnie ogólnie znane możliwości zastosowa-
nia lasera w urologii. Nadmienił, że po zabiegu ELAP (endoscopic laser
ablation of the prostate) mniejszy odsetek chorych zgłasza wsteczny wy-
trysk aniżeli po TURP, niemniej poprawa parametrów mikcji po tym ostat-
nim zabiegu endoskopowym jest oceniana jako bardziej długotrwała i
znaczniejsza.
W następnym dniu zademonstrowano na żywo operacje z użyciem la-
sera wykonywane na Oddziale Urologicznym Szpitala Uniwersyteckiego
w Zurichu transmitowane na salę wykładową. Najciekawszą operację z
równoczesnym, błyskotliwym komentarzem przeprowadził dr C. Chil-
ton z Derby w Wielkiej Brytanii. Była to operacja resekcji gruczolaka ster-
cza za pomocą lasera holmowego ? Ho:YAG resection prostate (Ho:YAG
RP). Operator rozcinał laserem kontaktowym tkankę gruczołową aż do
torebki chirurgicznej stercza, od wzgórka nasiennego do szyi pęcherza
na godzinie piątej, następnie kontynuował HolRP starając się nie uszko-
dzić torebki. W ten sposób oddzielał dość duży fragment gruczolaka (gdy
jednak okazywał się on zbyt duży, rozcinał go na mniejsze fragmenty) i
przemieszczał do pęcherza moczowego. Dr Chilton zaznaczył, że czasa-
mi duże fragmenty gruczolaka sprawiają znaczne trudności przy ich
ewakuacji z pęcherza. W tym celu używał pętli zbliżonej wyglądem do
typowej pętli elektroresekcyjnej lecz zakończonej ząbkami. Włókno prze-
wodzące promień laserowy ulega zużyciu i można nim wykonać około
10. Ho:YAG RP. Dr Chilton dodał, że ze względu na duże koszty sam
stosuje jedno włókno w około 15. tego typu operacjach. Jak widać, oszczęd-
ność bywa zmorą służby zdrowia również bogatych państw.
Jeden z referatów wygłosił prof D. Jocham z Kliniki Urologicznej z Lu-
beki ? uznany autorytet w dziedzinie zastosowania lasera w urologii.
Wspomnieć należy, że przez pewien czas prof. Jocham pracował z prof
Hofstetterem w Monachium. Jego wykład dotyczył zastosowania roztworu
kwasu 5-amino lewulinowego (ALA) w PDT i PDD. Również i on pod-
kreślił, że działanie wiązki światła laserowego na tkankę z pochłoniętym
światłouczulaczem polega na uwalnianiu czynnych fotoproduktów ?
przede wszystkim pojedynczego atomu tlenu, który ma działanie destruk-
cyjne na komórki tej tkanki. Oprócz ALA, jako światłouczulacz, znajduje
zastosowanie pochodna tego kwasu Hexlester-5 ALA (H-LA), która speł-
nia swoje zadanie w mniejszej dawce podanej dopęcherzowo aniżeli ALA.
Kolejną operację transmitowaną na salę wykładową była śródtkanko-
wa laserowa koagulacja gruczolaka stercza ? interstitial laser coagulation – ILC, którą przeprowadził dr Muschter. Wkłucia do tkanki przerosłego
gruczołu krokowego wykonywane są na wysokości wzgórka nasiennego.
Należy starannie przestrzegać żeby nie dokonać tego przed zwieraczem
zewnętrznym cewki moczowej. Moc lasera wynosi 50 W a aplikacja pod-
czas jednego wkłucia trwa około 50 sekund. Końcówka włókna lasero-
wego osiąga temperaturę około 200°C.
Dwa kolejne przekazy telewizyjne z sali operacyjnej dotyczyły cysto-
skopii fluorescencyjnej z ALA i H-HLA połączonej z mappingiem i resek-
cją przezcewkową, które wykonali dr Kriegmair i dr Jichlinski.
W ostanim dniu sympozjum przedstawiono endoskopowy zabieg roz-
cięcia zwężenia cewki moczowej za pomocą Lasera KTP. Zabieg ten wyko-
nany został przez dr Sulsera. Również na żywo, dr Sluser przeprowadził
operację endoskopowego rozcięcia zwężenia podmiedniczkowego moczo-
wodu za pomocą lasera holmowego. Dr Watsona, który tego typu operacje
wykonuje od lat osiemdziesiątych, poproszono w trakcie zabiegu o zabra-
nie głosu i podzielenie się własnymi doświadczeniami. Proponował on roz-
cięcie miejsca zwężenia, oraz około 1 cm poniżej i powyżej samego zwęże-
nia, aż do tkanki tłuszczowej okołonerkowej. Cewnik moczowodowy typu
DJ (stent) 7-8 F utrzymuje się przez około 6 tygodni, a w okresie 2-3 dni po
operacji zakłada się cewnik do pęcherza moczowego ze względu na moż-
liwość wstecznego odpływu pęcherzowo-moczowodowego.
Obrady zakończyła dyskusja okrągłego stołu na temat przyszłości za-
stosowania lasera w urologii. Dyskusję prowadzili: Jichlinski, Preminger,
Schmidlin, Sulser i Watson. Jej konkluzją było to, że pomimo znacznych
kosztów zabiegów laserowych ten nowy rodzaj operacji w urologii po-
winno się nadal rozwijać i udoskonalać.
Wieczorem zostaliśmy zaproszeni na kolację do stylowej restauracji,
znajdującej się w starej części Zurichu, która w przeszłości była miejscem
zebrań cechu kowali.