PTU - Polskie Towarzystwo Urologiczne

Przetoka nerkowo-okrężnicza jako powikłanie roponercza gruźliczego
Artykuł opublikowany w Urologii Polskiej 1983/36/2.

autorzy

Andrzej Kowalski, Mieczysław Gałęzia, Marek Jończyk, Stanisław Maj
Kliniczny Oddział Urologiczny Szpitala w Czerwonej Górze
Dyrektor Szpitala: dr med. O. Firko-Stępniewska
Ordynator Oddziału: dr med. A. Kowalski

streszczenie

Przedstawiono przypadek przetoki nerkowo-okrężniczej po stronie lewej na tle roponercza gruźliczego, rozpoznanej na podstawie badań radiograficznych i leczonej operacyjnie oraz tuberkulostatykami.

Z opisanych ponad 100 tego rodzaju przetok najczęstszymi były prze­toki do żołądka, dwunastnicy lub przyległego odcinka okrężnicy. Do rzadkości należą przetoki do przełyku, jelita cienkiego, wyrostka robacz­kowego i odbytnicy (1, 3, 5). Roponercze zrasta się z przewodem pokar­mowym, a w następnym etapie dochodzi do przebicia, którego wynikiem jest przetoka.

Dolegliwości chorego i wyniki badania przedmiotowego mogą odpo­wiadać odmiedniczkowemu zapaleniu miąższu nerkowego, a niekiedy su­gerować chorobę przewodu pokarmowego.

OPIS PRZYPADKU

Chorą Z. G., lat 59 far hist. chor. 6611/92) przyjęto z powodu częstomoczu, dysurii, okresowych zwyżek ciepłoty ciała do 39°C i stałego parcia na stolec oraz biegunki. Leczono ją przez kilka miesięcy na oddziale chirurgicznym i wetwnętrz-nym i skierowano w końcu do konsultacji urologicznej z powodu dolegliwości pę­cherzowych. Chorą przyjęto z powodu guza, wyczuwalnego w lewym podżebrzu.

Podczas cystoskopii stwierdzono nieznaczne przekrwienie śluzówki pęcherza i podciągnięcie lewego ujścia moczowodu. Urografia wykazała prawidłowe wydzie-laniie środka cieniującego przez prawą nerkę i brak zmian w układzie kielichowo--mliedoiczkiowyim oraz brak wydzielania po stronie lewej (ryc. 1).

Wykonam lewostronną pielografię. Miedniczka uwidoczniła się w postaci nie-regu/lairnej plamy cieniowej, a środek cieniujący wypełnił na znacznym odcinku część zstępującą okrężnicy (ryc. 2).

Rozpoznano przetokę nerkowo-okrężniczą w części zstępującej na tle roponercza gruźliczego.

Chorą przygotowywano do operacji przez 7 dni, podając leki przeciwgruźli­cze ? rifampicynę, hydrazyt i etambutol. Nerkę usunięto z lędźwiowego cięcia skośnego, resekując XII żebro. Przy uwalnianiu nerki stwierdzono połączenie kie­licha środkowego z okrężnicą. Po usunięciu nauki i prawie niezmienionego moczo­wodu zaopatrzono otwór przetoki, wielkości ziarna grochu, zeszywając jednowar­stwowo ścianę jelita wraz z otrzewną przylegającą do ściany okrężnicy. Drenaż loży nerkowej dwoma drenami, dwuwarstwowy szew powłok. Przebieg poopera­cyjny bez powikłań. Nadal stosowano leki przeciwprątkowe. Wynik badania ana­tomopatologicznego: Lp. 167824 ? Pyonephrosis tuberculosocaseosa (Pracownia Ana­tomopatologiczna w Kielcach). Od chwili operacji dolegliwości pęcherzowe i ze strony układu pokarmowego ustąpiły. Chorą wypisano po 28 dniach w stanie ogól­nym dobrym. Po miesiącu zgłosiła się do kontroli, podając że czuje się bardzo dobrze, przybyła na wadze i jest bez dolegliwości.

OMÓWIENIE

Mimo znacznego postępu w diagnostyce radiologicznej zdarza się nie­pełne wykorzystanie badań radiograficznych. Przykładem jest nasza cho­ra, którą leczono długi czas bez pełnego rozpoznania. Z drugiej strony przedstawienie tej obserwacji wynika z analizy piśmiennictwa, ponie­waż opisano znacznie mniej przetok nerkowo-okrężniczych po lewej stro­nie (2, 4).

piśmiennictwo

  1. Arthur D.: Reno-alimentary fistulae. Brit. J. Surg., (1966, 53, 396.
  2. Andrew J., Mc Evan F.: Pyelo-duodenal fistula. Brit, J. Urol., 1968, 40, 350.
  3. Bulowh H., Wilhelm U.: Patologiczne połączenie pamiędzy uikliadem moczowym, a przewodem poikarmioiwym, Der Urologe, 1976, 4, 173
  4. Neioman J., Jeans W.; Reno-coLic fistula demonistraited by retrograde pyelography. Brit. J. Urol., 1972, 44, 6ft2.
  5. Schwartz D.: Pyieloduodenal fistula due to tuberculosis. J. Uroił., 1-970, 104, 373.