Przypadek skamieniałego ciała obcego pęcherza moczowego wikłającego przebieg prawidłowego porodu
Artykuł opublikowany w Urologii Polskiej 1983/36/1.

autorzy

Andrzej Prajsner, Krzysztof Bar: Wojewódzki Szpitala Zespolonego w Katowicach
Dyrektor: lek. med. W. Pakuła
Oddział Urologiczny Szpitala Zespolonego Nr 2 w Katowicach
Ordynator: prof. dr hab. n. med. A. Szkodny

streszczenie

Przedstawiono opis kamienia w pęcherzu moczowym utworzonym na ołówku wprowadzonym do pęcherza w celu masturbacji. Trzyletnie leczenie zachowawcze, bez rozpoznania przyczyny zapalenia pęcherza było nieefektywne. Kamień stworzył przeszkodę porodową, zmuszając do wykonania cięcia cesarskiego.

Najrozmaitsze przedmioty takie, jak termometry, długopisy, ołówki, świeczki wprowadzają chorzy cewką moczową do pęcherza najczęściej w czasie masturbacji (1, 2, 3, 4). Drażnią one śluzówkę pęcherza i wywołują stan zapalny. Obecność bakterii rozkładających mocznik zmienia odczyn moczu na zasadowy co sprzyja wytrącaniu się fosforanów, które osadzając się na powierzchni wprowadzonego przedmiotu tworzą kamień (4).

Głównym objawem klinicznym ciała obcego w pęcherzu jest przewlekłe zapalenie pęcherza z bolesnymi parciami oraz krwiomocz i ropomocz. Leczenie zachowawcze jest nieefektywne, objawy nasilają się, a wtórne bliznowacenie ściany pęcherza może doprowadzić do jego marskości.

OPIS PRZYPADKU

Chora K. S., lat 36 (nr hist. chor. 559/81) zgłosiła się z powodu przewlekłego zapalenia pęcherza. Lekarz rejonowy leczył ją przez trzy lata z powodu dolegliwości pęcherzowych, podając antybiotyki. Dolegliwości nasiliły się w okresie ciąży, którą rozwiązano cięciem cesarskim (listopad 1980 r.), z powodu braku postępu akcji porodowej. Stwierdzono wtedy cewnikiem metalowym obecność kamienia w pęcherzu. Zdjęcie przeglądowe jamy brzusznej wykonane w okresie pooperacyjnym potwierdziło obecność dużego kamienia w pęcherzu moczowym. Urografia wykazała prawidłowe zakontrastowanie układu kielichowo-miadnicztowego oraz wyraźny zastój i kręty przebieg dolnych odcinków moczowodów. Pęcherz moczowy mały o nierównych obrysach, obkurczony na kamieniu. Chorą przekazano do oddziału urologicznego. Badania laboratoryjne w granicach normy, jedynie stwierdzono znacznego stopnia ropomocz. Cystoskopii nie wykonano ze względu na małą pojemność pęcherza.

Zabieg operacyjny. W znieczuleniu ogólnym dotchawiczym odsłonięto i otwarto pęcherz z cięcia w linii środkowej. Stwierdzono znaczne zgrubienie ściany pęcherza, przekrwioną błonę śluzową oraz kamień wklinowany w szyi pęcherza. Kamień wyjęto z dużą trudnością, gdyż miał wypustkę z ciała obcego ułożoną poprzecznie do osi długiej pęcherza. Po usunięciu stwierdzono, że jądrem kamienia był ołówek (ryc. 1).

Ze względu na znaczne zakażenie pęcherza pozostawiono przetokę nadłonową. W przebiegu pooperacyjnym ropienie doprowadziło do rozejścia się rany w dolnym biegunie. Przetokę nadłonową utrzymano przez 12 dni, a cewnik z pęcherza usunięto w 18 dniu po operacji. Chorą wypisano po 21 dniach.

Chora, dopiero po operacji, przyznała się, że przed trzema łaty podczas ma-sturbacji wprowadziła sobie do. pęcherza ołówek. Faktu tego nie ujawniła również lekarzowi rejonowemu, pomimo braku poprawy w leczeniu.

OMÓWIENIE

U każdego chorego przy braku poprawy w trakcie zachowawczego leczenia zapalenia pęcherza powinno się wykonać cystoskopię i w razie potrzeby urografię, celem ustalenia właściwej przyczyny zapalenia. Zdaniem ginekologów duży, zaklinowany w szyi pęcherza kamień był bezpośrednią przyczyną braku postępu porodu, co zmusiło ich do rozwiązania ciąży cięciem cesarskim. Można sądzić, że wcześniejsze usunięcie kamienia zapobiegłoby wykonaniu cesarskiego cięcia.

piśmiennictwo