english version wersja do druku
	kwartalnik ISSN 0500-7208 Czasopismo punktowane przez KBN, Index Copernicus oraz w bazie GBL

Ciągotka (priapizm) jest schorzeniem niezwykle rzadko spotykanym, u dzieci występuje sporadycznie (3). Polega ono na przetrwałym bolesnym wzwodzie ciał jamistych prącia i nie łączy się z podnieceniem płciowym.

Rozróżniamy priapizm pierwotny (idiopatyczny) i wtórny. Pierwotny najczęściej zjawia się w przebiegu przedłużającego się stosunku płciowego, wtórny występuje w przebiegu schorzeń hematologicznych jak: białaczka, niedokrwistość sierpowata, czerwienica, neurologicznych jak guzy czy zapalenia rdzenia kręgowego oraz zmian lokalnych w następstwie urazu prącia lub krocza, zapalenia stercza. Występowaniu schorzenia sprzyja także nadużywanie alkoholu, leków psychotropowych, heparyny, fenaktilu. Czasem towarzyszy zakażeniom wirusowym: zapaleniom jąder, rdzenia kręgowego a nawet wściekliźnie.

U dorosłych najczęściej mechanizm powstawania schorzenia jest niejasny. Występuje on u ok. 1/3 chorych, w 21,0% związany jest z nadużyciem leków lub alkoholu, z urazem krocza w 12,0% z niedokrwistością sierpowatą w 11% i w stanach zapalnych dróg moczowych w 8,0%.

U dzieci priapizm występuje w 59,0% z powodu niedokrwistości sierpowatej, w 6,0% z powodu białaczki, w 6,0% jest określany jako idiopatyczny. Nawrót priapizmu występuje u 18% chorych. Następstwem przebytej ciągotki jest często impotencja spowodowana brakiem wzwodów prącia. Spotykamy ją u połowy chorych (2, 3, 7).

Opis przypadku

Dziecko H. M., płci męskiej lat 10, nr hist. choroby 656/89. Przyjęte do Kliniki z powodu bolesnego, utrzymującego się od 24 godzin wzwodu prącia. Przed tygodniem wystąpiło zaczerwienienie 1/3 dolnej części obu podudzi ostro odgraniczone z obustronnym powiększeniem węzłów chłonnych pachwinowych. W trakcie badania fizykalnego stwierdzono prącie we wzwodzie oraz ostro odgraniczone zaczerwienienie 1/3 dolnej obu podudzi. Dziecko kolejno leczono w Poradni D., w Oddziale Chirurgicznym i Dermatologicznym. Z powodu dołączenia się bolesnego wzwodu prącia dziecko skierowano do naszej Kliniki. W Klinice podjęto decyzję leczenia operacyjnego wybierając sposób Al-Gohraba.

Opis zabiegu

Żołądź nacięto poprzecznie w odległości 1 cm od rowka zażołędnego odsłaniając szczyty bocznych ciał jamistych prącia, które następnie ścięto. Przez powstałe szerokie otwory ewakuowano dużą ilość gęstej, ciemnej krwi. Po tej czynności uzyskano zupełne zwiotczenie prącia i przepływ przez ciała jamiste żywoczerwonej krwi. Otwór w żołędzi zeszyto szwami pojedynczymi z otworami bocznych ciał jamistych. Hemostaza. Opatrunek uciskowy.

W przebiegu pooperacyjnym wystąpił obrzęk limfatyczny worka mosznowego i prącia. Obrzęk ustąpił po trzech dniach. Dziecko wypisano w 4 dobie po operacji ze zwiotczonym prąciem i przekazano do Kliniki Pediatrii Śląskiej Akademii Medycznej. Badanie kontrolne

przeprowadzono 4 miesiące po operacji. Z relacji matki wynika, że u dziecka występują nocne wzwody prącia. Podczas pobytu dziecka w Klinice Pediatrii Śląskiej Akademii Medycznej rozpoznano różę obu podudzi oraz padaczkę.

DYSKUSJA

Wybór odpowiedniego sposobu leczenia to jeden z podstawowych problemów z jakim często spotyka się urolog. Większość autorów przyjmuje, że Ciągotka jest stanem naglącym, wymagającym szybkiego wdrożenia leczenia operacyjnego. (3, 4, 6, 7, 8, 9,). Oprócz metod zachowawczego leczenia takich jak: znieczulenie ogólne, miejscowe i przewodowe, leczenie farmakologiczne, wlew doodbytniczy lodowatego roztworu wody, nakłucie ciał jamistych prącia z aspiracją zalegającej krwi i przepłukiwaniem roztworem hialuronidazy lub wstrzykiwaniami metaraminolu stosuje się leczenie operacyjne. Naczelną zasadą leczenia operacyjnego jest wytworzenie sprawnego połączenia pomiędzy ciałem gąbczastym cewki moczowej i żołędzią lub pomiędzy żołędzią a ciałami jamistymi prącia, zapewniającego prawidłowy odpływ krwi z ciał jamistych. Podjęliśmy decyzję wykonania operacji metodą Al-Gohraba jako postępowanie proste, a w razie niepowodzenia pozwalające na wykonanie innych alternatywnych operacji. Trudny jest do określenia okres choroby w którym można jeszcze stosować leczenie zachowawcze. Z dostępnego piśmiennictwa wynika, że można je stosować nawet do 5 dni (3, 4, 7). U dzieci często priapizm ustępuje bez leczenia (3). Spośród powikłań pooperacyjnych wymienia się impotencję, przetoki cewki moczowej, krwiaki i zakażenia rany pooperacyjnej, zatory płucne (1). Odsetek występowania impotencji jest uzależniony od wieku chorych i etiologii schorzenia (1, 3, 6, 7, 8). W obserwacji przyjmuje się, że pierwszy często niepełny wzwód powinien wystąpić do trzech miesięcy po leczeniu (7).

WNIOSEK Operacja Al-Gohraba jest prosta, skuteczna i godna polecenia u dzieci.

1. I. Bennet A. H., Pilon R. N.: Non-incisional therapy for priapism. J. Urol., 1981, 125. —
2. 2. Boyle E. T., OestrelingJ. E.: Priapism: simple method to prevent retumescence following initial decompression. J. Urol., 1990, 143, 933.
3. 3. Dewan P. A., Tan H. L., Auldist A. W., Md. Moss D. I.: Priapism in childhood. Brit. J. Urol., 1989, 64. —
4. 4. Hampel J.\\\\ Obustronne zespolenia ciała jamistego prącia z żyłą odpiszczelową wielką jako leczenia priapizmu. Urol. Pol., 1978, 31. —
5. 5. Janicki W., Olszewski S.: Ciągotka (priapismus). Urol. Pol., 1979, 32. —
6. 6. Mykulak D. J., Glassberg K. I.: Impotence following childhood priapism. J. Urol., 1990, 144. —
7. 7. Pohl J., Pott B., Kleinhans G.: Priapism: a three-phase concept of management according to aethiology and prognosis. Brit. J. Urol., 1986, 58. —
8. 8. Wasmer J. M., Hernan M. C, Mekras G., Politano V. A.: Evaluation and treatment of priapism. J. Urol., 1981, 125. —
9. 9. Winter C. C: Priapism. J. Urol., 1981, 125,

lek. med. Krzysztof Łukojć I Katedra i Klinika Urologii 40-073 Katowice, ul. Strzelecka 9