PTU - Polskie Towarzystwo Urologiczne

Leiomyoma nasieniowodu
Artykuł opublikowany w Urologii Polskiej 1992/45/3.

autorzy

Maciej Czaplicki, Andrzej W. Malewski, Bolesław Kuzaka, Roman Pykało
Z Katedry i Kliniki Urologii Instytutu Chirurgii AM w Warszawie
Kierownik Kliniki: prof. dr hab. med. T. Krzeski
Dyrektor Instytutu: prof. dr. hab. med. M. Szostek
Z Zakładu Anatomii Patologicznej AM w Warszawie
Kierownik Zakładu: prof. dr hab. med. 5. Kruś

streszczenie

Przedstawiono przypadek bardzo rzadko występującego łagodnego nowotworu nasieniowodu będącego przyczyną obniżonej płodności, leczonego operacyjnie z dobrym wynikiem.

Guzy powrózka nasiennego występują wyjątkowo rzadko. Guzy te mogą powstawać z różnych elementów powrózka nasiennego, co powoduje różnorodność obrazów mikroskopowych. W ogólnej liczbie guzów 71,0% z nich są to nowotwory łagodne takie jak: tłuszczaki, włókniaki, mięśniaki, torbiele skórzaste, naczyniaki, włókniako-nerwiaki (2, 3, 7, 8). Wśród nowotworów złośliwych przeważają tłuszczakomięsaki (1, 4, 9). Nowotwory łagodne o utkaniu mięśniakowatym mogą występować w każdym narządzie, w którym występują mięśnie gładkie. W układzie moczowo-płciowym zazwyczaj stwierdza się je w pojedynczym narządzie, choć opisywano wielonarządowe ich występowanie. Często naśladują one złośliwe nowotwory i rozpoznanie zostaje ustalone dopiero po chirurgicznym usunięciu zmiany (2).

W dostępnej nam literaturze napotkaliśmy jedynie dwa doniesienia omawiające leiomyoma nasieniowodu. W jednym z nich stwierdzono obniżenie płodności (5, 6).

Wyjątkowa rzadkość obserwowanego przez nas łagodnego nowotworu nasieniowodu skłania nas do przedstawienia naszych obserwacji.

Opis przypadku

Chory F. Z., lat 25 (nr hist. chor. 595/91), w dniu 15.04.1991 został przyjęty do Kliniki Urologii AM w Warszawie z powodu wyczuwalnego guzka prawego powrózka nasiennego. W wywiadzie podaje, że od 5 lat powyżej prawego najądrza wyczuwał mały guzek, który w ciągu ostatnich 3 miesięcy powiększył się trzykrotnie i wystąpiła bolesność uciskowa. W badaniach dodatkowych nie stwierdzono odchyleń od normy. Badanie nasienia (28.03.1991) — 23.800.000 plemników/ml, 80,0% ruchomych. Ultrasonografia wykazała zmianę litą hypoechogeniczną, ruchomą, długości około 19 mm, poniżej ogona najądrza prawego.

W dniu 22.04.1991 chorego operowano. Po wyłonieniu prawego jądra i powrózka nasiennego stwierdzono w nasieniowodzie, nieco powyżej ogona najądrza, nierówny, twardy, białawy guzek o wymiarach 2x1x1 cm. (ryc. 1). Guzek usunięto wraz z centymetrowymi odcinkami nasieniowodu, stwierdzając po jego rozcięciu, że zwężał on światło nasieniowodu (ryc. 2). Następnie wykonano zespolenie nasieniowodu koniec do końca pojedynczymi szwami katgutowymi 0000. Zespolenia dokonano na nylonowym splincie, wyprowadzonym z nasieniowodu poniżej miejsca zespolenia. Przebieg pooperacyjny bez powikłań, splint i szwy usunięto w 10 dobie po operacji. Wynik badania histopatologicznego nr 4086/91: Leiomyoma (ryc. 3).

Badanie kontrolne przeprowadzone w 6 miesięcy po operacji nie wykazało odchyleń od normy, badanie nasienia (16.10.1991): 68.000.000 plemników/ml, 80,0% ruchomych.

OMÓWIENIE

Łagodne nowotwory nasieniowodu rozpoznawane są bardzo rzadko i w związku z tym nie ma ustalonych charakterystycznych objawów oraz metod badania diagnostycznego (5, 6, 10). Mięśniaki, jak i inne łagodne nowotwory powrózka nasiennego rozpoznaje się zwykle po ich chirurgicznym usunięciu (2, 5, 6). Stwierdzenie zwężenia światła nasieniowodu przez mięśniak u przedstawionego chorego, było w naszej ocenie przyczyną obniżenia płodności. Potwierdzeniem tego przypuszczenia jest wynik badania nasienia (normospermia) wykonany w 6 miesięcy po operacji, który również świadczy o uzyskanym dobrym wyniku wykonanego zespolenia nasieniowodu. Podobną obserwację przedstawił jedynie Graham i 0\\\\\\\'Conor (1954), którzy po wykonaniu identycznego zabiegu w takim samym przypadku obserwowali poprawę stanu płodności (6).

piśmiennictwo

  1. 1. Atler J.: Przypadek tłuszczako-mięsaka powrózka nasiennego. Pol. Przeg. Chir., 1976, 48, 2a, 297. —
  2. 2. Belis J. A., Post G. J., Rochman S. C, Milan D. F.: Genitourinary leiomyomas. Urology, 1979, 13, 4, 424. —
  3. 3. Bormel P., Young J. D.\\\\\\\\ Leiomyoma of the spermatic cord. J. Urol., 1961, 84, 4, 419. —
  4. 4. Dąbkowski S.: Tłuszczako-mięsak powrózka nasiennego. Urol. Pol., 1980, 33, 1, 69. —
  5. 5. Dougall A. J., Wilson R. R.: Leiomyoma of the vas deferens. Brit. J. Urol., 1969, 41, 348. —
  6. 6. Graham J. B., O\\\\\\\'Conor V. J.: Spermatic cord tumors: Review of literature and case of an usual vas deferens tumor in an infertility problem. J.Urol., 1954, 72, 5, 946. —
  7. 7. Krzeski T., Starzyński S.: Tłuszczak powrózka nasiennego. Pol. Tyg. Lek., 1965, 20, 15, 534. —
  8. 8. Słapczyńska-Kupczak K.: Guz powrózka nasiennego. Urol. Pol., 1979, 32, 4, 267. —
  9. 9. Wróbel S., Steinmetz L.: Mięśniak prążkowano-komórkowy mięsakowy powrózka nasiennego. Pol. Przeg. Chir., 1976, 48, 2a, 273. —
  10. 10. Zuckner J., Aronberg L. M.: Leiomyoma of the spermatic cord with the report of a case. Urol., 1951, 66, 2, 285.

adres autorów

dr n. med. Maciej Czaplicki. Klinika Urologii AM 02-005 Warszawa ul. Lindleya 4