Przerzuty nowotworowe do jądra występują bardzo rzadko i zazwyczaj są rozpo-
znawane w badaniu pośmiertnym u chorych zmarłych z powodu uogólnionej choro- by nowotworowej. Pierwotne ognisko znajduje się w tych przypadkach najczęściej w gruczole krokowym, płucach, przewodzie pokarmowym, nerkach lub jest to czer- niak złośliwy.
Do wyjątków należą guzy jąder stanowiące pierwszy objaw kliniczny ukrytej po-
staci carcinoma ocultum, nowotworu o pierwotnie innym umiejscowieniu.
OPIS PRZYPADKU
Chory N. J. lat 40 (Nr historii choroby 1352/88) został przyjęty do Oddziału
Urologicznego z powodu guza prawego jądra. Badaniem przedmiotowym stwier- dzono dwukrotne powiększenie prawego jądra, które było twarde i niebolesne. Stwierdzono również liczne, drobne guzki podskórne rozsiane po całym ciele, któ- re przed przyjęciem do szpitala były oceniane przez lekarza onkologa i według oceny specjalisty nie miały charakteru nowotworowego. W badaniach laborato- ryjnych, z odchyleń od stanu prawidłowego stwierdzono białkomocz 83 mg%, oraz erytrocyturię.
Chorego zakwalifikowano do operacji usunięcia prawego jądra: cięciem sko-
śnym ponad więzadłem pachwinowym otwarto kanał pachwinowy i Wypreparo- wano powrózek nasienny. Założono miękki zacisk na szypułę jądra prawego. Ją- dro wyłoniono z moszny stwierdzając, że jest ono guzowato zmienione, twarde, dwukrotnie większe w stosunku do jądra lewego. Podwiązano, przecięto i podkłu- to nasieniowód oraz naczynia powrózka nasiennego na poziomie pierścienia pa- chwinowego głębokiego. Jądro usunięto. Stwierdzono obecność licznych guzków w tkance podskórnej. Jeden z nich pobrano wraz z marginesem skóry. Ocena histopatologiczna przedstawia się następująco: Do badania nadesłano jądro o wymiarach 5×4x3 cm z najądrzem. W górnym biegunie jądra znajdował się szarożółtawy guzek średnicy około 2 cm, ostro odcinający się od miąższu ją- dra. W obrazie mikroskopowym wycinków stwierdzono w miąższu jądra przerzut czerniaka złośliwego (typ epithelioidny). Podobne przerzuty znaleziono w tkance podskórnej.
Zgodnie z decyzją onkologa kontynuowano leczenie Paliatywne. W krótkim czasie
stan ogólny chorego zaczął się pogarszać, pojawiło się coraz więcej przerzutów do tkanki podskórnej, postępowało wyniszczenie organizmu. Chory zmarł w 5 ty- godni po operacji. Nie ustalono punktu wyjścia nowotworu.
OMÓWIENIE
Czerniak! stanowią około 1 % przypadków nowotworów złośliwych u kobiet i około
0,6-0,8% nowotworów złośliwych u mężczyzn w Polsce (5). Największa zachoro- walność przypada na czwartą i piątą dekadę życia. Wyjątkowo stwierdzamy je u dzieci. U kobiet występują zazwyczaj w skórze kończyn oraz głowy i szyi. Najczę- stszym umiejscowieniem u mężczyzn jest skóra tułowia. Pierwotny czerniak układu moczowo-płciowego jest bardzo rzadki. Das Gupta [2] u 1200 chorych z czerniakiem pozagałkowym stwierdził tylko 6 ta- kich przypadków. Częstość przerzutów czerniaka do układu moczowo-płciowego ustalona na podstawie autopsji jest następująca: nadnercza ? 50%, nerki ? 45%, pęcherz moczowy ? 18%, jądra ? 8% [2]. Od chwili rozpoznania przerzutów do układu moczowego chorzy przeżywają 3-6 miesięcy [3] i od 1 do 4 miesięcy po rozpoznaniu przerzutów do j ądra [ 1 ]. Przerzuty czerniaka do układu moczowo-płcio- wego w początkowym okresie choroby są zazwyczaj bezobjawowe, chociaż cza- sem powodować mogą krwiomocz lub być przyczyną przeszkody w odpływie mo- czu. Oprócz typowych badań diagnostycznych, pomocne w ich rozpoznawaniu mogą być cytologiczne badanie osadu moczu lub punkcja aspiracyjna cienkoigłowa. Le- czenie jest chirurgiczne. Wspomagająca chemioterapia i radioterapia nie poprawiają znamiennie osiągniętych wyników.
WNIOSKI
1.Przerzut czerniaka złośliwego do jądra, rozpoznany jako pierwotny objaw cho-
roby, jest niezwykłą rzadkością.
2.Niezależnie od sposobu leczenia rokowanie w tych przypadkach jest
niekorzystne.