autorzy
-
Leszek Jeromin, Marek Lipiński
- Klinika Urologii Instytutu Chirurgii AM w Łodzi
Kierownik Kliniki: doc. dr hab. med. L. Jeromin
Dyrektor Instytutu: prof. dr hab. med. A. Sołtysiak
streszczenie
- Dziesięciu chorych z różnie nasilonymi zmianami stwardnieniowymi w obrębie osłonki białawej i przegrody prącia leczono wstrzyknięciami orgoteiny. V siedmiu chorych stwierdzono całkowite ustępowanie zmian stwardnieniowych, dolegliwości bólowe we wzwodzie ustąpiły u wszystkich chorych, a skrzywienie prącia zmniejszyło się u siedmiu chorych. Leczenie orgoteiną nie miało żadnego wpływu na obserwowaną u ośmiu chorych impotencję.
Choroba opisana przez La Peyronie w 1743 r. (plastyczne stwardnienie prącia ? psp) polega na tworzeniu się bliznowatych stwardnień w osłonce białawej ciał jamistych prącia, przegrodzie oraz w ciele gąbczastym (21). Stwardnienia te doprowadzają do skrzywienia prącia we wzwodzie, a wraz ze współistniejącymi dolegliwościami bólowymi utrudniają a nawet uniemożliwiają odbywanie stosunku płciowego. Etiologia choroby Peyronie nie jest znana (10, 20, 22). Niektórzy autorzy zaliczają psp do kolagenoz (6, 10, 20). Gallizia (10) zauważył, że chorobie Peyronie może towarzyszyć przykurcz Dupuytrena i stwardnienie chrząstki małżowin usznych. Nadal uważa się za prawdopodobne przyczyny jej powstawania urazy mechaniczne, zaburzenia ukrwienia, nieswoiste zapalenia cewki moczowej, a nawet etiologię wirusową (1, 8, 9, 13, 18, 19). Dotychczasowe leczenie psp nie było w pełni zadowalające (3, 7, 8, 13, 15, 20). Zwykle stosuje się doogniskowe wstrzykiwanie sterydów z hialuroni-dazą (4), jontoforezę histaminową i sterydową, leczenie skojarzone sterydami i witaminą E (5, 6, 19), podawanie paraaminobenzoesanu potasu (22), leczenie estrogenami, testosteronem, masażami, pędzlowania dwu-metylosulfotlenkiem (1, 11), okłady borowinowe (15), a także ultradźwięki i mikrofale (12) oraz naświetlania promieniami Roentgena (9). Oporne na wymienione sposoby leczenia, twarde, kostniejące zmiany poleca się usuwać chirurgicznie (3, 19).
Jakkolwiek wyniki leczenia różni autorzy rozmaicie przedstawiają, ogólnie wiadomo, że nie ma dotąd skutecznego sposobu postępowania w tej chorobie. Ostatnio do leczenia p s p wprowadzono orgoteinę (2), nadtlenek dysmutazy, metaloproteinę uzyskiwaną z wątroby wołowej. Działania farmakodynamiczne preparatu odkryto w 1965 r. i po raz pierwszy opisano w 1968 r. Mechanizm działania orgoteiny w psp nie jest, jak dotąd całkowicie poznany (2). Obserwacje przeprowadzone in vitro wykazały, że orgoteina chroni lizosomy przed szkodliwym działaniem ciepła oraz rozkładającym działaniem enzymów. Również in vitro wykazano mobilizację komórek polimorfonuklearnych do układu krążenia po podskórnym podaniu preparatu, jak również obrony fagocytujących komórek polimorfonuklearnych przed rozpadem spowodowanym czynnikiem uwalnianym z nadtlenku dysmutazy (16, 17).
Orgoteinę stosowano dotychczas w reumatoidalnym zapaleniu stawów, zapaleniu ścięgien, zapaleniu okołostawowym, zapaleniu torebek stawowych, popromiennych marskich pęcherzach moczowych oraz z dobrymi wynikami w leczeniu zapaleń ludzkich zaindukowanych na organizmy zwierzęce (2, 16, 17). Lek nie posiada właściwości toksycznych, teratogennych oraz immunologicznych i można go podawać dożylnie, dotętniczo, domięśniowo, podskórnie, docewkowo, dopęcherzowo oraz dostawowo. W badaniach klinicznych nie zaobserwowano reakcji uczuleniowych (2).
MATERIAŁ I METODA
Dziesięciu chorych w wieku od 26 do 71 lat z różnie nasilonymi zmianami stwardnieniowymi w obrębie osłonki białawej i przegrody prącia poddano leczeniu orgoteiną. Czasokres występowania zmian wahał się u tych chorych od 1 miesiąca do 4 lat. Czterech chorych leczono już w przeszłości innymi preparatami bez wyraźnej poprawy. Preparat peroxi-norm ? Griinemthal wstrzykiwano bardzo cienką igłą wprost do wyczuwalnej zmiany w prąciu bez znieczulenia. Lek podawaliśmy jako sterylny, niepirogenny, liofilizowany proszek po rozpuszczeniu w 2 ml soli fizjologicznej. Uzyskany roztwór zawierał 4 mg orgoteiny stabilizowanej 8 mg sacharozy. Przeciętnie preparat podawano 8 razy, pierwsze 2 razy co 2 tygodnie, a następnie co miesiąc. U wszystkich leczonych przepro-wadzono badanie ogólne moczu oraz posiew z moczu w celu wykluczenia zakażenia jako ewentualnej przyczyny powstawania zmian stwardnieniowych. Tylko u jednego chorego stwierdzono znamienną bakteriurię, która ustąpiła po leczeniu. U żadnego chorego nie stwierdzono obecności triady Gallizii.
WYNIKI I OMÓWIENIE
W ocenie wyników leczenia wykorzystano następujące parametry: wielkość zmian stwardnieniowych, skrzywienie prącia, bóle we wzwodzie oraz impotencję. U żadnego z leczonych orgoteiną chorych nie zaobserwowano objawów ubocznych.
Zmiany stwardnieniowe, niezależnie od ich wielkości i liczby, ustąpiły całkowicie po leczeniu orgoteiną u 7 chorych. U 1 chorego zmniejszyły się bardzo znacznie, bo w około 80,0°/o, a u 2 uległy nieznacznemu zmniejszeniu, w około 30,0°/o. Ustępowanie stwardnień następowało u leczonych chorych zwykle po 3?4 wstrzyknięciach preparatu.
Skrzywienie prącia we wzwodzie, na które skarżyli się wszyscy chorzy, zmniejszyło się znacznie u 6 leczonych, a u 1 ustąpiło prawie całkowicie. Całkowitego ustąpienia skrzywienia prącia nie zaobserwowano u żadnego z leczonych. Dolegliwości bólowe, występujące przed leczeniem u wszystkich chorych, zmniejszały się w trakcie leczenia, Zwykle po 2?3 wstrzyknięciach preparatu, a po zakończeniu 7-miesięcznego leczenia ustępowały całkowicie.
Na impotencję skarżyło się 8 z 10 chorych leczonych orgoteiną. Jednakże pomimo szybkiego ustępowania zmian stwardnieniowych i dolegliwości bólowych żaden chory nie zaobserwował poprawy potencji.
Wydaje się, że brak pożądanego efektu leczniczego w ustępowaniu stwardnień u 2 chorych wiązał się z długotrwałą chorobą i skostnieniem zmian bliznowatych, które nie reagują na podawanie preparatu. U takich chorych mogą zaistnieć wskazania do operacyjnego usunięcia blizny i następowego profilaktycznego podawania orgoteiny. Podsumowując należy stwierdzić, że uzyskane przez nas wyniki leczenia zachęcają do stosowania orgoteiny w psp szczególnie ze względu na łatwość podawania preparatu oraz całkowitą jego nieszkodliwość i brak objawów ubocznych.
piśmiennictwo
- Aboulkner P.. Benassayag E.: Essai de treatment de la maladie de la Peyronie par la methylhydrazine. J. d'Urol., 1974, 80, 554.
- Bartsch G., Menander-Huber K. B., Huber W., Marberger H.: Orgotein a new drug for the treatment of Peyronie's disease. Curr. Therap. Res., 1978, 21, 203.
- Bystrrom J, Johansson B., Edsmyr E., Korlaf B., Nylen B.: Induratio penis plastica (Peyronie's disease). The results of the yarious form of treatment. J. Urol. Nephrol., 1972, 6, 1.
- Ciśliński S., Leńko J., Panasiewicz K., Wochna Z.: Wyniki leczenia stwardnienia ciał jamistych prącia. Biul. WAM, 1966, 9, 25.
- Cieśliński S., Wochna Z.; Własne doświadczenia w leczeniu stwardnienia ciał jamistych prącia. Pol. Tyg. Lek., 1960, 15, 1310.
- Chojna J.W.: Własne wyniki leczenia plastycznego stwardnienia prącia (choroby Peyronie) i uwagi na temat leczenia. Pol. Przeg. Chir., 1971, 63, 1611.
- Chojna J. W.: Stwardnienie plastyczne prącia ? problem do rozwiązania. Pol. Tyg. Lek., 1979, 34, 593.
- Chesney J.: Peyronie's disease. Brit. J. Urol., 1975, 47, 209.
- Furlow W. L., Swenson H. E. Jr., Lee R. E.: Peyronie's disease: a study of its natural history and treatment with orthovoltage radiotherapy. J. Urol., 1975, 114, 69.
- Gallizia F.: Triade colagene: maladie de la Peyronie, maladie de Dupuytren et fibrose du cartilage auriculaire. J. Urol. Nephrol., 1964, 70, 424.
- Jeromin L., Olszewska Z.: Próba leczenia choroby Peyronie (stwardnienie ciał jamistych prącia) dwumetylosulotlenkiem (DMSO). Pol. Tyg. Lek., 1977, 32, 1795.
- Kaczyński A., Litwak A., Mika J.: Remarąues sur l'action de 1'ultrason et de la micro-onde dans le traitment de 1'induration plastique du penis. Urol. Inter., 1965, 20, 236.
- Leńko J.: Choroba Peyronie ? zagadnienie uczenia Urol. Pol., 1979, 32, 105.
- Leńko J.: Terapia dell induratio penis plastica. Urologia, 1966, XXXII, II, 158.
- Leńko J., Augustyn M., Biel K.: Próby leczenia plastycznego stwardnienia prącia borowiną. Pol. Tyg. Lek., 1983, 38, 2, 65.
- Marberger H., Huber W., Bartsch G., Schulte T., Swoboda P.: Orgotein a new anitiinflammatory metaloprotein drug. Evaluation of clinical effecacy and Safety in inflammatory conditions of the urinary tract. J. Urol. Nephrol., 1974, 6, (2), 61.
- Marberger H., Bartsch G., Huber W., Menander K. B., Schulte T.: Orgotein a new drug for the treatment of radiation cystitis. Curr. Therap. Res., 1976, 19, 198.
- Stopczyński J.: O stwardnieniu plastycznym prącia. Przeg. Lek., 1908, 47, 169.
- Terranger L. A., Robson C. J., Barkin M.: The surgical approach to Peyronie's disease. J.Urol., 1975, 114, 404.
- Ubelhor R.: Conclusions. Urologia, 1966, 33, 217. 21. Williams J. L., Thomas G. G.: The natural history of Peyronie's disease. J. Urol., 1970, 103, 75.
- Zarofonetis C. J. P., Horrax T. M.: Treatment of Peyronie's disease with potassium paraaminobenzate (Potaba). J. Urol., 1959, 81, 770.
|