Ocena ekspresji białka błonowego Fas (CD95, Apo-1) w hodowli pierwotnej komórek nabłonka stercza u chorych z łagodnym rozrostem i rakiem przy użyciu cytometru przepływowego
Artykuł opublikowany w Urologii Polskiej 2003/56/2.

autorzy

Zbigniew Wolski ¹, Tomasz Drewa ¹, Alina Woźniak ², Dorota Olszewska-Słonina ², Jan Styczyński ³

¹ Katedra i Klinika Urologii Akademii Medycznej im. L. Rydygiera w Bydgoszczy
² Katedra i Zakład Biologii Akademii Medycznej im. L. Rydygiera w Bydgoszczy
³ Katedra i Klinika Pediatrii. Onkologii i Hematologii Akademii Medycznej im. L. Rydygiera w Bydgoszczy

słowa kluczowe

stercz, rak, łagodny rozrost, pierwotna hodowla komórek, apoptoza

streszczenie

Wstęp. Apoptoza jest fizjologicznym procesem umierania komórek. Dzięki apoptozie eliminowane są komórki nieprawidłowo funkcjonujące. Badania nad zaprogramowaną śmiercią komórki mają istotne znaczenie zarówno w zapobieganiu chorobom nowotworowym, jak i w ich leczeniu. Celem pracy było oznaczenie ekspresji receptora błonowego Fas (CD95. Apo-1) w żywych komórkach nabłonka wydzielniczcgo stercza człowieka, który jest odpowiedzialny za indukcję apoptozy w komórkach nabłonka wydzielniczego stercza.

Materiał i metoda. Komórki otrzymywano z gruczolaka stercza podczas przezcewkowej elektroresekcji lub w czasie otwartej operacji wyhiszczania gruczolaka, a w przypadku raka stercza - podczas prostatektomii radykalnej. Do badań zastosowano technikę pierwotnej hodowli komórek, która jest metodą coraz częściej wykorzystywaną w badaniach eksperymentalnych. W tym celu opracowano własną

modyfikację metody hodowli komórek nabłonka wydzielniczego stercza. Oznaczenia ekspresji receptora Fas dokonano przy użyciu przeciwciał monokłonalnych i cylometru przepływowego.

Wyniki. Ogółem założono osiem pierwotnych hodowli z 14 pobranych wycinków (57%). W przypadku wycinków pobieranych w czasie operacji otwartej efektywność w zakładaniu hodowli pierwotnej wynosiła 89%. Procent komórek wykazujących ekspresję receptora Fas w hodowlach nabłonka stercza, pochodzących od chorych z łagodnym rozrostem, wynosił 6.0+/-1.4, zaś od chorych z rakiem stercza 16.4+/-4.3.

Wnioski. Opracowano własną modyfikację metody hodowli nabłonka wydzielniczego stercza. Stwierdzono niedobór receptora Fas na powierzchni komórek nabłonka wydzielniczego stercza, bowiem tylko 16% komórek wykazywała obecność tego białka. Procent ekspresji receptora Fas (CD95, Apo-1) jest niewielki w komórkach nowotworowych, jak i w komórkach pochodzących z ognisk przerostu łagodnego stercza. Można przypuszczać, iż zahamowanie procesu apoptozy zależnej od receptora Fas w komórkach raka stercza może być uwarunkowane wieloczynnikowo i wynikać z braku receptora na powierzchni komórki oraz defektów w mechanizmach wewnątrzkomórkowych. Zwiększenie ekspresji receptora Fas w komórkach nabłonka wydzielniczego stercza mogłoby przynieść lepsze efekty leczenia zarówno raka stercza, jak i przerostu łagodnego.