Resekcja en bloc raka jelita grubego naciekającego pęcherz moczowy, macicę, przydatki i jelito cienkie Artykuł opublikowany w Urologii Polskiej 2002/55/3.
autorzy
-
Marek Długosz
- Oddział Urologiczny Szpitala Miejskiego w Ostrowcu Świętokrzyskim
Ordynator: lek. med. Marek Długosz
słowa kluczowe
-
pęcherz, jelito grube, rak, radykalne leczenie
streszczenie
- Przedstawiono przypadek raka jelita grubego naciekającego pęcherz moczowy, macicę, przydatki i jelito cienkie. Radykalne leczenie - resekcja en bloc - przyniosło ponad 5-letnie przeżycie. Zwrócono uwagę na urologiczną symptomatologię guza.
WSTĘP
Gruczolakoraki pęcherza są rzadko spotykane, stanowiąc mniej niż 2% wszystkich raków pęcherza. Są one podzielone na trzy grupy: pierwotne pęcherzowe (wywodzące się z moczownika), naciekowe (ich pierwotnym umiejscowieniem jest jelito grube, macica, pochwa, stercz, jajniki; stanowią 0,26% wszystkich raków), przerzutowe (w przypadkach np. raka żołądka i płuc) [1,2].
Przejście nacieku nowotworowego na pęcherz początkowo przebiega bezobjawowo, a następnie wywołuje czę-stomocz, ból, parcia, krwiomocz i ropomocz. Może wystąpić zatrzymanie moczu [3]. Zdarzają się przetoki pę-cherzowo-pochwowe i pęcherzowo-jelitowe. Ich objawami są pneumaturia i fecaluria [4,5]. Leczeniem z wyboru w przypadku nacieku wychodzącego z jelita grubego jest radykalna cystektomia en bloc: resekcja pęcherza i objętego rakiem jelita [6,7].
OPIS PRZYPADKU
Chora W. O. lat 64 (nr historii choroby 6174/361/95) została przyjęta na oddział urologii Szpitala Miejskiego w Ostrowcu Świętokrzyskim w kwietniu 1995 r. z powodu masywnego, nawracającego krwiomoczu oraz bardzo silnie wyrażonych dolegliwości dysurycznych.
Urografia i USG wykazały istnienie dużej, nieprawidłowej masy w pęcherzu moczowym, bez zastoju w górnych drogach moczowych. W cystoskopii stwierdzono duży, brodawczakowaty guz z rozpadem, wypełniający prawie całą objętość pęcherza. Pacjentka wydalała fragmenty tkankowe (bad. hist.-pat. Lp 73083/95 Pracownia Histopatologii w Kielcach, dr med. A. Urbaniak: adenocarcinoma cylindrocellulare partim adenoacanlhoma).
Nie stwierdzano wydalania gazu i stolca z moczem. Pacjentka nie miała dolegliwości ze strony przewodu pokarmowego. W badaniu dwuręcznym w podbrzuszu wyczuwało się duży guz.
Wobec pogarszania się stanu ogólnego (masywny krwiomocz, wymagający przetoczeń dużych ilości ME oraz dokuczliwa dysuria) pacjentkę zakwalifikowano do cystektomii.
W trakcie operacji w miednicy mniejszej stwierdzono guz, składający się ze zrośniętych ze sobą narządów: pęcherza moczowego, macicy, przydatków, części esicy i pętli jelita cienkiego. Najpierw odcięto z marginesem pętlę jelita cienkiego i odtworzono ciągłość przewodu pokarmowego (zespolenie koniec do końca), a także odcięto esicę powyżej i górną część odbytnicy poniżej zmiany. Następnie w bloku usunięto guz razem z pęcherzem, macicą, przydatkami i częścią górnej ściany pochwy. Wytworzono odbyt sztuczny esiczy. Moczowody wszczepiono do odbytnicy sposobem Michałowskiego. Nie stwierdzono powiększenia węzłów chłonnych wzdłuż naczyń biodrowych i aorty. W wątrobie palpacyjnie nie stwierdzono zmian.
Wynik badania histopatologicznego (Pracownia Histopatologii w Kielcach, dr med. A. Urbaniak Lp 74331-334/95): „Konglomerat zrośniętych ze sobą narządów miednicy małej. Po rozcięciu w płaszczyźnie strzałkowej widoczny duży guz rozpadający się jelita grubego, naciekający od zewnątrz ścianę trzonu macicy i pęcherza moczowego.Przebieg pooperacyjny był bez powikłań. Chorą skierowano do poradni onkologicznej, gdzie zlecono chemioterapię: 6 kursów pięciodniowych 5FU co 4 tygodnie. Od ponad pięciu lat pacjentka czuje się dobrze, prawidłowo trzyma mocz, nie ma problemów z obsługą stomii jelitowej. W ciągu 6 lat po operacji przytyła o około 20 kg. Wartości badań analitycznych są prawidłowe, w tym markerów nowotworowych. W urografii stwierdza się zwężenie w miejscu wszczepienia moczowodów do odbytnicy; istnieje poszerzenie układów kielichowo-miedniczkowych i moczowodów na całej długości (ryc. 2). Nie stwierdza się odpływów moczowodowych (ryc.3).
OMÓWIENIE
Przypadek przedstawiony został ze względu na rzadkość naciekania raka jelita grubego na pęcherz, macicę, przydatki i jelito cienkie jednocześnie. W piśmiennictwie najczęściej rozpatrywano nacieki nowotworowe jelita grubego na pęcherz jako przyczynę przetok jelitowo--pęcherzowych [4,5,7]. W tym przypadku głównym objawem był masywny krwiomocz. Warte podkreślenia jest uwieńczone sukcesem radykalne leczenie, które zaowocowało ponad pięcioletnim przeżyciem bez objawów wznowy guza.
piśmiennictwo
- 1. Kantor AF, Hartge P, Hoover RN:Epidemiological characteristics of squamous cell carcinoma and adenocarcinoma of the bladder. Cancer Res 1988; 48: 3853.
- 2. Klinger ME: Secondary tumors of the genitourinary tract. 3 Urol 1951; 65:144.
- 3. Zieliński J, Lenko J: Urologia, Warszawa, PZWL, 1992, t. 2. str. 438.
- 4. Wesołowski S, Niestępski A, Zmysłowski F, Kosturbała A, Kirmuć B:Dwa przypadki przetok pęcherzowo-esiczych. Urol Pol 1990; 43; 3: 210-212.
- 5. Wolnik Z, Lorencewicz Z, Borówka A:Przetoka pęcherzowo-esicza jako powikłanie uchyłkowatości jelita grubego. Uroi Pol 1980; 4: 339-342.
- 6. Hunter JA, Ryan JA Jr, Schultz P:En bloc resection of colon cancer adherent to other organs. Am J Surg 1987; 154: 67-71.
- 7. Sarr MG, Fishman EK, Stanford S, Siegelman S, Cameron JL: Enterovesical fistulae. Surg Gynecol Obstet 1987; 164:41-7.
adres autorów
Marek Długosz
ul. Wieniawskiego 14
27-400 Oslrowiec Świętokrzyski
tel: (0-41) 247 88 66; 0 606 46 35 23
|