PTU - Polskie Towarzystwo Urologiczne

Rola cystostatyków i radioterapii w leczeniu chorych z niepromienioczułymi nowotworami jąder, u których stwierdzono nieoperacyjne przerzuty do węzłów chłonnych zaotrzewnowych
Artykuł opublikowany w Urologii Polskiej 1980/33/3.

autorzy

Kazimierz Adamkiewicz
Klinika Urologiczna AM w Gdańsku
Kierownik: prof. dr hab. K. Adamkiewicz
Instytut Chirurgii AM w Gdańsku
Dyrektor: prof. dr hab. St. Mlekodaj

W Klinice Urologicznej w Gdańsku, w okresie od listopada 1974 do listopada 1976, leczono 26 chorych z germinalnymi nowotworami jąder.

Wśród nich stwierdzono: nasieniaki u 4 chorych a inne nowotwory jąder u 22 chorych.

Spośród tych 22 chorych 2 — nie zakwalifikowano do limfadenektomii zaotrzewnowej z powodu przerzutów w płucach, a 1 nie wyraził zgody na tę operację. W związku z tym tylko u 19 chorych wykonano obustron­ną, przezotrzewnowa limfadenektomię według techniki Vahlensiecka (2). U 5 z nich, mimo zdobytego w międzyczasie doświadczenia operacyj­nego, możliwe było tylko dokonanie paliatywnej limfadenektomii z po­wodu nadmiernego zaawansowania przerzutów.

Chciałbym omówić los tych 5 chorych z nieoperacyjnymi przerzutami do zaotrzewnowych węzłów chłonnych (Stadium II wg Staubitza i wsp. (1).

U wszystkich 5 chorych badanie histologiczne wykazało obecność gu­zów mieszanych i to zawsze w połączeniu z Ca embryonale. Na szcze­gólną uwagę zasługuje chory, u którego już przed operacją stwierdzono obecność guza obydwu jąder o tej samej budowie histologicznej (nr 4 w tabeli I).

W naszej Klinice wykonano pierwszy etap operacyjny — poszerzoną hemikastrację — u 2 chorych. Chorzy ci otrzymali w dniu operacji i w 5 dniu pooperacyjnym 10 mg Nitrogranulogenu „Polfa". Trzej po­zostali nie otrzymali po hemikastracji żadnego cytostatyku.

Wszyscy spośród omawianych 5 chorych, po paliatywnej limfadenek­tomii brzusznej, byli leczeni cytostatykami, lub energią promienistą, albo też obydwoma tymi sposobami po zagojeniu ran. Trzech spośród nich zmarło w ciągu 4—6 miesięcy od czasu ustalenia rozpoznania wśród objawów narastania przerzutów i postępującego wyniszczenia nowotwo­rowego. Dwaj pozostali natomiast wymagają krótkiego omówienia:

1) 26-letni chory (G. Zdz. — nr 2 w tabeli). Hemikastrację wykonano poza naszą Kliniką. Dopiero 3 miesiące później podjęto w naszej Klinice próbę limfodenektomii. W jamie otrzewnowej stwierdzono obecność płynu wysiękowego (ascithes); Pakiety przerzutów wielkości pięści obejmowały z obydwu stron główne naczynia. Zabieg ograniczono do pobrania wycinków do badania histologicznego, Stwierdzono w nich przerzuty teratoma malignum. W dniu operacji i 5 dni później chory otrzymał dożylnie po 10 mg nitrogranulogenu, a po zagojeniu rany brzusznej, w odstępach miesięcznych, pięciodniowe kuracje trzema cytostatykami (0,5 mg aktynomycyny D, 7,5 mg methotreksatu i 14 mg leukeranu). Badania kontrolne po roku wykazały dobry stan ogólny i brak przerzutów w płucach, śródpiersiu i w węzłach chłonnych nadobojczykowych. Chorego zakwa­lifikowano do telekobaltu. Po ukończeniu naświetleń chory otrzymał kurację vin-blastyną i bleomycyną w IV 1977. Chory żyje do chwili obecnej (ponad 20 miesięcy) bez cech dalszego rozwoju procesu nowotworowego.

2) 35-letni chory (M. A. nr 3 w tabeli) został skierowany do naszej Kliniki z powodu obustronnego wnętrostwa brzusznego i gorączki septycznej z podejrzeniem zapalenia najądrza względnie nowotworu jądra. Po otwarciu jamy brzusznej stwierdzono nowotwór prawego jądra, wielkości pomarańczy oraz powiększenie węzłów chłonnych w prawej połowie miednicy małej, oraz w okolicy i powyżej rozwidlenia aorty. Usunięto prawe jądro, powrózek nasienny i powiększone węzły chłonne w prawej połowie miednicy małej. Badanie histologiczne wykazało mieszane utkanie o charakterze nasieniaka i raka płodowego. W dniu operacji i 5 dni później chory otrzymał dożylnie po 10 mg nitrogranulo­genu. Dwa tygodnie później, po otwarciu jamy brzusznej w celu usunięcia za­otrzewnowych węzłów chłonnych stwierdzono naciek obejmujący okolicę lędźwio­wego odcinka i rozwidlenia aorty, ale w miejscu stwierdzonych podczas pierwszej operacji przerzutów widoczne były tym razem małe, martwicze węzły chłonne. Badanie histologiczne wykazało, że naciek w okolicy głównych naczyń miał cha­rakter zapalny, a węzły chłonne wykazywały pełną martwicę bez obecności ko­mórek nowotworowych. Jedynym wyjaśnieniem stwierdzonej sytuacji mogła być tylko martwica przerzutów w następstwie zastosowania nitrogranulogenu. Miesiąc po operacji chory został poddany Co06 — terapii. W dniu 15.II.1977 (po upływie 9 miesięcy od czasu ustalenia rozpoznania) chory był operowany w in­nej Klinice z powodu niedrożności jelit w następstwie zrostu uciskającego jelito cienkie. Dokonano uwolnienia zrostu (adhesiolysis), otwarcia jelita i odessania jego zawartości (decompressio). Po operacji wystąpiły powikłania: przetoka jelitowa, wyniszczenie i zapalenie płuc. W dniu 23.IV.1977 r. chory zmarł po 11 miesiącach obserwacji. Podczas sekcji nie stwierdzono przerzutów.

Wnioski

1. W niektórych przypadkach niepromienioczułych nowotworów jąder z nieoperacyjnymi przerzutami do zaotrzewnowych węzłów chłonnych można osiągnąć zahamowanie rozwoju nowotworu przy pomocy chemioterapii.

2. Nitrogranulogen (Antimitofium — „Polfa") znany również jako Nitrogen mustard jest wartościowym lekiem w leczeniu przerzutów niepromienioczułych nowotworów jąder.

piśmiennictwo

  1. Staubitz W. J., Early R. S., Magos I. V. Murphy G. P.: Surgical treatment of non seminomatous germinal testes tumours-Cancer, 1973, 32, 1206.
  2. Vahlensieck W.: "Hodentumoren" — "Wissenschaftliche informationem, Fresenius-Stifung" — aktuelle nephrologie, Heft 1/1974.

adres autorów

Klinika Urologiczna Instytutu Chirurgii AGM
ul. Prof. Z. Kieturakisa 1
80-742 Gdańsk