Sprawozdanie z II Kongresu Urologów Bułgarskich
Artykuł opublikowany w Urologii Polskiej 1980/33/2.

Kongres odbył się w dniach 10—13 maja 1979 r. w Sofii. Przewodniczącym Zjazdu był Prezes Towarzystwa prof. I. Wiktorow, sekretarzowali doc. doc: T. Patraszkow i L. Donowski. Obrady odbywały się w Instytucie Higieny. W ob­radach udział wzięli liczni urolodzy zagraniczni, a wśród nich: A. Chalas (War­szawa), M. Dżawad-Zadze (Baku), Dżarbusinow (Taszkent), E. Hradec (Praha), J. Kućera (Olomouc), N. Łopatkin (Moskwa), M. Mebel (Berlin), A. Modrzewski (Warszawa), H. Schneider (Jena), S. Wesołowski (Warszawa), V. Zvara (Bratislava) oraz liczni urolodzy węgierscy.

Pierwszym tematem obrad był rak pęcherza moczowego. Referat wprowadza­jący o leczeniu raka pęcherza wygłosił prof. N. Atanasow. Na pierwszym miejscu stawia on leczenie chirurgiczne: w guzach ograniczonych — częściowa resekcja pęcherza, w guzach rozległych i licznych — całkowite wycięcie pęcherza z od­prowadzeniem moczu do esicy sposobem Goodwina lub do skóry. W guzach brodawczakowatych zaleca elektrokoagulację i elektroresekcję przezcewkową lub w razie potrzeby przez otwarty pęcherz. U 462 chorych z guzami pęcherza prze­prowadzono następujące leczenie: koagulacja guza przez cystoskop — 152, wy­cięcie guza i koagulacja przez otwarty pęcherz — 108, częściowa resekcja pęche­rza — 90, Cystectomia totalis — 64. Przypadków nieoperacyjnych było — 48.

Patraszkow omówił sposoby rozpoznawania i leczenia raka pęcherza u 454 chorych w oparciu o międzynarodową klasyfikację TNM. Częściową resekcję ściany pęcherza wykonano u 168 chorych, całkowite usunięcie pęcherza — 23, elektrokoagulacja — 180 itd. U niektórych chorych wykonano embolizację a.hy-pogastrica. Poza tym stosowano chemioterapię.

Łopatkin podkreślił znaczenie nowych sposobów diagnostycznych takich jak: limfoscyintygrafia i echotomografia dla rozpoznawania przerzutów i określenie stopnia nacieczenia ściany pęcherza. Leczono 625 chorych na raka pęcherza. Sto­sowano: częściowe wycięcie ściany pęcherza, całkowite wycięcie pęcherza z od­prowadzeniem moczu, przezcewkową elektroresekcję guza, chemioterapię cyto-statykiem „Dibunał", a w niektórych przypadkach podwiązanie a.hypogastricae. Wykonano 85 Cystectomia totalis.

Dżawad-Zadze w przypadkach częściowej resekcji pęcherza po otwarciu pę­cherza nastrzykuje okolicę nowotworu 0,1% roztworem thiofosfamidu w ilości 20—60 mg i dopiero po tym wykonuje częściowe wycięcie pęcherza. Ma to za­pobiegać przedostawaniu się komórek nowotworowych do krwiobiegu. Podobne nastrzykiwanie okolicy guza na drodze endoskopowej autor wykonuje w przy­padkach elektrokoagulacji przez cystoskop. Po koagulacji stosuje wlewki thio-fosphamidu do pęcherza.

W licznych referatach urolodzy bułgarscy i zagraniczni przedstawili sposoby rozpoznawania i leczenia chorych z rakiem pęcherza; zwracała uwagę często stosowana elektrokoagulacja guzów na drodze endoskopowej. Stoi to w związku z endemicznym występowaniem tworów brodawczakowatych pęcherza na półwy­spie bałkańskim.

Z wypowiedzi licznych prelegentów, omawiających postępowanie w raku pę­cherza, wynikało, że na pierwszym miejscu stawiano leczenie chirurgiczne: wy­cięcie częściowe lub całkowite pęcherza, a następnie leczenie promieniami i środ­kami chemicznymi. Omówiono również postępowanie w popromiennym zapale­niu pęcherza (Gikob i wsp.). W latach 1967—1978 z pośród 538 chorych na raka pęcherza u 130 zastosowano leczenie promieniami. U 38 z tych chorych stwier­dzono popromienne zapalenie pęcherza moczowego. U chorych tych stosowano następujące leczenie: w przypadkach krwiomoczu — elektrokoagulacja, częścio­wa resekcja ściany pęcherza, podwiązanie a.hypogastrica lub Ponadpęcherzowe odprowadzenie moczu.

Drugi dzień Zjazdu poświęcony był zagadnieniu zakażeń w. urologii. Referat wprowadzający wygłosił prof. I. Wiktorom. Podkreślił on narastający problem oporności bakterii na zastosowane antybiotyki i przestrzegł przed stosowaniem ich zapobiegawczo oraz stosowania bez określenia lekowrażliwości. Zwrócił rów­nież uwagę na zakażenia wewnątrzszpitalne, groźne szczególnie w urologii, gdzie każdy zabieg cewnikowania, czy wziernikowania pęcherza jest czynnikiem wpro­wadzającym infekcję. Dlatego zabiegi te powinny być wykonywane w warun­kach całkowitej jałowości, wymaganej dla zabiegów operacyjnych. Autor zalecił szczególną uwagę na ostrożne stosowanie antybiotyków „renotoksycznych" i po­stępowanie w zakażeniach dróg moczowych w okresie „szoku endotoksycznego".

Następnie w szeregu referatów przedstawiono problem zakażeń dróg moczo­wych w urologii. Częstość występowania zakażeń przed i po zabiegach opera­cyjnych i endoskopowych oraz sposoby postępowania terapeutycznego i profi­laktycznego. Poruszono problem znaczenia i wykrywania L-form bakterii w od­miedniczkowym zapaleniu nerek. Podano wyniki leczenia. Podkreślono duże zna­czenie infekcji dróg moczowych w kamicy moczowej oraz wpływ zakażenia na występowanie nawrotów kamicy.

E. Hradec podkreślił znaczenie współpracy z bakteriologiem i wartość ozna­czeń mikrobiologicznych dla pracy w klinice. Rutynowo oznaczano (MIC) tj. najmniejsze stężenie leku działające bakteriobójczo na szczep bakteryjny. Leko-wrażliwość oznaczano przy pomocy komputera. J. Kućera okazał się gorącym zwolennikiem pobierania moczu do badania bakteriologicznego tylko przez na­kłucie, gdyż unika się wtedy możliwości dodatkowego zakażenia moczu. Pobra­nie moczu przez nakłucie cienką igłą w okolicy nadłonowej wykonuje z zasady u wszystkich chorych, nawet u niemowląt. Wykonano ponad 2000 nakłuć bez żadnego powikłania.

C. A. Mamed-Zadze i P. S. Malkow przedstawili rolę etiologii L-form bakterii w odmiedniczkowym zapaleniu nerek. Przeprowadzono badania moczu i krwi u chorych z pyelonephritis w czasie operacji. Posiewy wykonano na specjalnie dostosowanych podłożach dla wzrostu bakterii i L-form. Stosowano wysokie dawki leków, aby zapobiec tworzeniu się L-form. W wyniku przeprowadzonych badań ustalono, że u 30% chorych z pyelonephritis wykryto L-formy. Pomocą w wykrywaniu pyelonephritis przy braku wzrostu bakterii skórna próba aler­giczna z różnymi antygenami może przynieść potwierdzenie rozpoznania.

N. A. Łopatkin, W. E. Rodoman przedstawili sposoby przeciwbakteryjnego le­czenia odmiedniczkowego zapalenia nerek. Autorzy rozróżniają w przewlekłym odmiedniczkowym zapaleniu nerek 3 fazy procesu chorobowego: ostrą, prze­wlekłą i okres remisji. W okresie ostrym na podstawie lekowrażliwości szczepu bakteryjnego wyznaczono kurację nie krótszą niż 6 tygodni bez przerwy. W okre­sie remisji zmieniano leczenie, podając tylko zioła i sole o cechach leczniczych. Przez 5—7 dni chory przechodzi komplet badań laboratoryjnych.

Wykazanie w badaniach jakichkolwiek objawów stanu zapalnego, jest pod­stawą do nowego przeciwbakteryjnego leczenia w ciągu 7—10 dni. W okresie remisji przez 1,5 roku nie przedłuża się leczenia. Wyniki leczenia pyelonephritis przy metodzie podanej powyżej nie są gorsze niż przy sposobie leczenia długo­trwałego bez przerwy.

Z kliniki naszej przyjęto na Kongres następujące referaty: J. Wencel — „Po­operacyjne zakażenia szpitalne w Klinice Urologicznej". Na podstawie badań bakteriologicznych u 3 206 chorych leczonych w Klinice Urologicznej AM w War­szawie wykazano częstość występowania zakażeń dróg moczowych u chorych w dniu przyjęcia do kliniki, wskazując na bogate źródła zakażeń w oddziale urologicznym. Przedstawiono odsetek zakażeń szpitalnych po zabiegach operacyj­nych u 2 383 chorych i wpływ zakażeń nabytych na czas leczenia po zabiegach operacyjnych.

M. Czaplicki, J. Wencel, T. Niedźwiedzki — „Przebieg pooperacyjny u chorych z gruczolakiem stercza przyjętych do Kliniki z cewnikiem na stałe". W grupie 188 chorych przyjętych do Kliniki Urologicznej w Warszawie z rozpoznaniem przerostu gruczołu krokowego, przeprowadzono badania porównawcze — w celu ustalenia wpływu cewnika założonego na stałe (94 chorych) na przebieg poope­racyjny w porównaniu z grupą chorych (94) nie cewnikowanych przed zabie­giem operacyjnym. Stwierdzono zasadniczą różnicę w częstości występowania zakażeń dróg moczowych, korelację występowania ropomoczu z bakteriurią zna­mienną. Wykazano, że w obu grupach liczba i rodzaj powikłań po operacji była analogiczna. Liczba dni z objawami podwyższonej temperatury ciała była większa w grupie chorych z cewnikiem pozostawionym na stałe. Średni czas gojenia pę­cherza na cewniku oraz średnia liczba dni pobytu po zabiegu operacyjnym była krótsza w grupie chorych nie cewnikowanych. Najistotniejszą konsekwencją cewnika założonego na stałe u chorych z przerostem gruczołu krokowego jest zakażenie dróg moczowych, trudne do zwalczenia wraz z wszystkimi jego na­stępstwami. A. Modrzewski i A. Chalas pobierali mocz do badań bakteriologicz­nych, podczas operacji: gruczolaka stercza, usunięcia kamienia z nerki lub wo­donercza, u 41 chorych. Wyniki powyższych badań porównano z wynikami ba­dań przedoperacyjnych rutynowych.

Zjazdy Naukowe Bułgarskiego Towarzystwa Urologów odbywają się raz na 4 lata. Należy podkreślić aktualność doboru tematów naukowych oraz niespoty­kaną gościnność gospodarzy.