W latach 1975—1976 leczono w klinice 2 przypadki ciągotki.
Przypadek 1 — Chory K. S. lat 47, rolnik, żonaty (nr hist. chor. 9690). Przyjęty został do kliniki 10 października 1975 roku z bolesnym wzwodem, który trwał od 2 dni. Prącie było obrzęknięte, z twardymi ciałami jamistymi, bolesne przy badaniu fizycznym. Skóra jego napięta i zaczerwieniona. Mocz oddawał bez. trudu.
U chorego wykonano punkcję obydwu ciał jamistych. Nie uzyskano jednak poprawy i dlatego dokonano podłużnego cięcia obu ciał jamistych. Po nacięciu ciał jamistych wystąpił masywny krwotok. Choremu trzeba było przetoczyć 1000 ml krwi grupy jednoimiennej. Po przetoczeniu krwi stan chorego wyrównał się. Ze względu na utrzymujące się objawy ciągotki w następnych 5 dniach podawano choremu dożylnie pod kontrolą układu krzepnięcia heparynę w dawce 12,5 tys, jednostek w 200 ml 5% glukozy, w odstępach 6 godzinnych. W związku z powolnym ustępowaniem objawów ciągotki w dalszym leczeniu zastosowano sintrom. W 2 pierwszych dniach po odstawieniu heparyny choremu podano dziennie 12 mg sintromu (3 tabl.), trzeciego dnia 4 mg (1 tabl.), a w następnych 5 dniach po 2 mg (1/2 tabl.) dziennie. Preparat podawano pod kontrolą czasu protrombino-wego.
Tym leczeniem uzyskano wyraźną poprawę. Ustąpiły objawy ciągotki i chory na 13 dobę w stanie dobrym na własną prośbę wypisał się do domu. W październiku 19'76 roku chory zgłosił się do kontroli. Klinicznie nie stwierdzono objawów ciągotki. Chory pracuje w swoim zawodzie.
Przypadek 2 — Chory S. S. lat 48, żonaty, pracownik umysłowy (nr hist. chor. 11039). Przyjęty został do kliniki w dniu 14 czerwca 1976 roku. Dnia poprzedniego w czasie kolacji wypił nadmierną ilość alkoholu. W godzinach rannych po współżyciu małżeńskim wystąpiły objawy ciągotki w postaci obrzęku i stwardnienia ciał jamistych, zaczerwienienie i napięcia skóry oraz silnego bólu prącia.
U chorego wykonano najpierw nakłucia obu ciał jamistych i wymasowanie krwi, a następnie przez 2 kolejne dni podawano heparynę dożylnie w dawce 12,5 tys. jednostek w 200 ml 5% glukozy, co 6 godzin. Poprawa była nieznaczna, gdyż objawy ciągotki nie ustąpiły zupełnie. Dlatego też w 3 dniu od zachorowania, zrezygnowano z dalszego podawania heparyny, a rozpoczęto leczenie za pomocą streptokinazy. Chory otrzymał jednorazowo dożylnie w ciągu 15 minut 250 tys. jednostek streptokinazy w 200 ml soli fizjologicznej. Po tej dawce nastąpiła wyraźna poprawa. Dla uzyskania trwałego wyleczenia przez dalsze 3 dni podawano choremu dożylnie 100 tys. jednostek streptokinazy w 200 ml soli fizjologicznej. Tyrn postępowaniem uzyskano bardzo dobry wynik, z całkowitym ustąpieniem ciągotki. Chory po 10 dniach pobytu w klinice wypisał się do domu w stanie bardzo dobrym.
Po roku chorego wezwano do kliniki celem kontroli. W rocznym okresie obser-wacji nie było nawrotu ciągotki, pracuje w swoim zawodzie, a współżycie małżeńskie układa się bardzo dobrze.
Omówienie
Ciągotka należy do chorób rzadko występujących (1, 4, 5). W piśmiennictwie spotyka się opisy nielicznych przypadków, stąd też trudności w ustaleniu postępowania leczniczego (4, 5). Na ogół proponuje się postępowanie zachowawcze polegające na punkcji ciał jamistych, wymasowaniu krwi i podawaniu środków przeciw krzepliwych. W wypadku braku poprawy po tym leczeniu stosuje się leczenie operacyjne, o którym wspomniano na wstępie. Postępowanie operacyjne wymaga jednak dużego doświadczenia chirurgicznego (1, 2, 3).
W pierwszym naszym przypadku z powodu braku poprawy po punkcji ciał jamistych i wymasowywaniu krwi dokonano nacięcia obydwu ciał jamistych. Zbyt rozległe nacięcie, jak to miało miejsce w naszym przypadku, może spowodować masywny krwotok, wymagający doraźnego postępowania przeciwkrwotocznego (przetaczanie krwi, tamponowanie itp.;.
U drugiego chorego, u którego obok punkcji ciał jamistych bez ich nacinania, podawano heparynę i streptokinazę uzyskano bardzo dobry wynik leczniczy. Na temat podawania streptokinazy w tych przypadkach nie spotkaliśmy doniesień w polskim piśmiennictwie. Wydaje się, że preparat ten godny jest uwagi do zastosowania w leczeniu ciągotki.