Zastosowanie ultrasonograficznych środków kontrastujących drugiej generacji w diagnostyce guzów rzekomych nerek
Artykuł opublikowany w Urologii Polskiej 2008/61/Supl. 1.

autorzy

Andrzej Lewicki, Maciej Jędrzejczyk, Wojciech Pypno, Wiesław Jakubowski, Andrzej Kidawa, Piotr Marczyński

Oddział Urologii im. J. Kiełkiewicza, Szpital Praski w Warszawie
Zakład Diagnostyki Obrazowej, II Wydział Lekarski AM w Warszawie, Szpital Bródnowski
Klinika Urologii CMKP, Szpital im. Orłowskiego w Warszawie

streszczenie

Wprowadzenie.

Guzami rzekomymi (pseudoguzami) nerek określa się odmiany budowy nerek, które w badaniach obrazowych mogą sugerować obecność choroby nowotworowej. Definicja obejmuje zarówno prawidłowe warianty anatomiczne nerki (np. przerost kolumny nerkowej, garb), jak i jej patologie, takie jak torbiel, ropień czy krwiak. Ultrasonografia (USG) daje ograniczoną możliwość różnicowania między prawdziwym a rzekomym guzem nerki. W wielu przypadkach pewne wykluczenie zmiany rozrostowej jest trudne i wymaga bardziej skomplikowanych metod diagnostycznych.

Cel pracy.

Ocena przydatności USG z ultrasonograficznym środkiem kontrastującym drugiej generacji (UŚK) w diagnostyce różnicowej guzów rzekomych nerek. Ocena częstości występowania pseudoguzów wśród zmian kierowanych do dalszej diagnostyki po klasycznym USG.

Materiały i metody.

Zbadano 123 osoby, oceniając 129 zmian ogniskowych nerek kierowanych do dalszej diagnostyki po klasycznym USG. Badania przeprowadzano aparatem Voluson 730 Expert, głowicą C2-5 MHz wykonując: badanie w skali szarości z opcjami dopplerowskimi, badanie w opcji CPI (wzmocnienie miąższowe) po i.v. podaniu UŚK oraz badanie w opcji CHA (wzmocnienie naczyniowe) po podaniu drugiej dawki UŚK. Oceniano unaczynienie (regularność rozkładu, cechy modelowania) oraz charakter wzmocnienia (napływ, intensywność, wypłukiwanie) zmiany i prawidłowych obszarów nerki. Nagrania z plików filmowych, obrazujące charakter wzmocnienia poszczególnych pseudoguzów, będą integralną formą prezentacji. Badaniami referencyjnymi była tomografia komputerowa z kontrastem (TK) oraz weryfikacja histopatologiczna (histopat.) zmian poddanych leczeniu operacyjnemu.

Wyniki.

Spośród 129 zmian ogniskowych podejrzanych w klasycznej ultrasonografii 28 (21,7%) w USG z UŚK oceniono jako guzy rzekome. Zaklasyfikowano je następująco: przerost kolumny nerkowej 7 (25%), ogniskowy przerost miąższu 3 (10,7 %), przerost miąższu z łączenia 2 (7,1%), garb nerki 2 (7,1%), tłuszczakowatość zatokowa 1 (3,6 %), zmiany pozapalne (zbliznowacenie miąższu, obszary zwłóknień) 4 (14,3%), ropień 1 (3,6%), krwiak 1 (3,6 %), pseudoguzy torbielowate (torbiele I, II w skali Bosniaka) 5 (17,9%), pseudoguz pooperacyjny 1 (3,6 %). Różnice w ocenie z TK dotyczyły 3 zmian (10,7 % pseudoguzów): USG z UŚK: torbiel kat. II; TK: zmiana lita; histopat.: torbiel bez utkania nowotworowego; USG z UŚK: guz we wnęce nerki; TK: ognisko okołownękowej tkanki tłuszczowej. Pacjent nie zgłasza się na badania kontrolne. USG z UŚK: obszar martwicy (zorganizowany krwiak); TK: guz - hist-pat.: obszar martwicy bez komórek nowotworowych. Zgodność z wynikiem hist-pat operowanych

zmian (3): TK 33,3%, USG z UŚK 100%. Dla USG z UŚK parametry statystyczne wynosiły: czułość 100%, swoistość 99%, dokładność rozpoznania 99,2%, podczas gdy dla TK odpowiednio: czułość 100%, swoistość 98%, dokładność rozpoznania 98,4%.

Wnioski.

USG z UŚK jest skuteczną metodą w diagnostyce różnicowej guzów rzekomych nerek. Dokładność diagnostyczna USG z UŚK w różnicowaniu guzów rzekomych nerek jest zbliżona do TK. Ponad 20% zmian kierowanych do dalszej diagnostyki po klasycznej ultrasonografii w badaniach referencyjnych okazuje się pseudoguzami.