Analiza czynników rokowniczych u chorych na raka stercza, leczonych hormonoterapią neoadjuwantową i radioterapią konformalną z zastosowaniem wysokiej dawki frakcyjnej
Artykuł opublikowany w Urologii Polskiej 2008/61/Supl. 1.

autorzy

Piotr Pęczkowski, Małgorzata Pilichowska, Wojciech Michalski, Tomasz Demkow

Centrum Onkologii – Instytut, Klinika Nowotworów Układu Moczowego w Warszawie
Centrum Onkologii – Instytut, Biuro Badań Klinicznych i Biostatystyki w Warszawie

streszczenie

Wprowadzenie.

Wysokie dawki frakcyjne są coraz częściej stosowane w radioterapii (rt) chorych na miejscowo zaawansowanego raka stercza. Dane radiobiologiczne wskazują na wysoką wrażliwość raka stercza na wielkość dawki frakcyjnej. Praca jest analizą czynników rokowniczych mających wpływ na przeżycie wolne od wznowy biochemicznej (wb) chorych na raka stercza leczonych hormonoterapią neoadjuwantową i hypofrakcjonowaną radioterapią konformalną (3d).

Cel pracy.

Ocena znaczenia czynników rokowniczych wpływających na niepowodzenie biochemiczne u chorych leczonych metodą skojarzoną hormonoterapią neoadjuwantową i hypofrakcjonowaną radioterapią konformalną.

Materiały i metody.

Od stycznia 1988 do lipca 2003 napromieniano 602 chorych z potwierdzonym histologicznie (biopsja sekstantowa/cienkoigłowa ,skala Gleasona) rakiem stercza w stadium T1-T3NxM0. Z obserwacji stracono 36 chorych. Wyłączono z analizy 18 chorych leczonych hormonoterapią adjuwantową. Analizowaną grupę stanowi 548 chorych w stadium: T1-8, T2a-229,T2b-119, T3a-163, T3b-29. U 57 chorych z PSA >20 ng/ml zastosowano laparoskopową weryfikację węzłów chłonnych

N0). Okres obserwacji wynosił 8-98 miesięcy, mediana 52,2 mies.. Mediana wieku: 68 lat (47-81 lat). U 547 chorych stosowano co najmniej trzymiesięczną AH (3-60, mediana 5 mies.). Stężenie PSA przed leczeniem oszacowano w granicach 0,9-74 ng/ml, mediana 12,8 ng/ml. Napromienianie oparto o technikę konformalną (3D), używając fotonów o energii 4 ,i 15 MV. Dawka frakcyjna: 2,6 Gy, Dawkę całkowitą 52-54,6 Gy otrzymało 302 (55,1%) chorych, 62,4-65 Gy 246 (44,9%) Jako kryterium niepowodzenia leczenia (wznowa biochemiczna – WB), przyjęto 3 kolejne wzrosty PSA (wg. ASTRO

zmiennych na poziomie p=0,1. Następnie do modelu włączono: czas hormonoterapii, status węzłów chłonnych, wysokość dawki całkowitej w wybranej grupie.

Wyniki.

Stwierdzono wpływ na pięcioletnie prognozowane przeżycie bez WB następujących czynników rokowniczych:

Wnioski.

Osiągnięte przez autorów wyniki w większości potwierdzają dane z piśmiennictwa dotyczące wpływu poszczególnych czynników rokowniczych na przeżycie bez WB chorych na raka stercza poddanych radioterapii. Zwraca jednak uwagę znaczenie rokownicze stopnia Gleasona. W naszej pracy rokowanie było zdecydowanie gorsze już w przypadku Gleason 6 i wyższym. Potwierdzenie znalazła także konieczność stosowania wysokiej dawki całkowitej.