english version wersja do druku
	kwartalnik ISSN 0500-7208 Czasopismo punktowane przez KBN, Index Copernicus oraz w bazie GBL

Dnia 03.11.1992 r. zmarł w Warszawie, w wieku 80 lat, prof. zw. dr hab. med. Alfons Antoni Wojewski, długoletni Kierownik Kliniki Urologicznej Pomorskiej Akademii Medycznej (PAM) w Szczecinie.

Był prezesem i członkiem honorowym Polskiego Towarzystwa Urologicznego, Dziekanem i Prorektorem Wydziału Lekarskiego PAM i dyrektorem Instytutu Chirurgii PAM w Szczecinie.

Prof. A. Wojewski urodził się dnia 19 maja 1912 r. w Gościecinie, woj. gdańskie, jako syn właściciela ziemskiego Józefa i Marii z domu Willa. Uczęszczał do Gimnazjum Klasycznego w Wejherowie gdzie uzyskał w 1932 r. świadectwo dojrzałości. Po odbyciu obowiązkowej służby wojskowej w Szkole Podchorążych Kawalerii i 18 Pułku Ułanów w Grudziądzu, zapisał się na Wydział Lekarski Uniwersytetu w Poznaniu. Dyplom lekarza uzyskał w 1939 r. Zmobilizowany w 1939 r. uczestniczył w wojnie polsko-niemieckiej. W czasie okupacji brał żywy udział w pracy konspiracyjnej, początkowo w organizacji „Polska Żyje\\\" a potem jako szef służby zdrowia tajnej organizacji wojskowej „Gryf Pomorski\\\". Aresztowany przez Gestapo w 1943 r., po ciężkim śledztwie w więzieniu w Gdańsku, był męczony w obozie koncentracyjnym w Stutthofie, gdzie przebywał do końca wojny. W 1944 roku pełnił obowiązki lekarza naczelnego (chirurga) szpitala więziennego.

Po zakończeniu wojny pracował w Szpitalu Powiatowym w Wejherowie na stanowisku asystenta. Opiekował się chorymi i rannymi z terenu Gdyni, Wejherowa i Pucka, uruchamiając równocześnie zdewastowane szpitale w tych miastach. Od 1946 do 1949 r. był dyrektorem i ordynatorem oddziału chirurgicznego i ginekologicznego Szpitala Powiatowego w Kwidzyniu. W 1946 r. uzyskał na Wydziale Lekarskim Uniwersytetu w Poznaniu stopień doktora medycyny.

W 1949 r. bezpodstawnie aresztowany, przebywał rok w więzieniu Urzędu Bezpieczeństwa w Gdańsku.

Od 1950 do 1955 r. pracował na Oddziale Urologicznym Kliniki Chirurgicznej AM w Gdańsku, na stanowisku adiunkta, pełniąc równocześnie obowiązki Dyrektora Szpitala Klinicznego. W tym czasie uzyskał tytuł specjalisty II w zakresie chirurgii oraz tytuł specjalisty w zakresie urologii.

W 1955 r. przeniesiono prof. Wojewskiego do Pomorskiej Akademii Medycznej w Szczecinie, gdzie podjął się organizacji Kliniki Urologicznej. Stopień Kandydata Nauk Medycznych uzyskał w 1957 r., a w 1961 stopień docenta. Wkrótce potem został mianowany kierownikiem Katedry i Kliniki Urologicznej PAM. W następnych latach przeszedł kolejno wszystkie etapy kariery naukowej, do profesora zwyczajnego włącznie. W dniu 1 października 1978 r. przeszedł na własną prośbę w stan spoczynku i przeniósł się do Warszawy.

Prof. Wojewski był jednym z twórców PAM w Szczecinie, której poświęcił swe zdolności i wysiłek twórczy. Zorganizował Klinikę Urologii od podstaw, doprowadzając ją w krótkim czasie do poziomu nowoczesnych klinik, tak w zakresie naukowym, dydaktycznym jak, i usługowym. Zorganizował oddziały kliniki: Gruźlicy Układu Moczopłciowego (40 łóżek) w Państwowym Sanatorium Przeciwgruźliczym w Zdunowie i oddział dla dzieci z mimowolnym moczeniem (80 łóżek) w Państwowym Sanatorium Neuropsychiatrii Dziecięcej w Nowym Czarnowie. Osiągnięciem wielkiej wagi było zorganizowanie i uruchomienie przy Klinice Urologicznej Ośrodka Dializy Pozaustrojowej. Był to pierwszy tego rodzaju ośrodek na Pomorzu Zachodnim. Ponadto klinika posiadała oddział urologii dziecięcej oraz dobrze zorganizowane i wyposażone pracownie: biochemiczną, histopatologiczną i fotograficzną. Zorganizował sieć przychodni urologicznych na terenie miasta i województwa szczecińskiego. Brał udział w pracach administracyjnych Akademii Medycznej. Przez dwie kadencje pełnił obowiązki dziekana Wydziału Lekarskiego oraz przez dwie kadencje prorektora do spraw klinicznych. Był konsultantem w zakresie urologii na terenie województwa szczecińskiego i koszalińskiego. Przez wiele lat był członkiem krajowego zespołu nadzoru specjalistycznego.

Dzięki pracowitości i niezłomnej woli, potrafił połączyć ciężką pracę kierownika kliniki z bogatą i owocną działalnością naukową. Głównym kierunkiem Jego badań naukowych był problem raka stercza. W wielu pracach ocenił wartość stosowanych metod rozpoznawczych oraz wprowadził szereg ulepszeń i modyfikacji. Ulepszył technikę pobierania materiału do badania morfologicznego, opracował metodę rozpoznawania raka stercza przy pomocy radioaktywnego fosforu (P32), podał dokładny opis morfologiczny komórek nowotworowych i nienowotworowych wydzieliny stercza. Opracował własną modyfikację operacji raka stercza z dojścia krzyżowo-kulszowego. Z badań doświadczalnych na szczególne podkreślenie zasługują osiągnięcia z zakresu eksperymentalnego wywoływania złośliwych nowotworów w narządach układu moczo-płciowego, a w szczególności w sterczu, przy pomocy methylchoiantrenu. Opracował metodę hodowli komórek raka i gruczolaka stercza in vitro. Wykazał, jaki jest wpływ hormonów męskich i żeńskich na rozrost tych komórek. Ponadto wiele czasu poświęcił innym zagadnieniom: gruźlicy układu moczo-płciowego, kamicy moczowej, wadom rozwojowym, ostrej i przewlekłej niewydolności nerek i innym. Prace z zakresu dializy pozaustrojowej rzuciły nowe światło na zjawiska biochemiczne zachodzące w przebiegu hemodializy. Opracował szereg ulepszeń technicznych oraz prosty i praktyczny sposób monitorowania hemodializy.

Jego dorobek naukowy obejmuje 129 pozycji ogłoszonych drukiem w czasopismach i wydawnictwach polskich i zagranicznych. Stopień doktora medycyny uzyskało pod jego promotorstwem 12 lekarzy, a 1 — stopień doktora habilitowanego nauk medycznych.

Poza bieżącą pracą w klinice; organizował kursy dokształcające specjalistów urologów i lekarzy innych specjalności na zlecenie Centrum Medycznego Kształcenia Podyplomowego w Warszawie. Spośród asystentów kliniki, 15 uzyskało stopień specjalisty w zakresie urologii.

Działalność usługowa kliniki obejmowała chorych z miasta i województwa szczecińskiego, oddziału gruźlicy układu moczowo-płciowego 5 województw, a oddziału dzieci z mimowolnym nocnym moczeniem — całą Polskę. Był to jedyny tego rodzaju ośrodek w Polsce.

Prof. Wojewski bra! udział w pracach wielu towarzystw naukowych. Był prezesem Polskiego Towarzystwa Urologicznego w latach 1964-1966, członkiem zwyczajnym Szczecińskiego Towarzystwa Naukowego, dwukrotnie prezesem Pol. Tow. Naukowego Oddziału Szczecińskiego, przez 2 kadencje prezesem Pol. Tow. Urol. Oddziału Północno-Zachodniego oraz przewodniczącym sekcji polskiej Societe Internationale d\\\'Urologie. W 1966 r. zorganizował

X Ogólnopolski Zjazd Naukowy Pol. Tow. Urol. Brał czynny udział, wygłaszając referaty na wielu Kongresach i Zjazdach naukowych, w kraju i zagranicą.

W uznaniu zasług, za działalność i osiągnięcia otrzymał nagrodę I stopnia Ministra Zdrowia i Opieki Społecznej, oraz odznaczenia państwowe: Złoty Krzyż Zasługi, Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski, Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski oraz medale: Zwycięstwa i Wolności, Komisji Edukacji Narodowej, Za Zasługi dla Pomorskiej Akademii Medycznej, 25-lecia PAM, Złoty Gryf Pomorski, Za Zasługi w Rozwoju Województwa Koszalińskiego oraz za wzorową pracę w Służbie Zdrowia. Za opiekę zdrowotną nad więźniami norweskimi w Obozie Koncentracyjnym w Stutthofie otrzymał w 1990 r. Złotą Odznakę Norweskiego Czerwonego Krzyża.

Żegnaj drogi Profesorze, Twe życie przeszło w ciężkiej pracy i trudzie, zasłużyłeś się dobrze Urologii Polskiej i społeczeństwu ziemi szczecińskiej. Pamięć o Tobie nie zginie wśród Twych uczniów, przyjaciół, kolegów oraz rzeszy leczonych chorych.SPIS PRAC PROF. DR. ALFONSA WOJEWSKIEGO

1. Stan sanitarny i organizacja pracy lekarskiej w obozie Koncentracyjnym Stutthof w latach 1943 do

1945. (praca doktorska), Uniwersytet Poznański, Poznań 1946. — 2. (Dybicki J.) Kamica nerkowa a nadczynność przytarczyc. Urol. Pol., 1954, 7, 106. — 3. W sprawie leczenia wrzodu Hunnera. Pol. Przeg. Chir., 1955, 27, 1219. — 4. O leczeniu gruźlicy najądrza i jądra. Pol. Przeg. Chir., 1956, 28, 415. — 5. Wartość oznaczania fosfataz w rozpoznawaniu raka stercza. Urol. Pol. 1956, 9, 35. — 6. (Roessler R.) Rak plaskokomórkowy miedniczki nerkowej. Urol. Pol., 1956, 10, 108. — 7. Gruźlica najądrza i jądra. Wiad. Lek., 1956, 24, 1121. — 8. (Krasoń S.) Samoistne pęknięcia roponercza do jamy otrzewnej. Pol. Tyg. Lek., 1956, 11, 1632. — 9. Przypadek całkowitego zdarcia skóry z narządów płciowych męskich. Urol. Pol., 1958, 12, 113.

— 10. Wpływ hydrazydu kwasu izonikotynowego na gruźlicę najądrza (praca Kandydacka Nauk Medycz nych). Rocznik PAM, 1957, 3, 243. 11. Trudności i błędy w rozpoznawaniu złośliwych nowotworów nerek. Rocznik PAM, 1958, 4, 277. — 12. (Prochorow M.) W sprawie samoistnego pęknięcia nerki. Pol. Tyg. Lek., 1959, 14, 264. — 13. Zawal krwotoczny jądra. Pol. Tyg. Lek., 1959, 14, 529. — 14. W sprawie wrodzonego rozszerzenia moczowodu.

Przeg. Lek., 1959, 15, 368. — 15. Wpływ hydrazydu kwasu izonikotynowego na wczesną, doświadczalną

gruźlicę najądrza u królików. Gruźlica, 1959, 27, 291. — 16. W sprawie rozpoznawania i leczenia raka moczowodu. Pol. Przeg. Chir., 1959, 31, 1025. — 17. Zur Frage des wahren Zwittertums. Urol. int., 1959, 9, 52. — 18. Spodziectwo u kobiety. Gin. Pol., 1959, 30, 729. — 19. W sprawie prawdziwego i rzekomego obojniactwa. Rocznik PAM, 1959, 5, 133. — 20. Choroba szyi pęcherza moczowego u dzieci. Przeg. Lek., 1960, 16, 17. 21. W sprawie określenia pici obojnaków rzekomych. Pediat. Pol., 1960, 35, 259. — 22. (Sokal Z.) Mięśniak gladkokomórkowy pęcherza moczowego. Pol. Tyg. Lek., 1960, 15, 839. — 23. (Krasoń S.) Samoistne pęknięcie nerek. Biul. WAM, supl., 1960, 4, 42. — 24. Wartość diagnostyczna oznaczania poziomu kwaśnej fosfatazy ogólnej i sterczowej w surowicy krwi, u chorych na raka stercza. Przeg. Lek., 1960, 6, 284. — 25. Częstość występowania raka stercza. Rocznik PAM, 1960, 6, 161. — 26. Stercz noworodka. Folia Morph., 1961, 12, 10. — 27. (Galica E.) Nerwiakowłókniowatość pęcherza moczowego. Pol. Przeg. Chir., 1961, 33, 75. — 28. Wartość wezykulografii w rozpoznawaniu raka stercza. Pol. Przeg. Rad., 1961, 25, 279. — 29. (Narożnik K.) Próby rozpoznawania raka stercza za pomocą izotopu p32. Pol. Przeg. Chir., 1961, 33, 1400.

— 30. Poziom 17-ketosterydów i estrogenów w moczu u chorych na raka stercza. Przeg. Lek., 1961, 17, 328. 31. Mięsak siateczki jądra. Pol. Przeg. Chir., 1961, 33, 1444.. — 32. Rola badań cytologicznych w diagnostyce raka stercza. Nowotwory, 1961, 11, 372. — 33. Biopsja w rozpoznawaniu raka stercza. Pol. Tyg. Lek., 1961, 16, 457. — 34. W sprawie rozpoznawania raka gruczołu krokowego (Monografia). Szcz. Tow. Naukowe, 1961, 58. — 35. Rozpoznanie i leczenie wrodzonego zespołu nadnerczowo-płciowego. Rocznik PAM, 1961, 7, 261. — 36. Zaburzenia równowagi elektrolitów krwi po wszczepieniu moczowodów do esicy. Pol. Przeg. Lek., 1961, 16, 1801. — 37. Restoration of the entire skin of the penis after a scalping injury. Urologia, 1961, 28, 550. — 38. (Stańczyk J.) W sprawie metaplazji nabłonka i wczesnych ognisk rakowych w gruczole krokowym. Pamiętnik Zjazdu Pol. Tow. Anatomopat. w Szczecinie. 1961, 249. — 39. Z kazuistyki nowotworów złośliwych tkanek przynerkowych. Pol. Przeg. Chir., 1962, 34, 611. — 40. Wrodzony zespół nadnerczowo-płciowy z przedwczesną heterologiczną dojrzałością płciową. Endokryn. Pol., 1962, 13, 391. 41. The evaluation of the methods applied in the diagnosis of the prostatic cancer. Urol. int., 1962, 14, 140. —42. {StańczykJ.) W sprawie metaplazji nabłonka i wczesnych ognisk rakowych w gruczole krokowym. Rocznik PAM, 1962, 8, 115. — 43. {Krasoń S.) A true hermaphrodite. J. Urol., 1962, 88, 539. — 44. (Kotkowski S., MateńkoJ.) Metody analityczne i rozpuszczalność kamieni moczowych. Rocznik PAM, 1962, 8, 141. — 45. (Krasoń S.) Własna modyfikacja operacji Fabre-Thiermanna (prostatectomia coccygeoischiadi-ca). Pol. Przeg. Chir., 1962, 34, 1129. — 46. (Krasoń S.) Zur Frage der akuten Niereninfektion nach Pyelographie. Z. Urol. Nephrol., 1962, 55, 431. — 47. Przypadkowo rozpoznane raki w wyłuszczonych gruczolakach stercza. Pol. Przeg. Chir., 1962, 34, 1107. — 48. Mięśniak gładkomórkowy stercza. Wiad. Lek., 1962, 15, 1573. — 49. (Zbieciowa M.) Wydalanie kwasu 5-hydroksy-indolo-octowego z moczem, u chorych na raka gruczołu krokowego. Przeg. Lek., 1962, 19, 273. — 50. (Krasoń S.) Personal modification of Fabre- -Thierman operation. Urologia. 1962, 29, 1. 51. W sprawie metaplazji nabłonka i wczesnych ognisk rakowych w gruczole krokowym. Pamiętnik VIII Zjazdu Naukowego Pol. Tow. Urol., Warszawa, 1962, 59. — 52. Zaburzenia równowagi elektrolitów krwi po wszczepieniu moczowodów do esicy. Pamiętnik VIII Zjazdu Naukowego Pol. Tow. Urol., Warszawa, 1962, 68. — 53. Skład białek w surowicy krwi i wydzielinie sterczowej u chorych na raka stercza. Przeg. Lek., 1963, 19, 237. — 54. On metaplasia of glandular epithelium of prostate and accidentally diagnosed smali cancer foci after prostatectomy. Urologia, 1963, 30, 1. — 55. Reticulum-cell Sarcoma with primary manifestation in testis. J. Urol., 1963, 89. 709. — 56. (Krasoń S.) Przypadek obojnactwa prawdziwego. Endokryn. Pol., 1963, 14, 113.

— 57. Trudności i błędy w rozpoznawaniu raka stercza. Rocznik PAM, 1963, 9, 427. — 58. (Frań- czak W.) Cystoadaptometrische Untersuchungen bei Kindern mit Enuresis. Z. Urol. Nephrol., 1963, 56, 127.

— 59. (Kossowski W.) Doświadczalna kamica moczowa. Pol. Przeg. Lek., 1963, 18, 1717. — 60. Zależność między obrazem morfologicznym, a przebiegiem klinicznym raka gruczołu krokowego. Pol. Przeg. Chir., 1963, 35, 1293. 61. (Krasoń S.) A case of true hermaphroditism. Pol. Endocrin., 1963, 14, 58. — 62. The congenital adrenogenital syndrome with heterologic precocious puberty. Pol. Endocrinol., 1963, 14, 103. — 63. (Kossowski W.) Total diphalia: A case of plastic repair. J. Urol., 1964, 91, 84. — (Laska A.) Experimental cancer of the prostate. Urol. int., 1964, 17, 223. — 65. (Laska A., Roessler R.) W sprawie wywoływania nowotworów pęcherza moczowego u zwierząt doświadczalnych. Rocznik PAM, 1964, 10, 549. — 66. (Krasoń S., Roessler R.) Doświadczalne wywoływanie nowotworów nerek. Pol. Przeg. Chir., 1964, 30, 583. — 67. (Krasoń S., Roessler R., Laska A.) Experimehtal tumors of the urogenital system. J. Urol., 1964, 92, 568.

— 68. (Laska A., Roessler R.) Experimentelle Harnblasengeschiilste. Z. Urol. Nephrol., 1964, 57, 421. — 69. (Krasoń S.) W sprawie zwężeń moczowodów w przypęcherzowym odcinku u chorych na gruczolaka stercza.

Pol. Przeg. Chir., 1964, 36, 1261. — 70. (Krasoń S., Dominiczak K., Zieliński W.) W sprawie obojnactwa prawdziwego z podaniem 4 przypadków. Pamiętnik IX Zjazdu Naukowego Pol. Tow. Urol., Kraków, 1964, 78. 71. (Krasoń S., Laska A., Roessler R.) W sprawie wywoływania nowotworów układu moczo-płciowego u zwierząt doświadczalnych. Pamiętnik IX Zjazdu Naukowego Pol. Tow. Urol., Kraków, 1964, 86. — 72. (Przeuiorska-Kaniewicz D.) Wpływ hormonów płciowych męskich i żeńskich na rozrost nowotworów gruczołu krokowego w hodowli tkankowej. Pamiętnik IX Zjazdu Naukowego Pol. Tow. Urol., Kraków, 1964, 123. — 73. Beitrag zu experimentellen Geschwiilsten der Niere und Harnblase. Wissen-schaftliche Tagung Wernigerode (Harz), 1964, Deutsche Geselschaft fur Klinische Medizin, Dresden, 1964, 154. — 74. (Krasoń S.) Uber Juxtavesikale Ureterstenosen bei Prostatahypertrophie. Z. Urol. Nephrol., 1964, 57, 591. — 75. (Przeworska-Kaniewicz D.) The influence of stilooestrol and testosterone on the growth of prostatic adenoma and carcinoma in tissue culture. J. Urol ., 1965, 93, 721. — 76. Wrażenia z pobytu w Klinikach Urologicznych Francji. Pol. Przeg. Chir., 1965, 37, 422. — 77. Własna modyfikacja doszczętnej operacji raka gruczołu krokowego sposobem Fabre-Thiermann\\\'a. Pol. Przeg. Chir., 1965, 37, 1002. — 78. Wyniki hormonalnego leczenia raka gruczołu krokowego. Pol. Tyg. Lek., 1965, 20, 1323. — 79. Personal modification of the Fabre-Thiermann radical prostatectomy for cancer. Urologia, 1965, 32, 1. — 80. (Roessler R.) Treatment of the post irradiation lesion of the urinary bladder. Pol. Med. Sci. Hist. Bull., 1965, 19, 110. 81. Sprawozdanie z pobytu w Wielkiej Brytanii. Problemy Uczelni i Instytutów Medycznych. 1965, 2, 63. — 82. (Kossowski W.) Experimentel erzeugte Harnsteinbildung. Med. u Ernahr., 1965, 6, 90. — 83. Ocena książki Denis D. „Die endurethrale Prostatektomie und Behandlung des Prostatakarzinoms\\\", T.K. Schatauer, Stuttgart, 1964, stron 158. Biul. Gł. Bib. Lek., 1965, 14, 309. — 84. Ocena książki Szendroi Z., Balogh F. „Der Prostatakrebs\\\", R. Steinnoff, Dresden, 1975, stron 122. Biul. Gł. Bib. Lek., 1966, 15, 121.

— 85. Przerzuty raka gruczołu krokowego. Wiad. Lek., 1966, 19, 1343. — 86. Streszczenie Referatów.

X Zjazd Naukowy Pol. Tow. Urol., Szczecin, 1966, 1. — 87. Rak gruczołu krokowego. Pamiętnik X Zjazdu

Naukowego Pol. Tow. Urol., Szczecin, 1967, 29. — 88. Pamiętnik X Zjazdu Naukowego Pol. Tow. Urol.,

Szczecin, 1967. — 89. (Przeworska-Kaniewicz £>.) Wpływ trenimonu i endoksanu na rozrost nowotworów pęcherza moczowego w hodowli tkankowej. Pamiętnik X Zjazdu Naukowego Pol. Tow. Urol., Szczecin, 1967, 375. — 90. (Frańczak W.) Cystouretrografia mikcyjna u dzieci. Pediat. Pol., 1968, 43, 53. 91. Die radikale Prostatektomie beim Prostatakarzinom. Zentbl. Chir., 1967, 92, 3080. — 92. (Frańczak W.) Micturating cystourethrography in children with enuresis. Urologia. 1968, 35, 63. — 93. Wpływ operacji na jednej nerce, ze wskazań urologicznych, na nadciśnienie tętnicze krwi. Pol. Przeg. Chir., 1968, 40, 418. — 94. Reflexions personnelles sur le cancer de la prostate. J. d\\\'Urol. Nephrol., 1968, 74, 451. — 95. Rak gruczołu krokowego. (Monografia). Szcz. Tow. Naukowe, Szczecin, 1968, stron 141. — 96. (Frańczak W., Niezabitowski K.) W sprawie odchyleń rozwojowych kręgosłupa lędźwiowo-krzyżowego i zmian w dolnych drogach moczowych, u dzieci z moczeniem mimowolnym. Pol. Przeg. Chir., 1968, 40, lOa, 1189. — 97. Ocena podręcznika Michałowski E , Modelski W. „Urologia\\\", PZWL, Warszawa, 1968, Biul. Gł. Bib. Lek., Warszawa, 1969, 18, 311. — 98. {Zajączkowski T.) W sprawie operacji urologicznych u chorych na cukrzycę. Pol. Przeg. Chir., 1969, 41, 8a, 1145. — 99. {Zajączkowski T.) Kamica dróg moczowych, a ciąża. Gin. Pol., 1970, 61, 287. — 100. Przeworska-Kaniewicz D.) Wpływ proresidu na rozrost nowotworów pęcherza moczowego w hodowli tkankowej. Pamiętnik XI Zjazdu Naukowego Pol. Tow. Urol., Łódź., 1970, 79. 101. (Krasoń S., Ołowski Z., Kościołek, Słuczanowski W., Zajączkowski T.) Trauma to the genitourinary tract. Int. Urol. Nephrol., 1970, 2, 359. — 102. Nowotwory narządu moczowego i męskich narządów płciowych. Rozdziai w podręczniku „Zarys urologii\\\", pod red. J. Leńko., PZWL, Warszawa, 1970, 68. — 103. Choroby stercza i szyi pęcherza moczowego. Rozdział w podręczniku „Zarys urologii\\\", pod red. J. Leńko, PZWL, Warszawa 1970, 88. — 104. (Samochowiec L., Zajączkowski T., Szyszka K. Wojewska-Zajączkowska E., Abucewicz A.) Soluble fibrin monomer complexes plasma fibrinolytic activity and aortic wall. Thrombos. Diathes. haemorrh., 1972, 27, 72. — 105. Operacje urologiczne u chorych z niewydolnością nerek. Pamiętnik XIII Zjazdu Naukowego Pol. Tow. Urol., Lublin, 1972, 185. — 106. (Zajączkowski T.) Analiza spostrzeganych gwałtownych krwotoków, podczas operacji urologicznych. Pol. Przeg. Chir., 1972, 44, 2a, 385. — 107. Trudności i błędy w rozpoznawaniu uszkodzeń urazowych układu moczowo-płciowego. Pol. Przeg. Chir., 1972, 44, 2a, 390. — 108. Nietrzymanie moczu u kobiet. Gin. Pol., 1972, 43, 1127. — 109. (Zajączkowski T.) The treatment of bilateral staghorn calculi of the kidneys. Int. Urol. Nephrol., 1973, 5, 249. — 110. Plan rozwoju działalności usługowej PAM. Sesja naukowa PAM, Szczecin 9-10.X.1972. PZWL, Warszawa, 1973, 49. 111. Doskonalenie w zakresie urologii urologów i lekarzy pokrewnych specjalności. Pamiętnik XIV Zjazdu Naukowego Pol. Tow. Urol., Łódź, 1974, 185. — 112. Gruźlica urologiczna. Radiologiczne i urologiczne rozpoznanie. Pamiętnik XIV Zjazdu Naukowego Pol. Tow. Urol., Łódź, 1974, 230. — 113. (Taraszkiewicz S.) On recurrences after surgical removal of renal calculi. Int. Urol. Nephrol., 1974, 6, 53. — 114. Nowotwory narządu moczowego i męskich narządów płciowych. Rozdział w podręczniku „Zarys urologii\\\", pod red. J. Leńko. PZWL, Warszawa, 1974, 87. — 115. Choroby stercza i szyi pęcherza moczowego. Rozdział w podręczniku „Zarys urologii\\\", pod red. J. Leńko, PZWL, Warszawa, 1974, 98. — 116. (Adamkiewicz K., Dackiewicz J.) Sprawozdanie z XVI Kongresu Międzynarodowego Towarzystwa Urologicznego w Amsterdamie, 1-6, VII, 1973. Pol. Przeg. Chir., 1974, 46, 2a, 337. — 117. (Taraszkiewicz S., Gońdzik M.) Actinomycosis of the urinary tract. Urologia, 1975, 42, 1. — 118. Gruczoł krokowy. Rozdział w podręczniku „Urologia operacyjna\\\" pod red. E. Michalowskiego, PZWL, Warszawa, 1975, 233. — 119. W sprawie rozpoznawania i leczenia raka stercza. Pol. Przegl. Chir., 1975, 47, 2a, 215. — 120. Zakażenia wewnątrzszpitalne w Urologii. Pamiętnik Dnia Urologicznego Pol. Tow. Urol., 26.V.1975. w Augustowie, Tarchomiriskie Zakłady Polfa, Warszawa, 1975, 63. 121. Krwotoki w obrębie układu moczowego, w „Materiały V Sympozjum Doraźnej Pomocy\\\" w Słupsku. Poznań, 1975, 173. — 122. (Zajączkowski T.) Malignant tumours of the renal pelvis. Int. Urol. Nephrol., 1976, 8, 99. — 123. Sprawozdanie z Sympozjum Urologów Państw Socjalistycznych w Budapeszcie 30-31.X.1975. Pol. Przeg. Chir., 1976, 48, 6a, 758. — 124. (Roessler R.) Znaczenie hemodializy w leczeniu przewlekłej niewydolności nerek spowodowanej chorobami urologicznymi. Pamiętnik XV Zjazdu Naukowego Pol. Tow. Urol., Wisła, 27-28.V.1976, Katowice, 1977, 232. — 125. (Zajączkowski T.) Experiences in treating cancer of the bladder. Int. Urol. Nephrol., 1977, 9, 231. — 126, Nowotwory pęcherza moczowego, nowotwory stercza, nowotwory pęcherzyka nasiennego. Rozdział w podręczniku „Onkologia urologiczna\\\" pod red. J. Zielińskiego, PZWL, Warszawa, 1977, 76. — 127. (Roessler R.) Retrograde Ureterensondierung bei Anurie. Rozdział w podręczniku „Donausymposium fur Nephrologie\\\", pod red. Vatschingera, Carl Bidernagel, Friedberg, 1977, 144. — 128. (Roessler R.) W sprawie cewnikowania moczowodów przed hemodializą. Urol. Pol., 1978, 31, 2a, 163. — 129. Sprawozdanie z II Kongresu Europejskiej Sekcji Międzynarodowego Towarzystwa Chirurgów Plastycznych i Rekonstrukcyjnych w Hadze 22-27.V.1977-oraz sprawozdanie z 23. Zjazdu Naukowego Północnego Reńsko-Westfalskiego Tow. Urologicznego w Bonn w dniach 19-21.V.1977, Urol. Pol., 1978, 31, 2a, 109.

dr med. Tadeusz Zajączkowski,
4300 Essen 12, Hospital Str. 24, Marienhospital, Niemcy
Urologische Abteilung