english version wersja do druku
	kwartalnik ISSN 0500-7208 Czasopismo punktowane przez KBN, Index Copernicus oraz w bazie GBL

Rozbijanie kamieni moczowych falami uderzeniowymi wyzwalanymi pozaustrojowo (ESWL) jest metodą z wyboru w kamicy górnych dróg moczowych (2). Po zabiegu, przykrymi dla chorych powikłaniami są najczęściej bóle i trudności w wydaleniu rozkruszonych złogów (4).

Debelizyną jest produkowana przez W.Z.Z. Herbapol. Zawiera zespół ciał czynnych z fasoli indyjskiej (Dolichos bifluorus). W badaniach klinicznych leku stwierdzono, że posiada m.in. właściwości przeciwbólowe i rozkurczowe, które ułatwiają wydalanie kamieni moczowodowych niezależnie od ich składu chemicznego oraz prawdopodobnie działa bakte-riostatycznie (1, 3, 5).

Celem pracy było określenie przydatności debelizyny stosowanej po rozbijaniu złogów metodą ESWL.

MATERIAŁ I METODY

Material stanowiło 300 chorych z kamicą moczową potwierdzoną urograficznie (badanie decydujące) i ultrasonograficznie (255 z pojedynczym kamieniem w miedniczce nerkowej o średnicy od 1 do 3 cm oraz 45 ze złogami moczowodowymi). Badanych chorych podzielono na dwie grupy. Grupę I (kontrolną) stanowiło 100 chorych z kamicą nerkową (52 kobiety i 48 mężczyzn w wieku od 24 do 65 lat — średnia wieku 41 lat), którym nie podawano debelizyny (z powodu braku leku). Grupę II — 200 chorych (90 kobiet i 110 mężczyzn w wieku od 25 do 70 lat — średnia wieku 43 lata), pośród których 45 miało kamienie w górnym odcin

ku moczowodu. W tej grupie stosowano debelizynę w dawce 3X10 ml do chwili wydalenia rozkruszonych złogów.

Wszystkim chorym wykonano zabiegi rozbijania kamieni aparatem Lithostar (Siemens) metodą ESWL. Chorym z grupy I po zabiegu podawano palin 2X2 tabl. lub urosept 3X2 tabl., zaś grupa II chorych otrzymywała jedynie debelizynę. Wszystkim chorym wykonywano poza urografią i USG następujące badania laboratoryjne: mocz — badanie ogólne i posiew; krew — morfologia, OB, elektrolity, mocznik, kreatynina, kwas moczowy.

WYNIKI

Po 3 miesiącach od zabiegu kruszenia kamieni w grupie kontrolnej stwierdzono, że u 53 (55,0%) chorych występowały bóle o charakterze kolki nerkowej. U 15 (15,0%) chorych podawano leki rozkurczowe i przeciwbólowe (doustnie lub domięśniowo), zaś u 40 (40,0%) chorych co najmniej dwukrotnie kroplówki rozkurczowe i furosemid. 20 (20,0%) chorych nie miało bólów, a pozostałych 25 (25,0%) jedynie pobolewania, które nie wymagały stosowania żadnych leków. Wydalanie rozbitych złogów rozpoczęło się po 1 tygodniu, a po 3 miesiącach 50 (50,0%) chorych całkowicie je wydaliło.

W grupie chorych leczonych debelizyną 140 (70,0%) nie miało bólów, a u 60 (30,0%) były one niewielkie i ustępowały po doustnych lekach rozkurczowych i przeciwbólowych. Wydalanie rozkruszonych złogów zaczęło się w pierwszych dniach po zabiegu ESWL, a po 3 miesiącach u 81,0% chorych nie stwierdzono kamieni (zarówno w urografii, jak i USG).Wyniki badań laboratoryjnych krwi wszystkich chorych nie wykazały istotnych odchyleń od normy. W badaniach ogólnych moczu — w grupie kontrolnej — leukocyturię stwierdzono przed zabiegiem u 80,0% chorych, a po 3 miesiącach od zabiegu u 50,0% chorych; natomiast w grupie leczonych debelizyną odpowiednio u 70,0% i 10,0% chorych. Poza tym u większości chorych stwierdzono nieznaczny białkomocz. Posiewy moczu wszystkich chorych zarówno przed, jak i po zabiegu były jałowe. Nie obserwowano działań ubocznych ani nietolerancji debelizyny.OMÓWIENIE

W ocenie klinicznej preparatu debelizyna stwierdzono wiele jej korzystnych właściwości — diuretyczne, ograniczające kalciurię, fosfaturię, urikurię, ułatwiające wydalanie złogów, przeciwbólowe i prawdopodobnie bakteriostatyczne (3). Skłoniło to autorów pracy do zastosowania debelizyny u chorych z kamicą nerkową i moczowodową po kruszeniu złogów falami uderzeniowymi wyzwalanymi pozaustrojowo (ESWL). Wy-brar.o chorych z pojedynczym kamieniem w miedniczce nerkowej lub górnej części moczowodu. U wszystkich chorych zarówno przed, jak i po zabiegu posiewy moczu były jałowe. W niezbyt odległej przeszłości wymagaliby oni leczenia operacyjnego (pyelolithotomia lub Ureterolithotomia). Dzięki postępom w urologii, dla większości chorych alternatywną metodą leczenia stał się ESWL. Natomiast stosowanie debelizyny nie tylko ułatwiło wydalanie rozkruszonych złogów, ale również istotnie zmniejszyło towarzyszące bóle.

WNIOSKI

1, Stosowanie debelizyny po kruszeniu kamieni moczowych metodą ESWL należy uznać za korzystne i wskazane.

2. Podawanie debelizyny ułatwia samoistne wydalanie rozkruszonych

złogów oraz istotnie zmniejsza potrzebę stosowania leków przeciwbólo

wych i rozkurczowych.

1. 1. Dutkiewicz S.: Postępy w leczeniu kamicy moczowej (część pierwsza). Probl. Lek., 1989, 28, 2, 147. —
2. 2. Judycki J., Krzeski T., Borkowski A., Borówka A., Hanecki R.: Dotychczasowe doświadczenia w Leczeniu kamicy moczowej falami uderzeniowymi (ESWL). Referat wygłoszony na jubileuszowym Zjeździe Towarzystwa Chirurgów Polskich, Kraków, 18.09.1989. —
3. 3. Kuźnik Z., Dutkiewicz S.: Ocena kliniczna preparatu Debelizyna w leczeniu kamicy moczowej. Probl. Lek. 1990, 3—4, (praca w druku). —
4. 4. Rous S.: Urology annual 1987. Appleton and Lange, Norwalk, Conecticut/Los Altos, California, 1987, 1, 1. —
5. 5. Wierzbicka J.: Debelizyna — nowy lek ziołowy. Wiadomości zielarskie, 1989, 7, 23.

dr n. med. Sławomir Dutkiewicz, 02-377 Warszawa, ul. Skar-żyńskiego 7 m. 24