PTU - Polskie Towarzystwo Urologiczne

Sprawozdanie z XIII Zjazdu Europejskiego Towarzystwa Urologii Dziecięcej
Artykuł opublikowany w Urologii Polskiej 2002/55/4.

autorzy

Piotr Gastoł, Małgorzata Baka-Ostrowska, Jan Karol Wolski, Czesław Szymkiewicz
Klinika Urologii Dziecięcej Instytut-Pomnik Centrum Zdrowia Dziecka w Warszawie Kierownik kliniki: doc. dr hab. Małgorzata Baka-Ostrowska
W dniach 11 -13.04.2002 r. w Budapeszcie odbył się doroczny Zjazd Europejskiego Towarzystwa Urologii Dziecięcej (13th Annual Meeting of European Society for Pa-ediatric Urology - ESPU), na którym spotyka się czołówka urologów dziecięcych z całego świata. W trakcie obrad przedstawiono 164 doniesienia w formie długich lub krótkich prezentacji ustnych, w postaci plakatu z ustną prezentacją (lub bez niej) i video. Na sesję pielęgniarską składało się 13 ustnych wystąpień. W Budapeszcie obecna była liczna grupa lekarz)\\\' z Polski: M. Baka-Ostrowska - członek Komitetu Naukowego tegorocznego Zjazdu ESPU, Cz. Szymkiewicz, J. K. Wolski, P. Gastoł i W. Perdzyński z Warszawy, W Urbanowicz z Krakowa, Z. Jankowski z Łodzi, T. Koszutski z Bytomia. Pierwsza sesja Zjazdu poświęcona była wstecznym odpływom pęcherzowo-moczowodowym. Dużo doniesień dotyczyło endoskopowego leczenia odpływów. J. Oswald z Innsbrucku porównywał wyniki leczenia przy użyciu Ma-kroplastiku (82% wyleczeń po roku od podania) i Defluxu (68% wyleczeń w rok po podaniu). Mimo gorszych wyników, Oswald nic odrzuca Defluxu, a nawet podkreśla zalety tego, ulegającego biodegradacji, środka. N. Capozza z Rzymu zaproponował następujący algorytm postępowania w odpływach: odpływ I\\\" i 11° - leczenie zachowawcze, odpływ IV\\\" i V° - leczenie chirurgiczne, odpływy III\\\" - leczenie endoskopowe jako metoda z wyboru. Po przedstawieniu różnych opcji terapeutycznych i uzyskiwanych wyników, przeprowadził wśród rodziców dzieci z odpływami III\\\" ankietę, dotyczącą preferowanego przez nich leczenia. Większość (80%) rodziców wybrało leczenie endoskopowe, 5% leczenie zachowawcze, a 2% leczenie chirurgiczne. J. G. Harrisburg z USA analizował występowanie odpływów u rodzeństwa, stwierdzając, że spotyka się je średnio u 32% ro-dzeństw. Odpływy z reguły są niedużego stopnia, jednostronne i nieco częściej występują u dziewcząt. Natomiast nie zarejestrował większego ryzyka pojawienia się zakażeń układu moczowego u rodzeństwa, niż w ogólnej populacji. We wnioskach podkreśli! potrzebę prowadzenia dalszych analiz dla udowodnienia, że badając rodzeństwo bez objawów choroby zmniejszamy ryzyko powstania zmian blizno- watych w nerkach. Y. Mor z Tcl Awiwu analizował odległe losy (po upływie 20-30 lat) chorych, operowanych z powodu odpływów wstecznych. Stwierdził, że - mimo dobrego wyniku chirurgicznego - u tych pacjentów po latach mogą wystąpić nawracające zakażenia układu moczowego, nasilenie blizn w nerkach, nadciśnienie lub komplikacje w czasie ciąży. Dlatego każdy chory powinien być świadomy potencjalnych zagrożeń, które mogą pojawić się nawet w odległym czasie po wyleczeniu odpływów. W sesji poświęconej patologii gonady męskiej Jan Karol Wolski zaprezentował pracę, porównującą wyniki różnych metod leczenia żylaków powrózka nasiennego. Wolski analizował wyniki leczenia chirurgicznego, embolizacji żył jądrowych i ich podwiązywania metodą laparoskopową. Konkludując, opowiedział się za metodą laparoskopową, która zajmuje tyle samo czasu co klasyczna chirurgia, a pozwala uzyskać nieco lepsze wyniki. K. Patii z Londynu przedstawiła odległe wyniki orchidopeksji metodą Fowler-Stephens u dzieci zpntnne belly syndrom. Pacjenci zostali podzieleni na trzy grupy. W pierwszej grupie znajdowało się 17 chłopców operowanych jednoetapowo po obu stronach. Tylko u pacjentów z tej grupy doszło do atrofii jąder; pozostali weszli w wiek pokwitania z dobrą funkcją hormonalną oraz seksualną. W drugiej grupie znalazło się sześciu chłopców, u których wykonano operację jednoetapową po jednej stronie i dwuetapową po drugiej stronic. U wszystkich obserwowano dobrze rozwinięte jądra w mosznie i prawidłowe dojrzewanie płciowe. Trzecią grupę stanowiło sześciu pacjentów operowanych dwuetapowo po obu stronach. W tej grupie u jednego pacjenta stwierdzono dysplastyczne obie gonady, u pozostałych stwierdzono prawidłowe jądra w mosznie oraz spontaniczne dojrzewanie płciowe. W sesji poświęconej różnym formom powiększania pęcherza, najwięcej zainteresowania wzbudziła praca J. Gitlin z USA na temat ciąży i porodu u kobiet po augmentacji. Przedstawiono przypadki sześciu kobiet (10 ciąż). Trzy ciąże zakończyły się poronieniem w przebiegu zakażenia układu moczowego, pozostałe siedem zakończyło się porodem. W czasie ciąży wszystkie kobiety stosowały przerywane cew-nikowanie. U czterech kobiet stwierdzono zakażenie, wobec którego zastosowano antybiotykoterapię, a u trzech masywne wodonercze, wymagające obustronnych nefrosto-mii. Poród był o czasie w trzech, a przed czasem (28-35 tydzień ciąży) w czterech przypadkach. Cztery ciąże zakończyły się porodem fizjologicznym, a trzy poprzez cięcie cesarskie. W czasie cięcia u wszystkich pacjentek doszło do uszkodzenia pęcherza. We wnioskach podkreślono konieczność obecności urologa w zespole sprawującym opiekę nad ciężarną, a także podczas porodu. W sesji na temat nietrzymania moczu uwagę zwróciło doniesienie C. D. Herdon z USA na temat 22-letnich obserwacji pacjentów po założeniu sztucznego zwieracza. Praca dotyczyła 142 chorych o średniej wieku 9 lat (115 z pęcherzem ncurogen-nym, 20 z zespołem wierzchniactwa i wynicowania oraz 7 z innymi jednostkami chorobowymi). Mechaniczne komplikacje sztucznego zwieracza, polegające na wycieku płynu z urządzenia, złej funkcji pompki, podgięcia przewodów łączących mankiet z pompką stwierdzono 89 razy u 62 pacjentów. Liczba tych powikłań zmniejszyła się po wprowadzeniu nowego modelu zwieraczy AMS-800. Około 1/3 pacjentów wymagała wtórnego powiększenia pęcherza. Kilka prac dotyczyło doświadczeń z zastosowaniem operacji Malona w celu wykonywania oczyszczających wlewek dojelitowych. Doniesienia E. Parkinson z Londynu, E. Yerkes z Indiany (USA), oraz S. Bauer z Bostonu podkreślały poprawę jakości życia pacjentów po tym zabiegu. Sesję poświęconą zaburzeniom różnicowania płci zdominowało doniesienie J. M. Schober i P G. Ransley z Londynu na temat określenia wrażliwości seksualnej tkanek krocza w aspekcie stosowanych metod plastyki sromu, oraz dwa wystąpienia M. Baki-Ostrowskięj z Warszawy. Oba referaty z Polski dotyczyły plastyki sromu żeńskiego. W jednym dokładnie omówiono najważniejsze etapy zabiegu opracowanego przez autorkę, w drugim natomiast przedstawiano ponad 15-letnie doświadczenia, dotyczące wyników operacji przeprowadzonych u dziewczynek z wrodzonym przerostem nadnerczy. Autorka zwróciła uwagę, że większość pacjentek w wieku kilkunastu lat wymagała chirurgicznego poszerzenia wejścia do pochwy. W grupie 36 pacjentek, 15 wykazywało aktywność seksualną, a jedna urodziła dziecko. W sesji kamiczej Z. Jankowski z Łodzi przedstawił doświadczenia zastosowania zabiegów ESWL u 214 dzieci z kamicą nerkową. Autor nie stwierdził żadnych powikłań w tej grupie pacjentów. W sesji poświęconej patologii dolnych dróg moczowych R Gastoł z Warszawy zreferował wyniki badań czynności pęcherza u dzieci z zastawkami cewki tylnej, po czasowym nadpę-cherzowym odprowadzeniu moczu. Pętlowe przetoki pozwalają na spływ części moczu do pęcherza, którego czynność, po jednoczasowym przecięciu zastawek, ulega stopniowej poprawie. Dlatego w grupie 42 chłopców z czasowym nadpęcherzo-wym odprowadzeniem moczu nie stwierdzono potrzeby powiększania pęcherza. W ostatnim dniu Zjazdu M. Baka-Ostrowska z Warszawy wspólnie z P. Cukow z Londynu prowadziła sesję po- święconą zespołowi wynicowania i wierzchniactwa. Doniesienie R. Mathews z Baltimore (USA) przedstawiało ginekologiczne problemy kobiet z tym zespołem. Większość pacjentek zgłaszała aktywność seksualną, duża część osiąganie orgazmu, ale pięć kobiet z powodu wyglądu zewnętrznych narządów płciowych obawiało się podjęcia życia płciowego. W grupie 64 pacjentek osiem zaszło w ciążę, zakończoną urodzeniem zdrowych dzieci. Ciekawą technikę rekonstrukcji pępka u dzieci po rekonstrukcji wynico-wanego pęcherza moczowego przedstawiła K. Patii z Londynu. W sesji poświęconej spodziectwu nadal dawała się zauważyć popularność niedawno przedstawionej przez W T Snodgrassa metody plastyki cewki, pod nazwą TIP - Tubu-larized Incised-Plate (doniesienie samego autora, W T Snodgrassa z USA) oraz prace T. AU z Węgier, S. Soliman z Egiptu i V Jayanthi z USA. Bardzo ciekawa była praca M. Fossum ze Szwecji o zastosowaniu wyhodowanego in vitro urotelium w leczeniu ciężkich postaci spodziectwa. To wstępne doniesienie pozwala z optymizmem patrzeć na możliwości leczenia przypadków „inwalidztwa spodziec-twowego\\\". Ostatnia sesja poświęcona była użyciu chirurgii laparoskopowej w leczeniu wad układu moczowo-płciowego u dzieci. Coraz większe zastosowanie ma pozaotrzewnowe dotarcie do nerki w przypadku operacji wodonercza (J. Valla z Francji), częściowej nefroureterectomii (A. El-Ghone-imi z Kanady, C. A. Peters z USA) oraz kamicy moczowej (H. Lottmann z Paryża). Interesujące było wspólne doniesienie C. K. Yeung z Hong Kongu i P A. Borzi z Australii o śródpęcherzowym videochirurgicznym przeszczepieniu moczowodów metodą Cohena w masywnych odpływach pę-cherzowo-moczowodowych. Podczas zjazdu odbyło się Walne Zgromadzenie członków ESPU, na którym poinformowano, że na wspólnym posiedzę-. niu Zarządów European Association of Urology, European Society for Paediatric Surgeons oraz European Society for Pa-ediatric Urology urologia dziecięca została uznana za subspe-cjalizaqe. Powołano European Academy of Paediatric Urology, której zadaniem będzie między innymi nadawanie certyfikatów. Jednym z dwunastu członków Akademii została Małgorzata Baka-Ostrowska. XIII Zjazd ESPU był znaczącym i wartościowym wydarzeniem naukowym, które zgromadziło urologów dziecięcych z całego świata. Przedstawione prace wykazały, że urologia dziecięca jest stale rozwijającą się dziedziną medycyny, wprowadzającą nowe techniki operacyjne i nowoczesny sprzęt endoskopowy i laparoskopowy. W przyszłym roku XIV Zjazd ESPU połączony będzie z XVIII Zjazdem EAU, i odbędzie się w Madrycie w dniach 13-15 marca.

adres autorów

Piotr Gasioł
Klinika Urologii Dziecięcej
Instytut „Pomnik - Centrum Zdrowia Dziecka\\\"
Al. Dzieci Polskich 20
04-736 Warszawa