PTU - Polskie Towarzystwo Urologiczne

Sprawozdanie ze stażu klinicznego w oddziale urologii szpitala kantonalnego w Aarau
Artykuł opublikowany w Urologii Polskiej 2001/54/1.

autorzy

Rafał Krupiniewicz
Oddział Urologii Wojewódzkiego Szpitala Zespolonego w Słupsku Ordynator: dr mcd. Janusz Kordasz
W okresie od 20 marca do 30 czerwca 2000 r. przebywałem na stażu w Oddziale Urologii Szpitala Kantonalnego w Aarau. Celem mojego pobytu było zapoznanie się z organizacją pracy i asystowanie przy dużych zabiegach. Kanton Argowia (Aargau) jest jednym z najgęściej zaludnionych kantonów Szwajcarii. Kantonalny Szpital w Aarau (KSA) należy do największych placówek tego typu w Szwajcarii. Ma on do dyspozycji 609 łóżek, w tym 127 dla ubezpieczonych prywatnie i półprywatnie. Szpital położony jest w pięknym, dużym parku, składa się z 40 budynków połączonych podziemnymi tunelami, którymi za pomocą wózków akumulatorowych rozwozi się posiłki, transportuje chorych na blok operacyjny itd. Jest on także wyposażony w sieć komputerową umożliwiającą przesyłanie danych pomiędzy oddziałami, co znacznie ułatwia przyjęcia i wypisy. Ordynatorem oddziału urologii jest profesor Rcto Tscholl, a jego zastępcą- dr hab. Franz Rccker. Oddział dysponuje dwiema salami do wykonywania zabiegów endoskopowych (sprzęt finny Storz i Optimus), które wykonywane są codziennie oraz trzema salami przeznaczonymi do badania pacjentów, wyposażonymi między innymi w aparaty usg (Siemens). Ordynator i zastępca, dzięki umowie ze szpitalem, mają zarejestrowane prywatne gabinety i w czasie konsultacji przyjmują w tych salach również prywatnych pacjentów. Jest to opłacalne dla obu stron, gdyż taki pacjent na pewno będzie operowany w szpitalu. W centralnym bloku operacyjnym znajduje się 14 dużych sal. Poniedziałek, wtorek i czwartek są dniami wyznaczonymi na wykonywanie otwartych zabiegów. Aparat do wykonywania zabiegów FSWL szpital ma w leasingu wspólnie z innymi szpitalami. Jest on przywożony razem z obsługującym go technikiem przeciętnie raz w tygodniu. Chorych z trudniejszymi przypadkami chorób przewozi się do Berna. Jest to uzasadnione ekonomiczne, a zdarza się to mniej więcej raz w tygodniu. Równic rzadko wykonuje się URS, a PCNL-u podczas całego mojego pobytu nie trzeba było przeprowadzać. W oddziale zatrudnieni są trzej specjaliści urolodzy, asystent w trakcie specjalizacji, asystent zajmujący się doku- mentacją i prowadzeniem chorych leżących w oddziale oraz asystent piszący prace naukowe i nadzorujący badania scre-cningowc raka prostaty. Podczas specjalizacji z zakresu chorób wewnętrznych lub medycyny rodzinnej każdy lekarz musi przez rok pracować na jakimś oddziale zabiegowym, a spośród takich właśnie lekarzy wyszukiwani są asystenci, którzy zajmują się dokumentacją (opisują chorych nowo przyjętych, robią wypisy), prowadzą chorych po zabiegach, a czasami pełnią rolę drugiego asystenta podczas operacji. Praca w oddziale urologii zaczyna się o godzinie 7.00. Omówienie bieżących zagadnień odbywa się o godzinie 740, a o godzinie 8.00 rozpoczynają się zbiegi operacyjne. W poniedziałek i piątek oddział wizytuje zastępca ordynatora, a w środę - ordynator. Codziennie punktualnie o godzinie 15.45 odbywa się spotkanie z radiologiem. Już w pierwszych dniach mojego pobytu zwróciłem uwagę na dużą ilość badań CT pacjentów z kolkami nerkowymi. Wyjaśniono mi, że szpital dysponuje dwoma nowymi aparatami do spiralnego CT i każdy chory trafiający na izbę chorych z bólami brzucha ma rutynowo wykonywane to właśnie badanie. Praca trwa do godziny 18.00, a bardzo często znacznie dłużej. Oddział Urologii w porozumieniu z władzami kantonalnymi i lokalnym oddziałem ligi antyrakowej prowadzi badania screcnin-gowe raka prostaty - odbywa się one bez badania per rectum. Pacjenci z PSA powyżej 3 ng/ml są kwalifikowani do biopsji stercza z zastosowaniem TRUŚ. Biopsję stercza przechodzi około 97% zakwalifikowanych do niej pacjentów. Rezygnuje się z wykonania jej w przypadku przeciwwskazań internistycznych (schorzenie uniemożliwiające ze znacznym prawdopodobieństwem przeżycie 10 lat) lub braku zgody pacjenta. W związku z tymi badaniami wykrywa się dużą liczbę przypadków raka prostaty w początkowych stadiach rozwoju , a „specjalnością\\\" oddziału jest prostatektomia radykalna załonowa. W czasie mojego pobytu (3,5 miesiąca) asystowałem przy 33 takich zabiegach, Czas zabiegu nigdy nic przekroczył 3 godzin, a najkrócej trwał I godzinę 30 minut. W niektóre dni operacje wykonywane były nawet dwukrotnie. Podczas operacji zawsze wykonywano śródoperacyjnc badanie histopatologiczne zasłonowych węzłów chłonnych. W jednym przypadku wynik był pozytywny, a zabieg został przerwany i chory został skierowany do leczenia hormonalnego. Pod koniec mojego pobytu zaczęto wykonywać prostatektomię radykalną, co dało mi okazję do przyjrzenia się bliżej trudnym początkom wdrażania tej niełatwej operacji. Chorym z poziomem PSA powyżej 5 ng/ml wykonuje się badanie TK jamy brzusznej, ajirż powyżej 3 ng/ml - również scyntygrafię kości. 3 tygodnie po zabiegu pacjentom usuwa się cewnik i przeprowadza test podpaskowy. W leczeniu zaawansowanego raka stercza stosuje się analogi LH-RH i niesterydowe anty-androgeny, kastrację oraz paliatywną radioterapię. W łagodnym rozroście stercza przeprowadza się TURP. Przez pierwszą dobę utrzymuje się płukanie pęcherza roztworem soli fizjologicznej. Chorzy pozostają w oddziale 3 dni po zabiegu. Guzy nerek operowane są z dostępu przezotrzewnowego, a używa się cięcia poprzecznego. W jednym przypadku wykonano limfadenektomię zaotrzewnową. Chorych z powierzchownymi guzami pęcherza kwalifikuje się do elektroresekcji. Przy nawrotach oraz w przypadku mnogich zmian stosuje się wlewki z BCG. W zaawansowanych rakach pęcherza moczowego wykonywane są cystoprosta-tektomie radykalne z wytworzeniem pęcherza jelitowego sposobem Studera (profesora pracującego w Bernie) lub odprowadzeniem sposobem Brickera. Na zakończenie chciałbym podziękować prof. Tchollowi, dr. hab. Rcckerowi, dr. Graberowi i dr. Kwiatkowskiemu za wspaniałą atmosferę, życzliwość i zaufanie, jakim zostałem obdarzony podczas mojego pobytu.

adres autorów

Rafal Krupiniewicz
Oddział Urologii Wojewódzkiego Szpitala Zespolonego ul. Obrońców Wybrzeża 4, 76-200 Słupsk