PTU - Polskie Towarzystwo Urologiczne

KOD: 8.2 - Znaczenie prognostyczne nowej klasyfikacji histopatologicznej WHO/ISUP 2004 przy ocenie guzów pęcherza moczowego Ta/T1 o wysokim ryzyku progresji
Artykuł opublikowany w Urologii Polskiej 2006/59/Suplement 1.

autorzy

Anna Kołodziej, Romuald Zdrojowy, Janusz Dembowski, Tomasz Szydełko, Tadeusz Niezgoda, Jarosław Kasprzak, Paweł Kowal, Jerzy Lorenz
Katedra i Klinika Urologii i Onkologii Urologicznej we Wrocławiu

streszczenie

Wprowadzenie. Histopatologiczna klasyfikacja powierzchownych brodawkowatych nowotworów urotelialnych pęcherza moczowego była przedmiotem wieloletnich kontrowersji. Głównym ograniczeniem podziału WHO z 1973 roku była niejasno określona definicja poszczególnych stopni i brak dokładnych informacji dla patologów jak stosować poszczególne kryteria. Niesprecyzowane czynniki określające podział, a zwłaszcza dla nowotworów o pośrednim stopniu złośliwości spowodowały to, że największą grupą i niejednorodną co do rokowania była grupa G2. Ocena stopnia zróżnicowania była więc dla histopatologa bardzo trudna i obarczona dużym błędem subiektywnym. Wszystkie te niedoskonałości rzutowały na właściwe postawienie diagnozy i decyzję terapeutyczną podejmowaną przez urologa. W 1999 roku Międzynarodowe Stowarzyszenie Patologów Urologicznych (ISUP) zaproponowało wprowadzenie do powszechnego stosowania standardy histokliniczne, które ostatecznie zainicjowały powstanie nowej klasyfikacji WHO/ISUP opublikowanej przez WHO w 2004 roku.
Cel pracy. Porównanie klasyfikacji WHO/ISUP 2004 i klasyfikacji WHO 1973 celem oceny ryzyka nawrotu i progresji w rakach urotelialnych Ta/T1 pęcherza moczowego.
Materiał i metody. W pracy ujęto 219 pacjentów z nowotworami urotelialnymi Ta/T1 o pośrednim i wysokim stopniu ryzyka nawrotu i progresji (wg EAU Guidelines) leczonych TURB w Klinice Urologii i Onkologii Urologicznej oraz Oddziału Urologicznego WSS we Wrocławiu w latach 1995-2005. U 190 (87%) zastosowano dopęcherzowe leczenie uzupełniające chemioterapią dopęcherzowa jednorazowo, bezpośrednio po zabiegu, zaś u 128 (58,4%) dodatkowo immunoterapię BCG (kurs inicjujący i podtrzymujące wg schematu 6+3). U wszystkich pacjentów dokonano ponownej oceny preparatów histopatologicznych po TURB, klasyfikowanych uprzednio wg schematu WHO 1973, celem zaklasyfikowania wg nowego schematu WHO/ISUP 2004. Oceniano stopień zróżnicowania histopatologicznego i naciekanie blaszki właściwej błony śluzowej. Analizowano związek między wystąpieniem nawrotu i progresji a histopatologicznymi i konwencjonalnymi klinicznymi czynnikami prognostycznymi.
Wyniki. Dystrybucja guzów wg podziału WHO 1973 była odpowiednio: papilloma 0, G1 - 46,2%, G2 - 42,8%, G3 - 11%. Rozkład guzów wg podziału WHO/ISUP był odpowiednio-papilloma - 1,8%, PUNLMP - 3,2%, PUCALG - 74,8%, PUCAHG - 20,1%. W średnim czasie obserwacji 58 miesięcy progresja wystąpiła u 17,8% guzów G1, 30% G2,75% G3 oraz 11,5% PUCALG i 68,1% guzów PUCAHG. W analizie statystycznej niezależnymi czynnikami prognostycznymi przewidującymi progresję choroby i zgon był stopień zróżnicowania histopatologicznego G, stopień zróżnicowania histopatologicznego PUCAHG/LG, wielkość guza, masywne naciekanie blaszki właściwej błony śluzowej oraz rodzaj zastosowanego leczenia uzupełniającego- brak leczenia uzupełniającego BCG był negatywnym czynnikiem rokowniczym.
Wnioski. 1. Nowa klasyfikacja WHO/ISUP 2004 pozwoliła wyodrębnić dwukrotnie większą (PUCAHG 20,1% versus G3 10,9%) grupę pacjentów o zdecydowanie złym rokowaniu (duże ryzyko progresji i zgonu) co pozwoli objąć wiecej pacjentów ścisłym nadzorem onkologicznym. 2. Pacjenci z guzem pęcherza pT1 z masywnym naciekiem na blaszkę właściwą (lamina propria) mają ponad trzykrotnie większe ryzyko progresji i zgonu z powodu raka pęcherza w porównaniu do grupy pTa. Uwzględniając te dane nowa klasyfikacja histopatologiczna powinna być znaczącą pomocą w diagnozowaniu, postępowaniu terapeutycznym i monitorowaniu nowotworów urotelialnych Ta/T1 pecherza moczowego.