PTU - Polskie Towarzystwo Urologiczne

Przypadek obustronnego nowotworu złośliwego jądra o różnej budowie histologicznej
Artykuł opublikowany w Urologii Polskiej 1978/31/3.

autorzy

Andrzej Musierowicz, Jan Czerniawski, Andrzej Nowiński, Mikołaj Chilimoniuk, Andrzej Matejczuk
Oddział Urologiczny Wojewódzkiego Szpitala Zespolonego im. J. Śniadeckiego w Białymstoku
Ordynator: dr A. Musierowicz

streszczenie

Autorzy podali opis obustronnych guzów złośliwych jąder u 68 letniego inżyniera. Guz w drugim jądrze ujawnił się 3 lata po usunięciu pierwszego. Utkanie obu guzów było różne u jednego reticulosarcoma, drugiego seminoma.

W 1805 roku Livingston podał pierwszy opis obustronnego złośli­wego nowotworu jądra (cyt. wg 1). Od tego czasu ogłoszono w piśmien­nictwie światowym około 240 takich przypadków (I, 3). W krajowej li­teraturze fachowej znaleźć można nieliczne doniesienia na ten temat (5, 6, 8). Podobnie jak guz jednego tak i guz obu jąder pojawiają się w okresie największej aktywności pł­ciowej (5). Średnia wieku z obustron­nymi zmianami jest znacznie wyższa niż u chorych z guzem jądra po jednej stronie (5). Równoczesne występo­wanie guzów w obu jądrach spos­trzega się przy ich prawidłowym umiejscowieniu w mosznie bardzo rzadko (1, 2, 7, 8, 9). Zwykle guz po drugiej stronie ujawnia się po upły­wie kilku miesięcy, a nawet lat od wystąpienia pierwszej zmiany (1, 4, 5). Budową histologiczną obustron­ne nowotwory jąder nie różnią się od guzów jednostronnych (1, 4, 5). Zwykle mają one tą samą budowę drobnowidową, ale spotyka się przy­padki o innej strukturze (1, 4, 5, 6, 7). Wśród guzów obustronnych naj­częściej opisywano nasieniaki, raki płodowe, a z rzadka spotykanych nowotworów, guzy wywodzące się z siateczki zrębu jądra (I, 4, 5, 6).

Zarówno rozpoznanie jak leczenie obustronnych guzów jądra opiera się na tych samych zasadach jakie obowiązują przy guzach jednostron­nych (1, 2, 3, 5, 6, 8). Na ogłoszonych w polskim powojennym piśmiennic­twie 161 guzów złośliwych jąder le­czonych w kilku ośrodkach kraju tylko w dwóch przypadkach opisano obustronne zmiany (2, 5, 7, 9). Skło­niło to nas do ogłoszenia własnego przypadku, zwłaszcza, że guzy jąder wykazały różny obraz histologiczny a w jednym z nich stwierdzono bardzo rzadkie utkanie nowotworu.

Opis przypadku:

Inżynier rolnik 1. 68 (nr hist. choroby 3506/71) zgłosił się do szpitala z powodu bezbolesnego powiększenia prawego nadjądrza, które zauważył przed 2 tygodniami. W wywiadzie podał przebytą przed 20 laty gruźlicę płuc i przed 10 laty operację woreczka żółciowego.

Badaniem fizykalnym stwierdzono z od-chyleń od stanu prawidłowego bliznę poope­racyjną w nadbrzuszu. Miejscowo stwierdzono znacznego stopnia zgrubienie najądrza pra­wego ściśle zespolonego z nieznacznie powię­kszonym jądrem. Badania dodatkowe: płuca i serce w obrazie rentgenowskim bez uchwytnych zmian. Urografia prawidłowa. Posiewy moczu w kierunku gruźlicy ujemne. Z podejrzeniem gruźlicy najądrza leczony operacyjnie. W czasie operacji stwierdzono guz nowotworowy zajmujący najądrze i przerastający 1/3 jądra. W sposób typowy usunięto jądro. Chory z raną zagojoną przez rychłozrost opuścił szpital 8 dni po operacji. Badanie histologiczne preparatu operacyjnego: Nr 32695 (Zakład Anatom. Patologicz. kier.: prof. dr med. H. Nowak) Reticulo-sarcoma. Chorego następowo naświetlano promieniami rentgena okolicę pachwiny, węzłów chłonnych miednicy małej. Naświetlanie zniósł dobrze, bez nadmiernego odczynu. Po trzech latach przyjęty ponownie do szpitala z powodu szybko narastającego zgrubienia w najądrzu i powiększenia lewego jądra. Miejscowo stwierdzono bliznę po operacji w nadbrzuszu, nieregularnie zgrubiałe twarde najądrze, oraz powiększone o wzmożonej konsystencji jądro. Badania fizykalne ani dodatkowe nie wykazały obecności nowotworowych przerzutów.

Jądro usunięto operacyjnie. Wynik badania histologicznego guza Nr 96928 (Zakład Anatom. Patologicznej AMB, kierownik: prof. dr med. H. Nowak) — Seminoma. Przebieg pooperacyjny powikłany ropieniem rany. Po wygojeniu rany zastosowano naświetlanie rentgenem okolicy pachwiny, węzłów chłonnych miednicy małej. Badanie kontrolne chorego po roku. Chory bez dolegliwości. Objawów przerzutów ani wznowy choroby nowotworowej nie stwierdzono.

Omówienie

Większość chorych po usunięciu mięsaka siateczki jądra umiera przed upływem roku od operacji (6, 8). Nasz pacjent żyje bez objawów przerzutów 5 rok. Mięsak siateczki jądra występuje bardzo często obustronnie i może mieć przebieg bezobjawowy (6, 8). Istnieje pogląd, że jądro pozostałe przy hemikastracji po stronie przeciwnej z powodu guza, jest wielokrotnie bardziej zagrożone nowotworem niż u osób zdrowych (5). Czy nie należałoby zatem zgodnie z propozycjami autorów, drugie jądro usunąć po uzyskaniu wyniku badania histopatologicznego (4, 5, 6, 8). Z drugiej strony utkanie histopatologiczne obu guzów było różne, co świadczy­łoby o pierwotnych ogniskach nowo­tworowych w każdym jądrze. Po­zostaje zatem sprawa nie do wyjaś­nienia czy w przypadku usunięcia drugiego jądra przed 3 laty znalezio-noby już utkanie nowotworowe.

piśmiennictwo

  1. Abeshouse B., Tiongson A., Goldfarb M.: Bilateral tumors of testicles. Review of literature and report of case of bilateral simultaneous lymphosarcoma. J. Urol., 1955, 74, 522.
  2. Darlewski J., Nowotwory jądra w materiale Instytutu Onkologii w Gliwicach. Nowotwory 1965, 15, 249.
  3. Grenda J., Kiesz W., Olearczyk A.: Nasieniak jądra z prze­rzutami do opłucnej. Pol. Przeg. Chir., 1963, 35, 1265.
  4. Lange, Lange D., Bobois J.: Tumeur bilaterale du testicule, a propos d'une observation J d'Urologie et de Nephrologie 1972, 78, 533.
  5. Modelski W.: Obustronny guz jądra. Przeg. Lek., 1963, 19, 455.
  6. Olowski Z., Wojewska-Zajączkowska E.: Mięsak siateczki obu jąder Pol. Przeg. Chir., 1970, 42, 985.
  7. Reśliński B.: Nowotwory złośliwe jądra. Pol. Przeg. Chir., 1969, 41, 34.
  8. Rzadki przypadek pierwotnego mięsaka siateczki jądra. Pol. Przeg. Chir., 1967, 39, 450.
  9. Wochna Z., Stróiniak J.: Złośliwe guzy jądra w materiale Kliniki Urologicznej WAM. Biul. WAM, 1966, 9, 193.

adres autorów

Wojewódzki Szpital Zespolony, Oddział Urologiczny
ul. M. Skło­dowskiej 26
15-278 Białystok