PTU - Polskie Towarzystwo Urologiczne

KOD: 17 - Własna metoda konstrukcji szczelnej przetoki moczowej
Artykuł opublikowany w Urologii Polskiej 2006/59/Suplement 1.

autorzy

Lidia Skobejko-Włodarska
Klinika Urologii Dziecięcej - Instytut CZD w Warszawie

streszczenie

Cel pracy. Ocena przydatności własnej metody konstrukcji szczelnej przetoki moczowej i jej zastosowania u pacjentów, u których istnieją trudności z opanowaniem cewnikowania pęcherza drogą naturalną przez cewkę moczową.
Materiał i metody. U osiemdziesięciu chorych z dysfunkcją neurogenną pęcherza, u siedemdziesięciu dziewięciu spowodowaną wadą centralnego układu nerwowego (przepuklina oponowo-rdzeniowa, niedorozwój kości krzyżowo-ogonowej, izolowany rozszczep kręgosłupa) oraz u jednego uszkodzeniem układu nerwowego (wskutek rozległego urazu kręgosłupa), wytworzono szczelne przetoki moczowe do opróżniania pęcherza. Wskazaniem do wytworzenia szczelnych przetok moczowych były trudności lub niemożność opanowania cewnikowania drogą naturalną z powodu ciężkich niedowładów kończyn dolnych, zniekształceń kostnych, jatrogennego uszkodzenia cewki z jej zwężeniem i konieczności chirurgicznego zamknięcia szyi pęcherza i wytworzenia szczelnego zbiornika na mocz. Do konstrukcji szczelnej przetoki moczowej używano wyrostka robaczkowego, uszypułowanego 4 cm fragmentu jelita cienkiego/grubego oraz moczowodu. U dwudziestu czterech pacjentów, spośród osiemdziesięciu zakwalifikowanych do wytworzenia szczelnej stomii moczowej, zastosowano własną metodę jej konstrukcji. U dziewiętnastu chorych - spośród dwudziestu czterech, u których zastosowano własną metodę - wyrostek robaczkowy został wykorzystany do konstrukcji szczelnej przetoki kałowej. U pozostałych pięciu jego wykorzystanie było niemożliwe z powodu zrostów w okolicy kątnicy, związanych z obecnością drenu zastawkowego, zniekształceń kostnych, ograniczających dostęp do kątnicy i prawej połowy okrężnicy, oraz z powodu wysokiego położenia kątnicy. Podstawą metody jest wydzielenie 4-4,5 cm uszypułowanego odcinka jelita krętego (dwudziestu dwu chorych) lub grubego (esica) (dwóch pacjentów), detubularyzowanie go i ułożenie poprzeczne, dzięki czemu uzyskujemy 7-8 cm fragment, a następnie zeszycie go w rurkę wokół cewnika nr 12-14 Ch wzdłuż przekątnej po uprzednim wycięciu z obu boków trójkątów tkanki w celu uzyskania prostokątnego płata. Zeszycie płata po przekątnej pozwala na uzyskanie dodatkowych 4 cm długości konstruowanej przetoki. W ten sposób z 4 cm fragmentu jelita uzyskujemy rurkę (przewód) o długości 11-12 cm. Ma to szczególną zaletę przy otyłości i związanej z tym dużej odległości od powłok oraz dużej odległości od pępka. U wszystkich dwudziestu czterech chorych szczelna przetoka moczowa była wszywana w pępek, w celu ułatwienia jej znalezienia dotykiem przy niemożności zobaczenia brzucha.
Wyniki. Okres obserwacji pacjentów wynosi od roku do powyżej czterech lat. Powikłania pojawiły się u trzech pacjentów, u których wytworzono przetokę moczową wyżej podaną metodą - u jednego przy cewnikowaniu przetoki we wczesnym okresie pooperacyjnym została wytworzona fałszywa droga, u jednego chorego przetoka jest nieszczelna, i z tego powodu wymaga reoperacji, i u jednego powstało zwężenie części skórnej, wymagające okresowo rozszerzania.
Wnioski. Podana metoda jest jedną z opcji prostej konstrukcji szczelnej przetoki moczowej, szczególnie kiedy wyrostek nie nadaje się lub nie może być wykorzystany. Metoda ta znajduje zastosowanie zwłaszcza w przypadku, gdy wymagane jest wytworzenie dłuższego przewodu przetoki ze względu na otyłość lub dużą odległość między pęcherzem a miejscem wszycia przetoki, np. w pępku.