PTU - Polskie Towarzystwo Urologiczne

OLBRZYMI KAMIEŃ W ZASTĘPCZYM PĘCHERZU JELITOWYM
Artykuł opublikowany w Urologii Polskiej 1999/52/3.

autorzy

Marcin Słojewski, Andrzej Sikorski, Adam Gołąb
Klinika Urologii Pomorskiej Akademii Medycznej w Szczecinie
Kierownik Kliniki: prof. dr hab. med. Andrzej Sikorski

słowa kluczowe

pęcherz moczowy zastępczy pęcherz jelitowy, kamica moczowa

streszczenie

Przedstawiono przypadek wytworzenia się kamienia w zastępczym pęcherzu
jelitowym (Camey II) o nie opisywanych dotąd w literaturze rozmiarach. Ka-
mień o masie 940 gram wydobyto operacyjnie uzyskując pełne wyzdrowienie
chorego.

Kamica zastępczego pęcherza jelitowego stanowi stosunkowo rzad-
kie (0,5%), późne powikłanie po wytworzeniu jelitowego odprowadze-
nia moczu [2]. Częściej (2,2%) spotyka się kamicę nerkową, której tłem
mogą być zaburzenia metaboliczne lub zastój moczu w górnych dro-
gach moczowych [2]. Obecność konkrementów we wstawce jelitowej (ileal
conduit) lub szczelnym zbiorniku jelitowym stwierdza się odpowiednio
u 4 i 7,6% pacjentów, a ich tworzenie przypisuje się coraz szerszemu
użyciu metalowych staplerów [1].
Dostępne w literaturze opisy przypadków olbrzymich kamieni doty-
czą wyłącznie pęcherzy moczowych [3,4,5]. Spowodowane są one prze-
szkodą podpęcherzową, często z towarzyszącym zakażeniem pałeczką
ropy błękitnej i/lub odmieńca [3,5]. Przypadek przedstawiamy ze wzglę-
du na niezwykłe, nie opisywane dotąd w literaturze rozmiary i lokaliza-
cje kamienia. – ..
OPIS PRZYPADKU
Chory S.B. lat 51 został pr/.yjęty 01.02.1999 roku z powodu kamienia
w zastępczym pęcherzu jelitowym. W styczniu 1992 roku chory przebył
w Klinice cystektomię z powodu naciekającego raka pęcherza moczo-
wego, z wytworzeniem pęcherza jelitowego sposobem Camey II. Olbrzy-
mi kamień wyczuwalny był przez powłoki brzuszne, ale przez długi czas
nie sprawiał choremu żadnych dolegliwości. Dopiero kilka tygodni przed
przyjęciem chory zaczął skarżyć się na uczucie ciężaru w podbrzuszu
oraz bóle prawej kończyny dolnej.
Na zdjęciu przeglądowym jamy brzusznej stwierdzono cień odpowia-
dający kamieniowi (ryc. 1). Ultrasonografia i tomografia komputerowa
potwierdziły rozpoznanie. W urografii stwierdzono cechy utrudnienia
w odpływie moczu pod postacią umiarkowanego, obustronnego posze-
rzenia układów kielichowo-miedniczkowvch. Nie wykryto cech wzno-
wy procesu nowotworowego.
Badania biochemiczne były bez odchyleń od stanu prawidłowego. W
badaniu ogólnym moczu stwierdzono ropomocz i krwinkomocz. Posiew
moczu wykazał obecność znamiennej liczby szczepów pałeczki odmień-
ca 105 (Proteus sp.). Chorego zakwalifikowano do leczenia operacyjnego.
Z cięcia nadłonowego odsłonięto pęcherz jelitowy i wydobyto kamień
o ciężarze 940 gram (ryc. 2). Przebieg pooperacyjny powikłany był nie-
wielkim ropieniem rany. Chory został wypisany do domu w 17 dobie po
operacji. Mocz oddaje dobrze, całkowicie opróżniając pęcherz.
OMÓWIENIE
W opisywanym przypadku kamień w zastępczym pęcherzu moczo-
wym narastał przez kilka lat do olbrzymich rozmiarów. Uwypuklający
podbrzusze i łatwo wyczuwalny przez powłoki był jednocześnie bezob-
jawowy. Utrzymujące się zakażenie pałeczką odmieńca stanowiło czyn-
nik sprzyjający litogenezie. Wielkość kamienia zadecydowała o opera-
cyjnej metodzie leczenia.

piśmiennictwo

  1. [1] Haddad, F, S., Campbell, O. W: Lithiasis in the ileal conduit and the conlinenl
  2. urinary pouch: two cases und reińew. Urol. Int. 1992, 49, 114?118.
  3. [2] Hautmann, R. E., De Petriconi, R., Gottfried, H. W., Klein Schmidt, K.,
  4. Mattes, R., Paiss, T.: The ileal neobladder: complications and functional results in
  5. 363 patients after 11 years of follow-up. J. Urol., 1999,161, 422-428.
  6. [3] Lejawka, W,: Olbrzymie kamienie pęcherza moczowego u chorych zakażonych pa-
  7. łeczką ropy błękitnej i odmieńca pospolitego po wycięciu gruczolaka stercza. Wiad.
  8. Lek. 1977, 30, 647-649.
  9. [4] Nygaard, E., Terjcsen, T.: Giant uesical calculus and anuria. Scand. J. Urol.
  10. Nephrol. 1976,10, 88-90.
  11. [5] Sobański, A., Monita, W., Goździejewski, W.: Olbrzi/mi kamień pęcherza
  12. moczowego. Wiad. Lek. 1976, 29,1011 -1013.