PTU - Polskie Towarzystwo Urologiczne

TORBIELE PRAWDZIWE JĄDRA U NOWORODKA
Artykuł opublikowany w Urologii Polskiej 1996/49/4.

autorzy

Jan Klempous 1, Tomasz Idziok 1, Jerzy Rabczyński 3, Danuta Wachnik 2
1 Z Oddziału Chirurgii Dziecięcej Specjalistycznego Szpitala Zespolonego
we Wrocławiu
Kierownik Oddziału dr med. J. Klempous
Dyrektor Szpitala dr med. M. Nikiel
2 Z Oddziału Neonatologii Specjalistycznego Szpitala Zespolonego we Wrocławiu
Kierownik Oddziału dr med. D. Wachnik
Dyrektor Szpitala dr med. M. Nikiel
3 Z Katedry i Zakładu Anatomii Patologicznej AM we Wrocławiu
Kierownik Katedry prof. dr hab. J. Rabczyński

słowa kluczowe

jądro torbiele noworodek

streszczenie

Autorzy przedstawiają przypadek prawdziwej torbieli jądra u noworodka.
W dostępnym autorom piśmiennictwie opisano 18 przypadków prawdzi-
wych torbieli jądra. Wszystkie dotyczyły niemowląt (powyżej 5 miesiąca
życia) i dorosłych.
Autorzy podkreślają możliwość diagnostyki przedoperacyjnej za pomocą USG,
co z kolei pozwala na usunięcie torbieli w sposób oszczędzający jądro.

Torbiele prawdziwe jąder spotyka się niezmiernie rzadko. Do tej pory w piśmien-

nictwie światowym opisano 18 przypadków tego schorzenia. Pierwszy opis torbieli prawdziwej jądra podał Schmidt w 1966 r. [2,4]


Patogeneza torbieli prawdziwej jądra pozostaje dotychczas nie znana. Niektórzy uważają, że pochodzi ona od przewodów Wolfa i Mullera, inni sadzą, że powstaje w wyniku nadczynności wydzielniczej komórek nabłonkowych jądra. Rozważa się też możliwość jej powstania z kanalików nasiennych lub gniazd komórekmesothelium w czasie embriogenezy [2].


Torbiele prawdziwe jądra należy różnicować z innymi torbielami jąder, takimi jak: torbiel błony białawej jądra, która jest umiejscowiona poza tkankąjądrową; torbiel epidermoidalna, której ściana jest wyścielona nabłonkiem rogowaciejącym [1,6]. Torbiel prawdziwa jądra znajduje się zawsze wewnątrz miąższu jądra, ma cien- ką ścianę z włóknami tkanki włóknistej, wyścielona jest częściowo lub całkowicie nabłonkiem płaskim lub sześciennym. Torbiel taka nie łączy się z błoną białawą, a w jej świetle znajduje się przejrzysty płyn [1,2,5]. Rifkin, Jacobs i Hamm uważa- ją, że torbiel prawdziwa jądra w obrazie USG ma wyraźnie odgraniczone ściany, brak echa wewnętrznego, a poza torbielą widoczne jest wzmocnienie obrazu [3,5].


Podejrzenie torbieli prawdziwej jądra przed operacjąupoważnia chirurga do oszczę- dzającego usunięcia torbieli z pozostawieniem miąższu jądra [1,2,4]. W Oddziale Chirurgii Dziecięcej szpitala im. Marciniaka we Wrocławiu leczono chirurgicznie torbiel jądra u 4-dniowego noworodka.


OPIS PRZYPADKU


U noworodka płci męskiej z ciąży II porodu II, urodzonego we właściwym czasie siłami natury 27.11.1994 o masie 3150 g, długości 53 cm z 10 punktami według skali Apgar, stwierdzono bezpośrednio po porodzie zmienione, powięk- szone, twarde, kuliste prawe jądro. Konsultujący chirurg dziecięcy zalecił do- datkowo badanie USG, w którym opisano torbiel krwotoczną o średnicy 0,7 cm w prawym jądrze; lewe jądro prawidłowe. 29.11.1994 r. dziecko zakwali- fikowano do zabiegu operacyjnego. Operowano 30.11.1994 r; z dostępu przez mosznę dotarto do jądra prawego. Po nacięciu osłonek jądra stwierdzono 7 cienkościennych torbielek o różnej średnicy, największa około 0,5 cm średni- cy, które łatwo dały się wyłuszczyć. Stwierdzono ścieńczały płaszcz makro- skopowo prawidłowej tkanki jądrowej otaczający torbielki. Po usunięciu tor- bieli przekazano ją w całości wraz z wycinkiem tkanki jądrowej do badania histologicznopatologicznego Materiał utrwalono w 5% roztworze formaliny, wykonano skrawki parafinowe, barwione hematoksyliną i eozyną. Badanie hi- stopatologiczne nr 24856 wykonał prof. Rabczyński: w preparatach mikro- skopowych widoczne były liczne, jamiste przestrzenie o różnej powierzchni przekrojów. Większość jam ma strukturę torbieli rzekomych pozbawionych wy- ściółki nabłonkowej, wypełnionych surowiczym płynem z dość licznymi gra- nulocytami obojętnochłonnymi (ryc. 1). W pojedynczych torbielach widoczna jest nieciągła wyściółka nabłonkowa, na którą składają się spłaszczone, miej- scami kubiczne komórki (ryc. 2). Ściany torbieli zbudowane są z tkanki łącz- nej włóknistej ze skąpym naciekiem limfocytarno-granulocytarnym. W jednym z przekrojów widoczne są na brzegu preparatu cewkowate struktury odpowia- dające włókniejącym kanalikom nasiennym.


Mając wynik badania histopatologicznego nie wykonywaliśmy reoperacji, po- mimo że obrzęk jądra utrzymywał się przez 2 miesiące po zabiegu. Badanie histopatologiczne ostatecznie rozstrzygnęło sprawę rozpoznania i sposobu le- czenia.


W siódmym i dwunastym miesiącu życia wykonane USG jąder wykazało pra- widłowe utkanie obu jąder (ryc. 3). W badaniu fizykalnym wielkość i spręży- stość obu jąder była właściwa dla jąder prawidłowych.


OMÓWIENIE


Torbiele prawdziwe jąder występująniezwykle rzadko, co skłoniło nas do przed- stawienia tego przypadku. Jest to pierwsze doniesienie w piśmiennictwie świato- wym o torbieli prawdziwej jądra u noworodka. Jeden przypadek nie upoważnia do wyciągnięcia wniosków o sposobie postępo- wania z jądrem powiększonym w okresie noworodkowym. Pragniemy zwrócić uwa- gę, że bardzo ważne w badaniu przedoperacyjnym jest określenie jądra w badaniu USG. Większość autorów uważa, że jest możliwe postawienie rozpoznania prawdzi- wej torbieli jądra na podstawie charakterystycznego obrazu USG, co powinno skła- niać chirurga do zabiegu oszczędzającego jądro. Chcemy zwrócić szczególną uwa- gę wszystkim ultrasonografistom na wagę tego badania i dokładny opis. W naszym przypadku wykorzystaliśmy w leczeniu operacyjnym doświadczenia innych autorów [1,3,4,5].

piśmiennictwo

  1. [1] Altadonna, V, Snyder, N., Rosenberg, H., Duckett, J.: Simple cysts of the testis in
  2. children: preoperative diagnosis by ultrasound and excision with testicular prese-
  3. rvation. J. Urol. (1988), 140, 1505-1507.
  4. [2] Dmochowski, R., Rudy, D., Weitzner, S., Corriere., /.: Simple cysts of the testis. J.
  5. Urol. (1989), 142, 1078-1081.
  6. [3] Hamm, B., Fobbe, E, Loy, V:. Testicular cysts: differentiation with US and clinical
  7. findings. Radiology (1988), 168, 19-23.
  8. [4] Peretsmann, S., Maldazys, /.: Infantile testicular cyst: diagnosis and conservative
  9. surgical management. J. Ped. Surg. (1995), 30,10,1488-1489.
  10. [5] Rifkin, M., Jacobs, /.: Simple testicular cyst diagnosed preoperatively by ultraso-
  11. und. J. Urol. (1983), 129, 982-983.
  12. [6] Schlecker, B., Siegel, A.., Weiss J., Wein A:. Epidermoid cyst of the testis: a surgical
  13. approach for testicular preservation.J. Urol. (1985), 133,4,610-611.