PTU - Polskie Towarzystwo Urologiczne

TRZY METACHRONICZNE NOWOTWORY ZŁOŚLIWE W NARZĄDACH UKŁADU MOCZOWO-PŁCIOWEGO, U JEDNEGO CHOREGO
Artykuł opublikowany w Urologii Polskiej 1996/49/4.

autorzy

Jerzy Świerż, Henryk Zieliński
Z Kliniki Urologii Centralnego Szpitala Klinicznego WAM w Warszawie
Kierownik Kliniki: prof. dr hab. med. B. Stawarz

słowa kluczowe

układ moczowy nowotwory mnogie

streszczenie

Przedstawiono chorego z trzema metachronicznymi nowotworami złośliwymi
wywodzącymi się z różnych narządów układu moczowo-płciowego: raka przej-
ściowokomórkowego pęcherza moczowego, gruczolakoraka stercza i raka
jasnokomórkowego nerki.

Przyczyna powstawania w ustroju człowieka kilku współistniejących nowotwo-

rów jest złożona i do chwili obecnej nie wyjaśniona do końca. Do najbardziej praw- dopodobnych powodów należy zaliczyć między innymi czynniki konstytucjonalne, jatrogenne działanie niektórych metod leczenia, w szczególności napromieniania i chemioterapii oraz różnego stopnia obniżenie odporności humoralnej i komórkowej chorego. Problemem budzącym nadal wiele kontrowersji jest wpływ szeroko po- jętego środowiska, odżywiania się, stylu życia, na rozwój nowotworów. Wiele cech środowiskowych i substancji chemicznych zaliczono do czynników rakotwórczych, powodujących trwałe uszkodzenie chromosomów i DNA w komórkach organizmu, które mogą wpływać na tworzenie się u niektórych ludzi niezależnych nowotwo- rów złośliwych. Opisy chorych, u których stwierdzono ponad dwa współistniejące nowotwory należą do rzadkości, tym bardziej, jeśli wywodzą się z tego samego układu [4, 5]


OPIS PRZYPADKU


59-letni chory, D. C. (nr hist. choroby 19836/83) został przyjęty do kliniki Urolo- gicznej CSK WAM z powodu niebolesnego krwiomoczu. Z odchyleń od normy w badaniach dodatkowych stwierdzono jedynie przyspieszenie odczynu Biernackie- go (40 mm po 1 godzinie). Podczas cystoskopii stwierdzono guz wielkości wiśni na szerokiej podstawie, zlokalizowany na przedniej ścianie pęcherza moczowego. Wy- konano elektroresekcję przezcewkową guza. W badaniu mikroskopowym stwierdzono utkanie raka przejściowo- komórkowego, o stopniu złośliwości G2. Zaawansowanie kliniczne nowotwo- ru oceniono na Tl NO MO. Chory otrzymał 6 wlewek dopęcherzowych z Ad- riamycyny, co 7 dni. Po 8 miesiącach zgłosił się do Kliniki z powodu zatrzy- mania moczu. W badaniu per rectum stwierdzono powiększony, twardy, nie- symetryczny gruczoł krokowy, z wyczuwalnym guzkiem w prawym płacie. Wykonano TUR stercza. W wyniku mikroskopowym rozpoznano gruczolako- raka walcowatokomórkowego stercza o złośliwości G2. W lutym 1985 roku chory zgłosił się ponownie z powodu nagłego, masywnego krwiomoczu oraz bólów lewej okolicy lędźwiowej. W badaniach dodatkowych stwierdzono przy- spieszony odczyn Biernackiego (80 mm po 1 godzinie), w badaniu ultrasono- graficznym i tomografii komputerowej jamy brzusznej uwidoczniono guz w gór- nym biegunie nerki lewej, wielkości 6×5 cm. Wykonano wycięcie nerki lewej wraz z torebką tłuszczową i nadnerczem. W badaniu mikroskopowym rozpo- znano raka jasnokomórkowego nerki, naciekającego torebkę włóknistą, o stop- niu złośliwości G2. Okres przeżycia chorego od momentu rozpoznania guza nerki wynosił tylko 9 miesięcy.


OMÓWIENIE


Przedstawiono chorego z trzema metachronicznymi nowotworami złośliwymi wywodzącymi się z różnych narządów układu moczowo-płciowego: raka przej- ściowokomórkowego pęcherza moczowego, gruczolakoraka stercza i raka jasno- komórkowego nerki. W przedstawionym przypadku drugi nowotwór złośliwy po- jawił po 8 miesiącach od rozpoznania pierwszego, a trzeci po 14 miesiącach. Oan- cea na 38 analizowanych chorych z mnogimi nowotworami złośliwymi stwierdził, że u 17 chorych guzy były rozpoznane jednocześnie, a u 21 chorych pojawiały się kolejno [3]. Nogueros analizując chorych leczonych w ciągu 9 lat z powodu nowo- tworów złośliwych pochodzących z układu moczowo-płciowego ustalił, że 6,1% stanowili chorzy, u których rozpoznano więcej niż jeden guz nowotworowy. U większości chorych drugi nowotwór był stwierdzany średnio w okresie 5,4 lat od ustalenia rozpoznania pierwszego guza (od 1 do 25 lat). Najczęściej współistniał rak przejściowokomórkowy pęcherza moczowego razem z gruczolakorakiem stercza [2]. Powagę problemu występowania u jednego chorego więcej niż jednego no- wotworu pierwotnego najlepiej uwidaczniają badania przeprowadzone przez Le- vi’ego, który poddał analizie 34615 chorych na nowotwory złośliwe (z różnych ośrodków klinicznych). Stwierdził, że drugi pierwotny nowotwór złośliwy wystę- pował u 2185 chorych tj. 6,3% [ 1 ].

piśmiennictwo

  1. [1] Levi, E, Randimbison, L., Franceschi, S., La-Vechcia, C.: Multiple primary cancers
  2. in the Vaud Cancer Registry, Switzerland,1974-1989. Br. J. Cancer. (1993), 67,
  3. 391.
  4. [2] Nogueras, M., Espuela, R, Martinez, E., Guinda, C.: Incidence and characteristics
  5. of multiple neoplsams in urologic patients. Actas Urol. Esp. (1992),16,316.
  6. [3] Oancea, T., Horovat, T.\ Therapeutic possibilities and limits in multiple primary
  7. carcinomas: consideration of 38 cases. Eur. J. Surg. Oncol., (1993),19,1.
  8. [4] Sato, K., Furuta, Y, Kawashima, K., Yoshida, T.: Triple cancers in the urogenital
  9. area of a patient with apalstic anemia. J. Dermatol., (1992), 19,362.