WYNIKI LECZENIA KAMICY MOCZOWODOWEJ W ODDZIALE UROLOGICZNYM SZPITALA MIEJSKIEGO
Artykuł opublikowany w Urologii Polskiej 1995/48/3.

autorzy

Bogusław Wojciechowski, Krzysztof Partyka: Z Oddziłu Urologicznego Miejskiego Szpitala Zespolonego nr 1 w Bytomiu
Kierownik Oddziału: lek. med. B. Wojciechowski
Dyrektor Szpitala: lek. med. A. Tomczyk

streszczenie

Przedstawiono sposoby i wyniki leczenia 214 chorych z kamicą moczowodową.

Brak nowoczesnej aparatury medycznej ograniczył możliwości lecznicze do stosowa-

nia tradycyjnych metod. Bezoperacyjne usunięto złogi u 164 chorych tj. w 77%. Pętla

Zeissa była skuteczna w 93% przypadków jej zastosowania.

Pomimo coraz szerszego stosowania pozaustrojowych i przezskórnych sposobów usuwania kamieni moczowych, leczenie kamicy moczowodowej nadal w większości przypadków oparte jest na tradycyjnych metodach terapeutycznych. Rozbijanie złogów poprzez ESWL i/lub PCNL ograniczone jest do górnego odcinka moczowodu a Ureterorenoskopia naraża chorego na do- datkowe powikłania m.in. odpływy moczowodowe, wstępujące zakażenie, uszkodzenie lub zwężenie ujścia moczowodu (1,2, 3,4,5, 6,7).

Nowoczesna aparatura, niedostępna w większości oddziałów urologicznych, jest zastępowana zabiegami endoskopowymi, operacjami otwartymi lub leczeniem farmakologiczno-pitnym.

MATERIAŁY I METODY

Od 1989 ~~1993 r. w Oddziale Urologicznym w Bytomiu diagnozowano i leczono z powodu kamicy moczowodowej 234 chorych, w tym 113 kobiet (48%) i 121 mężczyzn (52%). Naj~~ młodszy chory miał 17 lat, a najstarszy 84.

Rozpoznano 237 kamieni moczowodowych. Po stronie prawej było ich 105, a po lewej 132, z tego ponad 80% zlokalizowanych w odcinku miedniczym i przypęcherzowym, (ryc. 3) Leczeniem objęto 214 chorych z 218 złogami. U 77 chorych tj. u 36%, kamienie usunięto pętlą Zeissa, 87 chorych tj. 41% wydaliło złogi samoistnie po leczeniu farmakologicznym a operacyjnie usunięto kamienie u 50 chorych tj. u 23%. Pozostałych 23 chorych nie leczono z powodu współistniejących schorzeń urologicznych lub internistycznych. Na proponowane le- czenie nie wyraziło zgody 12 chorych, (ryc. 1) Pętlę Zeissa stosowano u 77 pacjentów. U dwóch kamień przepchnięto do miedniczki i le- czono ESWL w Klinice Urologii w Katowicach. Pozostałe pętle odeszły ze złogiem u 56 cho- rych, u 7 wypadły bezpośrednio przed odejściem kamienia a u 12 odeszły bez kamienia i były zakładane powtórnie z dobrym skutkiem, w jednym przypadku nawet czterokrotnie. Dwóch chorych wymagało operacji usunięcia kamienia wraz z zaklinowaną pętlą. U dwóch kobiet w trzecim i czwartym miesiącu ciąży pętle odeszły ze złogami po 5 i 12 dobach bez powikłań ginekologicznych.

Średni czas wydalenia pętli wynosił 4,3 doby, najdłuższy 12 dni i zależny był od wielkości i umiejscowienia złogu.Do operacji otwartych kwalifikowano chorych, u których nie udało się zasondować moczowodu powyżej kamienia lub założyć pętli, a narastało wodonercze i objawy zakażenia dróg moczowych. U 48 chorych, tj. u 96% usunięto złogi poprzez Ureterolithotomia in situ, pozostawiając u dwóch sondę ?double J”. Usunięcie nerki z powodu jej zniszczenia i roponercza konieczne było u 3 chorych, tj. u 1,4% wszystkich leczonych z powodu kamicy moczowodowej.

Leczenie farmakologiczno-pitne polegało na obfitym nawodnieniu chorego, wlewach kro- plowych środków rozkurczających i przeciwbólowych i ćwiczeniach gimnastycznych (skakan- ka, schody). Chorzy byli w stałej kontroli ultrasonograficznej i w razie narastającego zastoju moczu, silnych bólów i gorączki kwalifikowani byli do leczenia operacyjnego.

WYNIKI I OMÓWIENIE

W naszym materiale kamica moczowodowa występowała u obojga płci w jednakowym od- setku, najczęściej w trzeciej i czwartej dekadzie życia. Bezoperacyjnie udało się usunąć 162 kamienie spośród 218, tj. 74%. Trzech chorych straciło nerkę z powodu powikłań. Ponad 80% kamieni lokalizowano w miedniczym i przypęcherzowym odcinku moczowodu. Do usuwania kamieni endoskopowo nie używano koszyczka Dormia, natomiast pętla Zeissa była skuteczna u ponad 90% chorych. Z powodzeniem usunięto złogi pętląu dwóch ciężarnych.

piśmiennictwo