SPRAWOZDANIE Z I MIĘDZYNARODOWEGO SYMPOZJUM NA TEMAT FARMAKOLOGII WZWODU, PARYŻ 17 ? 19 LISTOPAD 1989
Artykuł opublikowany w Urologii Polskiej 1990/43/4.

Na zaproszenie twórcy terapii papawerynowej w leczeniu impotencji R. Vi-raga wzięliśmy w listopadzie 89 roku udział w I. Międzynarodowym Sympozjum na temat farmakologii wzwodu w Paryżu. Spotkanie to odbyło się pod patronatem Francuskiego Towarzystwa Badania Impotencji CERI w jednym z gmachów Fran-ouskiej Akademii Nauk. Partycypowało w nim około 120 uczestników, którzy wy­słuchali 32 wystąpień referatowych i obejrzeli 20 plakatów na temat farmako­logii erekcji.

W sesjach naukowych przedstawiono prace doświadczalne, w których badano obecność receptorów w tkance ciała jamistego oraz receptorów naczyniowych prą­cia. Zawierają one alfa 1 i alfa 2 receptory, które biorą udział w mechaniźmie wzwo­du. Znacznie większą rolę odgrywają alfa 2 receptory, a stosowanie ich selektyw­nych agonistów np. prazosinu może znaleźć zastosowanie w leczeniu przedłużo­nego wzwodu. Stwierdzono również obecność receptorów serotoninowych 5HTI i 5HT2, które biorą udział w regulacji wzwodu. Badania doświadczalne wskazują, że receptory podtypu 5HT1 hamują proces powstawania erekcji u szczurów. Po­nieważ istnieją anatomiczne i neurologiczne podobieństwa w obrębie prącia czło-człowieka i szczura wykorzystano ten model doświadczalny do badania czynników ryzyka w impotencji.

Stwierdzono, że długotrwałe podawanie nikotyny hamuje syntezę prostaglandyny El, która bierze czynny udział w mechaniźmie wzwodu. Również w cukrzycy do­świadczalnej u szczurów zauważono zmniejszone wydzielanie prostaglandyny do ciała jamistego.

Połączone zespoły z Fryburga i Paryża starały się ustalić w jednej z prac zależność pomiędzy stopniem reakcji na papawerynę podawaną do ciała jamistego, a ilościową zawartością mięśni gładkich w tkance ciała jamistego. Stwierdzili, że osłabiona odpowiedź na papawerynę łączy się ze zmniejszoną ilością m. gład­kich, a wartość graniczną stanowi 32,0%.

Większość prac dotyczyła zastosowania leków podawanych do ciała jamiste­go, a głównie papaweryny. Wielu autorów uważa, że papaweryna jest przydatna w rozpoznawaniu i leczeniu impotencji psychogennej oraz zmian o podłożu naczy­niowym. Powoduje rozszerzenie naczyń i zwiększony dopływ krwi do ciał jamis-tyoh ale podkreślano również, że wpływa na układ żylny i hamuje zwiększony odpływ żylny. O. Pettirossi wykazał, że papaweryna działa głównie na tętnice centralne prącia i one są odpowiedzialne głównie za dopływ tętniczy, natomiast małą rolę odgrywają tętnice grzbietowe. Wyraźnie widać to w ultrasonografii ciał jamistych i badaniu przepływu w tętnicach techniką Dopplera.

Część uczestników zwracała uwagę, że istnieją odpowiedzi na papawerynę fałszywie dodatnie i ujemne. Ma to miejsce szczególnie u chorych chwiejnych emocjonalnie dlatego też w celu uściślenia wyników badania padały propozycje łączenia testu papawerynowego z VSS (visual sexaul stimulation). Również Virag i wsp. prezentowali pracę w której uzyskali 30,0% prawidłowych erekcji po podaniu placebo. Podawanie papaweryny nie jest ponadto obojętne i daje działania ubocz­ne. Do najgroźniejszych należy przedłużony wzwód, zwłóknienie ciała jamistego, skrzywienie prącia, objawy ogólne. W tej części autorzy przedstawili swe doświad­czenia związane ze stosowaniem papaweryny w praktyce klinicznej.

Drugim, coraz szerzej stosowanym środkiem w diagnostyce i leczeniu impo­tencji, jest prostaglandyna El. Podana do ciała jamistego indukuje erekcję na­wet u chorych z negatywnym testem papawerynowym. Ponadto PGEI jest sub­stancją fizjologiczną i nie powoduje zmian poinjekcyjnych w ciałach jamistych.

Po wstrzyknięciu PGE1 nie obserwowano przedłużonego wzwodu jak i reakcji ogólnych. Szersze zastosowanie tego środka jest jednak ograniczone ze względu na wysokie koszta gdyż jak wyliczyli Amerykanie jedna injekcja papaweryny kosz­tuje 2,5 dolara a koszt użycia PGE1 jest dwa razy większy.

Jednak nawet PGE1 nie działa u wszystkich leczonych i konieczne są inne ba­dania diagnostyczne.

Halbig (RFN), Tulli (Italy), Elman (France), Sohn (FRN), Shonkry (France) podkreślają dużą wartość kawernozografii dynamicznej połączonej z papaweryną oraz arteriografii w diagnostyce zmian naczyniowych.

Prezentowano też prace z zastosowaniem innych sposobów farmakologicznego leczenia niemocy płciowej. Do ciekawszych należy zaliczyć ogólnoustrojowe poda­wanie apomorfiny i yohimbiny w celu poprawy funkcji płciowych. Jedynie pierw­sza z nich wykazywała niewielki wpływ na mechanizm erekcji. Miejscowo próbo­wano działać na prącie za pomocą jontoforezy fentolaminą, oraz stosowano plastry z nitrogliceryną, wyniki były jednak mało zachęcające.

Organizatorzy pokazali na koniec film z zastosowaniem automatycznej strzy­kawki ułatwiającej dozowanie i podawanie papaweryny do ciała jamistego. Urzą­dzenie podobne do długopisu zaprezentowali przedstawiciele Hannoweru Kramer A. E., U. Jonas zastrzegając jednak, że jest to urządzenie prototypowe i znajduje się w trakcie badań.